Er dreigt een wereldwijd tekort aan... zand

[univers]

Wie op het strand loopt, zou het niet denken, maar de zandkorrel is werkelijk schaars aan het worden.

Begin september luidden onderzoekers in het blad Science de noodklok. In het paper – met de heftige titel ‘A looming tragedy of the sand commons‘ – waarschuwen ze voor een heuse ‘zandschaarste’. Lachwekkend? Zeker niet. Want het is een echt, wereldwijd en groeiend probleem.

Bouw
Wanneer je denkt aan het strand van Scheveningen of de Sahara in Afrika komt waarschijnlijk niet direct het vermoeden bovendrijven dat zand een grondstof is die aan het opraken is. Maar dat is wel degelijk zo. Belangrijkste oorzaak? De bouw. “In de bouw wordt enorm veel zand gebruikt,” vertelt Matthieu de Schipper, kustonderzoeker aan de TU Delft, aan Scientias.nl. Zo werd in 2010 alleen al wereldwijd zo’n 11 miljard ton zand door de bouw opgeëist (en daarbij is nog geen rekening gehouden met illegale zandmijnen en zand dat voor andere doeleinden dan de bouw wordt gebruikt, zoals bijvoorbeeld de extractie van schaliegas, het produceren van elektronica en het opspuiten van stranden).

Hoekig zand
Het grootste deel van die miljarden tonnen zand wordt niet van het strand gehaald, maar op het land gewonnen en uit rivieren gevist. “In de bouw werken ze natuurlijk het liefst met het beste zand,” vertelt De Schipper. “En dat vind je in de rivieren.” Aldaar is het zand namelijk lekker ‘hoekig’. En dat ‘hoekige’ zand is perfect voor het produceren van beton en cement. “Zand ontstaat doordat grote rotsbrokken aan de bovenkant van de rivier afbreken,” zo legt De Schipper uit. “En die stenen worden – terwijl de rivier ze meevoert – steeds verder vermalen.” Zo ontstaan zandkorrels, die – naarmate ze langer onderweg zijn – steeds ronder van vorm worden. Als we de rivier ongehinderd zijn gang laten gaan, levert deze uiteindelijk bijna ronde zandkorrels af aan de kust. En zo ontstaat dan het welbekende strand. “Zonder rivieren, geen strand.”

Maar de bouw is zoals gezegd vooral geïnteresseerd in hoekig zand. En dus wordt op sommige plekken het zand tijdig – lang voordat het de kust bereikt – uit de rivier gevist. Dat is niets nieuws: het gebeurt al jaren. Alleen is de hoeveelheid zand die de bouw opeist de laatste decennia explosief toegenomen. “Tussen 1900 en 2010 is het wereldwijde volume van natuurlijke grondstoffen die in de bouw en wegenbouw wordt gebruikt met een factor 23 toegenomen,” zo schrijven onderzoekers in het blad Science. En het grootste deel van die grondstoffen bestaat uit zand en grind. “Op dit moment halen we meer zand uit de rivieren dan de rivieren kunnen aanmaken,” zo concludeert De Schipper.

Derde wereld
Het is een wereldwijd probleem. Maar de gevolgen ervan komen met name in de derde wereld goed tot uiting. “De zandwinning is daar veel minder goed gereguleerd. Het komt dan ook wel voor dat mensen met een truck naar een rivier rijden en er zand opladen voor een bouwproject.” Op korte termijn heeft dat weinig gevolgen. “Maar op lange termijn kun je aan de kust gebouwen in zee zien storten.” Want zand dat je uit de rivier haalt, kan nooit meer de kust bereiken en het strand aanvullen. Het betekent dat de plek waar je je handdoekje kunt neerleggen, steeds kleiner wordt. Maar dat is niet het grootste probleem. Veel zorgwekkender nog is het feit dat we met het strand ook onze kustbescherming kwijtraken en weerloos worden tegen kusterosie (en dus het in zee storten van gebouwen die ooit op veilige afstand van de golven leken te staan). De situatie is extra zorgelijk als je bedenkt dat we juist in een tijd van stijgende zeespiegels zo’n grote behoefte hebben aan een robuuste, gezonde kust.

Dieren
Maar de problemen beperken zich niet tot de kust. Ook rivieren kunnen radicaal veranderen als er te veel zand uit gehaald wordt. En dat heeft verstrekkende gevolgen voor de organismen die in die rivieren leven. In hun paper halen onderzoekers bijvoorbeeld de gaviaal aan: een ernstig bedreigde krokodilachtige die graag op zandbanken zont en zanderige duinen vereist om eieren af te zetten. Door zand uit rivieren te halen, gaan die zandbanken en duinen verloren. Het is slechts één van de vele soorten die nadelige gevolgen ondervinden van de zandwinning. “Hele ecosystemen kunnen worden ontwricht,” stelt De Schipper.

