Jupiter had groeistoornissen

[univers]

De reuzenplaneet Jupiter maakte in de ontstaansperiode van het zonnestelsel een onregelmatige groei door. Dat blijkt uit nieuwe modelberekeningen, vandaag gepubliceerd in Nature Astronomy. Kleine stofdeeltjes en kiezels klonterden in één miljoen jaar tijd samen tot een kern van zware elementen met een massa van circa twintig keer die van de aarde. De verdere groei van die planeetkern ging echter met horten en stoten. Elders in de zonnenevel - de schijf van gas en stof rond de pasgeboren zon waarin de planeten ontstonden - waren al grotere brokstukken ontstaan, met afmetingen van pakweg een kilometer: de zogeheten planetesimalen. Ook die werden aangetrokken door de zwaartekracht van de nog relatief kleine Jupiterkern, waardoor de massa van de planeetkern uiteindelijk toenam tot ca. 50 aardmassa's. Dat duurde echter maar liefst twee miljoen jaar, zo blijkt uit de nieuwe modelberekeningen - veel langer dan planeetdeskundigen tot nu toe dachten. De reden: bij het botsen en versmelten van de grotere planetesimalen kwam zoveel energie vrij dat het gas in de omringende zonnenevel onvoldoende kon afkoelen om zich ook aan de groeiende planeet te binden. De massatoename in die twee miljoen jaar verliep dus veel trager dan tot nu toe gedacht. Pas zo'n drie miljoen jaar na het begin van het ontstaansproces begon Jupiter ook grote hoeveelheden gas aan te trekken, wat resulteerde in de huidige reuzenplaneet, die ongeveer 300 maal zo zwaar is als de aarde, en een ruim tien maal zo grote middellijn heeft. (GS)



http://www.unibe.ch/news/media_news/med ... x_eng.html