5 fabels over margarine
Door Juglen Zwaan - 28 april 2017
De afgelopen dagen ontving ik vele vragen over een artikel op Gezondheidsnet.nl getiteld ‘5 fabels over roomboter’. Met zo’n titel zou je verwachten dat roomboter ontmaskerd wordt, maar dat is niet het geval: margarine wordt juist opgehemeld. Gezondheidsnet stuurde het artikel rond in hun nieuwsbrief naar 128.223 lezers en zorgde hiermee voor veel verwarring.
Het eerste waar ik achter kwam is dat het artikel niet van de hand is van Gezondheidsnet zelf, maar dat het is ingestuurd door het Voedingscentrum. Dit staat er namelijk boven vermeld:
Onduidelijk is of dit artikel nu wel of niet gesponsord is.
De mediapartner Mediaplus BV biedt iedereen de mogelijkheid om tegen betaling via hen het mailbestand van Gezondheidsnet te benutten, waardoor je een “exclusieve aanbieding kan doen”. Becel betaalt nieuwssite Nu.nl wel voor het plaatsen van positieve nieuwsberichten over margarine. Het kan ook zijn dat het Voedingscentrum gewoon content verzorgd heeft zonder daarvoor te betalen.
Ik zal het artikel met de 5 fabels over roomboter daarom hieronder per ‘fabel’ bespreken:
*1 Voedingscentrum over de vraag “Vet in roomboter is gezonder dan in halvarine of margarine“:
Mijn reactie:
Traditiegetrouw wordt door het Voedingscentrum roomboter weer helemaal afgebrand en margarine opgehemeld. Hier wordt gesuggereerd dat roomboter foute boel is voor je aderen. Dat allemaal door de cholesterol. Daarom even wat rechtzetten:
- Dat cholesterol een directe link heeft met hart- en vaatziektes is niet bewezen. Het is slechts een risicomarker.
- Een verhoogd cholesterol ontstaat met name door laaggradige ontstekingen in het lichaam. Een recent artikel in de British Medical Journal beschrijft dat niet verzadigd vet de boosdoener is van hart- en vaatziekten, maar ontstekingen in het lichaam (1). Een hoog LDL-cholesterol is een symptoom, geen oorzaak.
- Cholesterolverlagers werken onder meer doordat deze ontstekingen verminderen (2). Ontstekingen kunnen ook op andere manieren worden verminderd dan met medicijnen (3).
Er zijn vele onderzoeken gedaan naar het effect van verzadigd vet en de gezondheid. Dat roomboter of verzadigd vet schadelijk is voor de aderen konden onderzoekers in vele studies
niet vaststellen (4, 5, 6, 7, 8). Roomboter bevat bijzonder veel vitamine K2 en margarine niet, volgens de NEVO-voedingswaardetabel van het RIVM (9). Vitamine K2 remt ontstekingen in de aderen (10, 11). K2 gaat het calcificeren van de aderen tegen (12). Vitamine K kan volgens onderzoek juist hart- en vaatziektes remmen (13). Het aller domste vind ik nog dat margarine zelf ook vol zit met verzadigd vet.
Het RIVM meldt het volgende:
In
boter zit per 100 gram dus 52,9 gram verzadigd vet en in margarine tussen de 14,4 en 33,1. Een portie boter of margarine is 5 gram. Een portie boter levert dus 2,6 gram verzadigd vet. Een portie margarine levert tussen de 0,72 en 1,6 gram verzadigd vet. Volgens het voedingscentrum zou je dus ook aan margarine gewoon hartstikke dood kunnen gaan toch?
#2 Voedingscentrum over de vraag “Halvarine/margarine is ongezond vanwege de transvetten die erin zitten“:
Mijn reactie:
Transvetten vinden we inderdaad niet meer in margarine.
Het heeft wel jarenlang in margarine gezeten. Transvetten zijn bewezen schadelijk zijn voor hart- en bloedvaten (14). Hebben het voedingscentrum of Unilever ooit hun excuus aangeboden voor het aanprijzen van margarine waar transvetten in zaten? Niet dat ik weet.
Margarine bevat nog altijd wel de mogelijk kankerverwekkende stof 3-MCPD (15).
Te veel plantaardige omega 6 olie kan ontstekingen aanjagen in het lichaam (16, 17, 18, 19).
Deze ontstekingen kunnen juist het cholesterolniveau in het lichaam verhogen.
Daarbij kan een overdaad aan omega 6 in de voeding de omzetting van omega 3 blokkeren (20, 21).
We hebben juist omega 3 nodig om ontstekingen in het lichaam te remmen (22, 23, 24).
De omega 3 – 6 balans van deze margarine is volgens de NEVO van het RIVM heel ongunstig te noemen:
#3 Voedingscentrum over de vraag “Je boterham besmeren met halvarine/margarine draagt amper bij aan je vitamine D-inname“:
Mijn reactie:
In margarine zit inderdaad vitamine D. Dit omdat deze vitamine er kunstmatig aan is toegevoegd. Per 100 gram bevat margarine 7,5 mcg vitamine D. Vitamine D kan je lichaam gewoon in de zomer zelf maken door zonlicht. Je kunt ook vis eten, daar zit meer vitamine D in dan in margarine. Eieren, yoghurt, champignons of kaas zijn ook prima bronnen van vitamine D. Oja, in roomboter zit ook gewoon vitamine D, al is het ietsje minder dan in margarine. Het best is om in de winter wat vitamine D bij te slikken.
#4 Voedingscentrum over de vraag “In halvarine zit plastic“:
Mijn reactie:
Margarine is inderdaad geen plastic. Als er geen synthetische vitamines aan zouden zijn toegevoegd, was de voedingswaarde wel vergelijkbaar met plastic: deze is namelijk helemaal 0.
De makers van margarine adverteren met het feit dat margarine een plantaardig alternatief is.
Nou, de vetten uit margarine worden inderdaad uit planten gehaald, maar ondergaan daarna uitgebreide bewerkingen zoals deodoriseren, bleken, dewaxen en stomen. Dit is ook nodig om de hexaan (oplosmiddel voor het verkrijgen van olie) eruit te verwijderen.
Alles wordt eruit verwijderd, dus ook de gezonde polyfenolen, vitamines en mineralen. Het blijkt juist dat de natuurlijke antioxidanten in ongeraffineerde olie beter hun werk doen dan de chemische antioxidanten in geraffineerde olie die onder meer in margarine voorkomen (25). Geraffineerde plantaardige olie is minder gezond dan ongeraffineerde (26). Margarine bevat geraffineerde oliën, waar ik met een grote boog omheen zou lopen.
#5 Voedingscentrum over de vraag “Een natuurproduct is gezonder dan iets kunstmatigs dat uit soms wel zes ingrediënten is samengesteld“:
Mijn reactie:
Margarine is wel degelijk geknutselde voeding. Er zitten slechts een handjevol ingrediënten in, terwijl er in volwaardige voeding tienduizenden stoffen kunnen zitten. Groenten en fruit kunnen beschermen tegen kanker. Ga je er nu een stofje uithalen en daarmee isoleren, zoals bijvoorbeeld betacaroteen (zit ook vaak in margarine) dan kan dat juist weer kanker aanjagen bij bepaalde groepen mensen zoals rokers (27, 28). Daarom kunnen we beter kiezen voor volwaardige voeding. Geknutselde voeding is inferieur aan de natuur.
Het moge duidelijk zijn: ik laat margarine liever in de winkel staan en kies voor roomboter. En jij?
https://www.ahealthylife.nl/5-fabels-margarine/ 