Zandmaffia
Ondertussen blijft de vraag naar zand alleen maar toenemen. Het resulteert in stijgende prijzen. Maar ook in – weinig duurzame – internationale handel in zand: waar de lokale vraag naar zand eerst lokaal werd opgelost, moet er nu al vaak geïmporteerd worden. Recent onderzoek wijst zelfs uit dat er al sprake is van een illegale handel in zand. En de VN maakt in een rapport over de problematiek zelfs melding van een heuse zandmaffia in India.

Oplossing
Dit is duidelijk een probleem dat uit de hand loopt. Maar wat kunnen we daaraan doen? Een betere – bij voorkeur internationale – regulering van de zandwinning lijkt noodzakelijk. Daarnaast moeten we misschien ook eens gaan kijken naar het recyclen van materialen waar zand in verwerkt zit. “Nu wordt bouwpuin vaak weer gebruikt voor de aanleg van wegen,” weet De Schipper. Maar dat puin kunnen we beter hergebruiken, bijvoorbeeld door het opnieuw in gebouwen te verwerken, waardoor er minder nieuw beton hoeft te worden gemaakt. Daarnaast zou ook het recyclen van glazen flessen en andere glazen objecten de zandconsumptie terug kunnen dringen. Een andere optie is om intensiever te zoeken naar alternatieven voor zand. Zo toont onderzoek aan dat stof uit steengroeves bijvoorbeeld ook heel geschikt kan zijn om beton van te maken. En ook sommig woestijnzand zou in theorie kunnen worden gebruikt als het met andere materialen gemixt wordt. Daarnaast zouden we ook kunnen overwegen om zand op andere plekken te winnen. “Zo is het in Nederland heel gebruikelijk om zand dat nodig is om stranden op te spuiten uit zee te halen,” vertelt De Schipper. “Dat is wel wat duurder, omdat het getransporteerd en ontzout moet worden. Een andere optie is de zandwinput. Een voorbeeld daarvan is de Zevenhuizerplas. Eerst haal je er zand uit en aan het eind van de rit houd je een recreatiegebied over.”

Het zijn prachtige oplossingen. Maar misschien begint de oplossing van dit probleem wel veel dichter bij huis. Namelijk doordat mensen zand meer gaan waarderen en leren om op waarde te schatten. “Ik denk dat veel mensen denken dat er wel genoeg zand is. Ik bedoel: als je op het strand van Scheveningen loopt, zie je echt best wel veel zand. Maar wat je dan vergeet, is dat de hoeveelheid zand die we nodig hebben, enorm is. En dat het weghalen van zand eigenlijk maar zelden zonder consequenties blijft.”

https://www.scientias.nl/er-dreigt-were ... -aan-zand/

https://na.unep.net/geas/archive/pdfs/G ... Mining.pdf

[gusteman]

Is niet echt nieuws te noemen, ik heb het hier onlangs nog ergens te berde gebracht.
Weet alleen niet meer binnen welk onderwerp.

Ik leg het gewoon bij het stapeltje fenomenen waaruit blijkt dat, als je ze allemaal naast elkaar legt, het onzin is om te beweren dat er hoegenaamd niet teveel mensen op deze aardkloot rondlopen.

Maar als ik dat naar voor breng in een gesprek of discussie wordt er telkens netjes omheen gefietst, net zoals bij de onwil om in te zien dat landsgrenzen en patriottisme enkel werktuigen zijn in handen van machthebbers en rijken en bedoeld om die macht en rijkdom te bestendigen.

De Catalanen hebben het alleszins nog niet begrepen, zoveel is wel duidelijk.

Het is nochtans niet moeilijk en kan gemakkelijk vastgesteld worden: op slagvelden, in oorlogsgebieden en streken die worden onderdrukt vind je ..... inderdaad, geen enkele machthebber of rijke. En je zal ook geen enkele president bereid vinden om een conflict persoonlijk uit te vechten met een andere president of vorst.

Nogmaals Catalonië: stond Puigdemont er bij toen de klappen werden uitgedeeld? Was hij ergens in de buurt?
Neen? Nou, dan .....

[univers]

?

[gusteman]

?

Oeps, beste univers, nu laat je mij schrikken hoor.
Zie je het verband soms niet?

[univers]

De Catalanen hebben het alleszins nog niet begrepen, zoveel is wel duidelijk.

