Het bange jongetje dat een icoon van de jodenvervolging werd

Geschiedenis is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de mens in zijn verleden, en die door de wetenschap vanuit het heden het verleden probeert te begrijpen. Vind hier alles over de wereld- en vaderlandse geschiedenis.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Tammy
Forumbeheerster
Berichten: 80367
Lid geworden op: 04 feb 2005, 18:20

Het bange jongetje dat een icoon van de jodenvervolging werd

Bericht door Tammy » 21 apr 2018, 13:35

Net als het meisje in Vietnam die door napalm huilend bloot rent uit haar dorp , zo herinner ik me deze foto ook.
Heb altijd gedacht dat hij het niet had overleefd.
Maar gelukkig dus wel.
Ik ben ontroerd merk ik.

Dat meisje en dit jongetje ben ik nooit vergeten.
Als ik aan Vietnam en Tweede Wereldoorlog denk dan zie ik hun in gedachten.

Afbeelding

Het bange jongetje dat een icoon van de jodenvervolging werd.

Een doodsbang kind dat niet snapt waar de grote mensen om hem heen mee bezig zijn. 75 jaar geleden werd deze iconische foto gemaakt in het getto van Warschau.

Het is een foto die je achtervolgt. Een beeld ook dat is geselecteerd bij de honderd meest iconische fotomomenten van de vorige eeuw. De focus gaat vanzelf naar dat kleine, bange, joodse jongetje dat wordt afgevoerd uit het getto van Warschau. Precies 75 jaar geleden begon de laatste opstand van de door de nazi’s samengedreven joden. Door ondervoeding, ziekte en deportaties naar concentratiekampen kwamen volgens schattingen 400.000 Poolse gettobewoners om het leven.
Die pet, de grote dichtgeknoopte jas, de opgetrokken sokken. Maar vooral de weerloze handjes en de angstige ogen. Je ziet ze bijna beven. Een doodsbang kind dat niet snapt waar de grote mensen om hem heen mee bezig zijn. De vrouw naast hem kijkt naar de SS’er die lijkt te poseren met zijn half gerichte wapen. Misschien herkent de vrouw hem. Josef Blösche heet hij, een beruchte sadist. Na de oorlog werd bekend dat hij samen met een criminele kompaan, die de bijnaam ‘Frankenstein’ koesterde, tientallen joodse vrouwen en kinderen had vermoord. Voor zijn misdaden werd Blösche in 1967 alsnog gearresteerd in de toenmalige DDR. Twee jaar later werd hij geëxecuteerd.

Blösche kunnen we beter snel vergeten, maar niet dat jongetje. Er zijn exposities, boeken en documentaires aan hem gewijd. Lange tijd werd gedacht dat hij – net als de meesten op de foto - was afgevoerd naar een concentratiekamp en daar vergast. Maar een wondertje geschiedde. Een Duitse arts redde het uitgehongerde kind dat later, na omzwervingen, zelf een gerespecteerde oor-, neus- en keelarts zou worden in de Verenigde Staten.

Twintig jaar geleden maakte historicus en PABO-docent Kees van Loon een compleet lesprogramma rond die ene foto. Lesgeven over de Tweede Wereldoorlog is zijn specialiteit. Daarbij gaat het hem ook altijd om empathie: verplaats je in dat jongetje, verplaats je in de dader en in de omstanders. ,,Ik ging ermee aan de slag nadat ik op televisie een reportage had gezien over de man die dacht dat hij dat jongetje was. In de klas liet ik de verschillende personages van de foto apart bespreken. Dan vroeg ik de studenten de gevoelens van die mensen onder woorden te brengen. Het wrange verhaal achter die foto is dat hij had moeten figureren in een fotoboek voor Hitlers verjaardag. Die was op 30 april jarig. Hij is gemaakt door een onbekende Duitse soldaat. De Duitsers beschouwden deze foto destijds als een geslaagde momentopname van hoe grondig ze dat getto van Warschau hadden opgeruimd.”

De Duitse SS-commandant die de evacuatie en de moordpartijen in het getto overzag, voegde daar aan in zijn rapportage bij wijze van groot compliment aan toe dat de soldaten die de vrouwen en kinderen afvoerden ‘in staat waren de schijnbare onmenselijkheid van hun missie te overwinnen, in naam van het nazi-ideaal’.

Schijnbare onmenselijkheid. De foto van het jongetje was ook onderdeel van een serie van 53 beelden die door de SS werden toegevoegd aan een geheim rapport over ‘acties tegen joodse bandieten’. Tot aan het proces van Neurenberg tegen diverse nazikopstukken bleven de foto’s verborgen in archieven. In de jaren 70 en 80 ontstond nieuwe belangstelling voor het mysterieuze jongetje dat ondertussen een van de symbolen was geworden van de slachtoffers van de joodse genocide.

Het verhaal van de foto werd een geschiedenisles die veel oud-studenten is bijgebleven, zegt Van Loon (65) een half jaar voor zijn pensioen aan de Gereformeerde Hogeschool Viaa in Zwolle. ,,Ik heb nu bijna 45 jaar voor de klas gestaan. Dit beeld blijft zo krachtig. Zo moet je geschiedenis geven, hoor ik nog regelmatig als ik oud-studenten spreek. Ik weet dat sommigen mijn lesmateriaal nog steeds gebruiken op basisscholen.”

Ook zelf wordt hij telkens weer diep geraakt door de kwetsbaarheid van het kind. ,,Hij weet niet wat hem overkomt. Die verlatenheid van dat joch. Wat moet hij doen? Denkt hij dat hij minder gevaar loopt als hij zijn handen omhoog steekt?”

Het jongetje op de foto overleefde en werd opgespoord. Zijn naam was Tsvi Chaim Nussbaum. Decennia later vertelde hij het verhaal hoe hij, destijds zeven jaar oud, en zijn tante die dag werden aangehouden bij Hotel Warschau. Zijn ouders waren daarvoor al in Polen vermoord, zijn broer raakte vermist in de oorlog en werd nooit meer gevonden. ,,Er stond een Duitse soldaat voor me die zei dat ik mijn handen in de lucht moest steken.” Als enige van het gezin overleefde Tsvi. Hij overleed in 2012, als arts en vader van vier dochters, opa van twee kleinkinderen.

BRON.

Het meisje uit Vietnam.

Afbeelding

Somewhere, something incredible is waiting to be known.

Carl Sagan.

Gebruikersavatar
Fenna
Kletskous
Berichten: 13578
Lid geworden op: 05 mar 2013, 17:16

Re: Het bange jongetje dat een icoon van de jodenvervolging werd

Bericht door Fenna » 21 apr 2018, 20:14

Die hulpeloosheid en vreselijke angst van al die kinderen raakt je in het diepst van je ziel.
Ik kan begrijpen waarom die kinderen, volwassenen als volslagen idioten zien.
Want eigenlijk zijn allen die een oorlog beginnen dat ook.
Afbeelding
Afbeelding

Gebruikersavatar
Tammy
Forumbeheerster
Berichten: 80367
Lid geworden op: 04 feb 2005, 18:20

Re: Het bange jongetje dat een icoon van de jodenvervolging werd

Bericht door Tammy » 21 apr 2018, 23:08

Ja Fenna het is ook vreselijk.
Deze twee kindjes ben ik nooit vergeten.
Ze zijn het symbool van ellende veroorzaakt inderdaad door volwassenen.

Somewhere, something incredible is waiting to be known.

Carl Sagan.

Plaats reactie