Ik zie het verband niet.

[gusteman]

De Catalanen hebben het alleszins nog niet begrepen, zoveel is wel duidelijk.

Ik zie het verband niet.

Dan doe ik voor jou even een analyse, beste univers.

Topic: er is wereldwijd een tekort aan zand in verhouding tot de noden van de mens.

Mijn reactie:

• a) er zijn eenvoudigweg te veel mensen op deze planeet;
  b) deze vaststelling wordt door een meerderheid van die mensen genegeerd;
  c) net zoals een meerderheid van die mensen negeert dat patriottisme en gebiedsgrenzen een zelfmoordeffect hebben op de mensheid;
  d) ook de Catalaanse zucht naar onafhankelijkheid en een eigen afgeschermd gebied toont dit aan.

Wat steekt achter elk van deze vaststellingen: een kleine groep machthebbers en rijken die hun rijkdom en macht wensen te bestendigen.
Alles is met elkaar verbonden, de draadjes leiden telkens weer naar dezelfde personen/groepen.

En dat leidt tot:

De Catalanen hebben het alleszins nog niet begrepen, zoveel is wel duidelijk.

[univers]

Ik had het van die kant niet bekeken.

[gusteman]

Dat, beste univers, is één van de gevolgen van globalisering, ook wel mondialisering genoemd: bijna alles waarmee we dagelijks worden geconfronteerd wordt mede bepaald door gebeurtenissen en beslissingen die aan de andere kant van de planeet worden genomen.
Waardoor het aantal factoren waarmee rekening dient te worden gehouden verveelvoudigd wordt.

Niets is nog eenvoudig en naar de toekomst toe plannen maken wordt enorm moeilijk door die veelheid aan verschillende factoren ..... waarvan velen dan ook nog eens op hun beurt afhankelijk zijn van andere, onvoorspelbare factoren.

Langzaamaan wordt ons leven gestuurd door parameters die worden bepaald door diverse algoritmes waardoor we steeds meer verliezen aan duidelijkheid en helder inzicht.

En dan stellen we almaar vaker vast "van die kant had ik het nog niet bekeken".

[Fenna]

Langzaamaan wordt ons leven gestuurd door parameters die worden bepaald door diverse algoritmes waardoor we steeds meer verliezen aan duidelijkheid en helder inzicht.

[gusteman]

Langzaamaan wordt ons leven gestuurd door parameters die worden bepaald door diverse algoritmes waardoor we steeds meer verliezen aan duidelijkheid en helder inzicht.

Het ironische eraan is dat wij, bij elke webpagina die we bezoeken, met zijn allen die algoritmes van voedsel voorzien; in feite bouwen we zo mee aan onze eigen ketens, onze eigen slavernij.

Van op afstand bekeken is het zelfs grappig: enerzijds is de mens in staat tot het bereiken van enorme verwezenlijkingen dankzij intelligentie en vernuft; anderzijds doet de mens aan zelfvernietiging dankzij een bekrompen materialisme.

Rare jongens, die mensen (en niet enkel de Romeinen, beste univers )

[Gast1]

Van op afstand bekeken is het zelfs grappig: enerzijds is de mens in staat tot het bereiken van enorme verwezenlijkingen dankzij intelligentie en vernuft; anderzijds doet de mens aan zelfvernietiging dankzij een bekrompen materialisme.

Zoals ik recent nog aan het adres van Witte wel meldde, keek ik onlangs nog naar 'Lucy' (2014) waarin een professor (Freeman) een belangrijke mededeling in een lezing gaf.
Ik heb hier al vaker over geschreven in 2009.
Bekijk de (helaas wat mindere kwaliteit) youtube-clip eens en beluister wat Freeman op het laatst zegt:
https://www.youtube.com/watch?v=2rwBooWI-2M

[Gast1]

Is niet echt nieuws te noemen, ik heb het hier onlangs nog ergens te berde gebracht.
Weet alleen niet meer binnen welk onderwerp.

Niet verkeerd om het dan toch nog eens opnieuw aan te kaarten, voor bijvoorbeeld lezers die dit forum vanaf vandaag voor het eerst bezoeken.

Ik leg het gewoon bij het stapeltje fenomenen waaruit blijkt dat, als je ze allemaal naast elkaar legt, het onzin is om te beweren dat er hoegenaamd niet teveel mensen op deze aardkloot rondlopen.

Erg relatief, wanneer we een harmonieuze samenleving zouden kunnen realiseren waarin we zelfs de mogelijkheid hebben om alle woestijnen ter wereld te irrigeren, kan deze planeet nog veel meer mensen herbergen dan dat er nu leven.
Maar als ik dat naar voor breng in een gesprek of discussie wordt er telkens netjes omheen gefietst, net zoals bij de onwil om in te zien dat perceel- en landsgrenzen en patriottisme nodig zijn om dat wat 'ik' - 'je' of 'we' opgebouwd te beschermen of indien nodig, te verdedigen.
Voorbeeld: wanneer ik gewerkt heb voor een huis (nest) om mijn kinderen in groot te brengen, dan zal ik dat nest beschermen en verdedigen bij ongewenst bezoek.
Dat geldt ook voor een gemeenschap zoals een buurt, dorp, stad of land ...

De Catalanen hebben het alleszins nog niet begrepen, zoveel is wel duidelijk.

Begrijp jij het wel?

[oktagon]

Levende wezens,levende materie in welke vorm dan ook,zijn egoistisch "geconditionneerd,geprogrammeerd;dus hebzucht is daar een belangrijk onderdeel van.
In onze leefwerelden geldt het recht van de sterkste,hetzij het toeeigenen van zaken via handelingen,dan wel door psychische beinvloeding,etc,etc.
Gusteman kan ik zeker volgen in zijn opmerkingen,vooral de overbevolking,overproductie van goederen,

[Gast1]

Gusteman kan ik zeker volgen in zijn opmerkingen,vooral de overbevolking,overproductie van goederen,

Heel mooi, waarom dan toch die bedenkelijke smiley?

[gusteman]

Heel mooi, waarom dan toch die bedenkelijke smiley?

Inderdaad, waarom die bedenkelijke smiley?

Maar W817, is dat wel een bedenkelijke smiley?

----->

Dit kan ook betekenen: "denk daar maar eens over na" ..... en dan lijkt die smiley toch wel terecht.

[Gast1]

Dit kan ook betekenen: "denk daar maar eens over na" ..... en dan lijkt die smiley toch wel terecht.

Heel goed, denk daar maar eens over na.

[oktagon]

?

Gusteman schakelde te snel van zandtekort naar mensen-overschot; ik moest ook ff nadenken.

Als ik nadenk over de grote aardoppervlakte,die bestaat uit grote onbewoonde oppervlaktes met
onder teelaarde of bosgrond enkele meters zg.bergzand (geelbruinkleurig),dan zie ik het tekort
niet zitten,mogelijk moet er wat vervuiling uitgehaald wordt.

De rondkorreligheid geeft toch wel hechting aan de cement,zie maar bij het gebruik van glad staal
in de gewapend beton (en dan is dat staal vaak voorzien van een begin van roestvorming).

In mijn vroegere bouwvakgebied werd rivierzand -breukvormig opp.-gebruikt omdat dat voordeliger te halen was
-schoongewassen- uit de rivieren; vaak niet mooi meer van kleur tegenwoordig;het zal wel minder goed
gereinigd worden.

Ik vind het overigens typisch,dat rivierzand,dat ook uiteindelijk van rots gesteente afkomt en
door rivierwater werd vertransporteerd,het eveneens aangevoerde grove en grote grind een veel gladder oppervlak heeft!

nb.

Als het bericht zou gaan over cement,dat in Nl wordt gewonnen uit mergel en de St Pietersberg bij
maastricht gedeeltelijk werd afgegraven,dan zie ik dat sneller redelijk vinden,hoewel,ook onze Aarde
barst van de kalksteen opm cement te produceren.

Het grootste probleem op onze Aarde blijft de snel groeiende overbevolking,daar ben ik het met Gusteman volkomen mee eens;
ik zie dat niet door mensen opgelost worden;de Heer (Allah) zal het wel regelen.

[Gast1]

Het grootste probleem op onze Aarde blijft de snel groeiende overbevolking, daar ben ik het met Gusteman volkomen mee eens;
ik zie dat niet door mensen opgelost worden; de Heer (Allah) zal het wel regelen.

Ook ik ben het met Gusteman eens, volkomen zelfs.
Je schrijft dat die snel groeiende overbevolking niet door de mensen opgelost gaat worden, maar daar zou je je wel eens in kunnen gaan vergissen.
Het zou natuurlijk ook kunnen zijn dat 'de mens' door de Heer (Allah) vertegenwoordigd wordt.
Maar dat er iets gaat gebeuren, staat voor mij als een paal boven water.

Hou dit heerschap -ook- maar eens in de gaten:



En maar weer rap on topic ...
Er is geen tekort aan zand, noch aan andere bouwstoffen.
En dat schrijf ik met een stelligheid van overtuiging.