Eén Baby 6 dagen oud begraven bij Duitse gevallenen
Doordat dit kind in gevangenschap in Vucht geboren werd en een 'foute' Moeder had,
werd hier begraven in Ijsselsteyn bij Duitse gevallenen, maar waar ook een paar
honderd 'foute' Nederlanders zijn begraven.
Begraafplaats Ysselsteyn
De Duitse begraafplaats Ysselsteyn
[For an English version, see below]
Net op de grens van Noord-Brabant en Noord-Limburg, ligt aan de Limburgse zijde, vlakbij Venray, verscholen in de bosrijke omgeving van de Peel, de begraafplaats voor Duitse gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog. Vrijwel alle Duitse militairen die in Nederland vielen gedurende de eerste oorlogsjaren, inclusief de meidagen van 1940, vonden in IJsselsteijn na de oorlog een laatste rustplaats.
De naam van de begraafplaats (en de gemeente) wordt overigens in diverse uitvoeringen gezien. Variaties als Begraafplaats IJsselstein, IJsselsteyn en Ysselsteyn komen ook regelmatig voor. De variatie IJsselstein is ronduit fout, omdat IJsselstein een plaats is bij Nieuwegein (Utrecht). IJsselsteijn is de moderne versie van Ysselsteyn, voortgekomen uit het in het verleden toegepaste gebruik van de Griekse Y voor de IJ combinatie.
Het ontstaan en de herkomst
Nederlandse oorlogsgraven liggen overal, verspreid door het hele land. Er zijn op de Grebbeberg, in Rotterdam en bij Loenen grote erevelden, maar slachtoffers van de meidagen en ook de strijd nadien, liggen overal verspreid over honderden begraafplaatsen. Zodoende is er in Nederland geen sprake van een centrale plaats waar men eenvoudig het overzicht heeft van de hoeveelheid vaderlanders die met het hoogste offer voor de vrijheid betaalden. En wie grote erevelden bezocht, realiseert zich hoe groot die offers vaak waren.
Ysselsteyn
Naoorlogs werd direct begonnen met het verzamelen van de talloze Duitse veldgraven en op begraafplaatsen ter aarde bestelde Duitse gesneuvelden in Nederland. Men wilde de Duitse graven liever niet meer op Nederlandse grond hebben en zocht en vond spoedig een stuk grond, vlakbij de Duitse grens, waar die Duitse gesneuvelden konden worden verzameld en geordend ter aarde besteld worden.
De vorming van het ereveld kreeg reed in 1946 gestalte. In oktober van dat jaar werden Duitse gesneuvelden opgegraven, des benodigd in stalen kisten gelegd, en herbegraven in IJsselsteijn.
In 1948 kreeg e.e.a. formeel haar beslag. De Nederlandse kapitein L.J. Timmermans werd de eerste beheerder, na korte tijd in de opbouwfase vooraf te zijn gegaan door de heer P. Weijs. Opvallend, want Timmermans was tijdens de oorlog een verzetstrijder, maar kon nadien het respect voor de voormalige vijand opbrengen om met ontzettend veel zorg en toewijding het grote ereveld voor de Duitse gesneuvelden op te bouwen en later te beheren. Hij deed dit tot in 1976. Hoe toegewijd hij in zijn werk was, en hoe dankbaar Duitsland zich voor die toewijding toonde, bleek toen Timmermans na zijn overlijden gecremeerd werd en zijn as over het ereveld te IJsselsteijn mocht worden uitgestrooid. Een duidelijke symboliek dat in de dood allen verenigd zijn.
Op IJsselsteijn liggen bijna 32,000 gesneuvelde Duitse militairen en een klein aantal Duitse staatsburgers. Het merendeel der militairen sneuvelde tijdens de oorlogsjaren in Nederland; een aantal burgers - vooral overleden Duitse evacuees (interneringskamp Vught) - overleed kort na de oorlog. Maar naast 87 slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, die vlakbij de ingang links zijn begraven, zijn er ook enkele duizenden slachtoffers van de strijd in België en zelfs Duitsland heen gebracht. Zo waren er circa 3,000 Duitse gesneuvelden van de grote – maar nauwelijks bekende – slag om het Hürtgenwald en van het veel beter bekende Ardennenoffensief bij Margraten begraven door de Amerikaanse oorlogsgravendienst. Zij werden ook naar IJsselsteijn overgebracht.
Ysselsteyn
Van de circa 2,000 Duitse gesneuvelden als gevolg van de strijd in Nederland in mei 1940, ligt verreweg het grootste deel in IJsselsteijn. Hoewel er Duitse militairen werden gerepatrieerd, vooral die welke vielen in de grensregio of die na verwondingen in Duitse hospitalen overleden, zijn de meeste gevallenen uit mei 1940 uiteindelijk op IJsselsteijn terecht gekomen. Als wordt gekeken naar de Duitse gevallenen op het zuidfront, dan geldt dat voor circa 98% van hen.
Een bijzonder opvallende exercitie is de identificatie geweest van gesneuvelden. Zo waren er maar liefst zo’n 8,000 Duitse gevallenen niet identificeerbaar, omdat zij in massagraven waren gelegd zonder duidelijk geadministreerde orde. Een jarenlange gezamenlijke inspanning tussen Duitse en Nederlandse gravendiensten leidde ertoe dat 7,330 van die slachtoffers geïdentificeerd zijn en dus met een benoemde steen zijn begraven.
Ook liggen op IJsselsteijn diverse militairen begraven die als Nederlander in Duitse krijgsdienst sneuvelden. Zelfs enige Nederlandse burgers die sneuvelden tijdens dienstverlening aan de Duitse bezetter, vonden op de begraafplaats een laatste rustplaats.
Van de bijna 32,000 Duitse oorlogsgraven zijn er circa 25,000 die militairen bevatten die op Nederlands grondgebied sneuvelden. Nog steeds worden militairen bijgezet, als tijdens opgravingen of anderszins stoffelijke resten van een Duitse militair worden aangetroffen.
Slechts enkele tientallen Duitse oorlogsslachtoffers rusten nog elders in Nederland. Op Schiermonnikoog (Vredenhof: 16 man), in Rotterdam (Crooswijk: 14 man), Vorden (Bronckhorst: 10 man), Weert (St Martinuskerkhof: 7 man) en Velsen-IJmuiden (Algemene Westerbegraafplaats: 6 man) liggen zij begraven.
Oorsprong graven meidagen
Alle militairen die op Ysselsteyn zijn begraven en gesneuveld zijn tijdens de meidagen van 1940 (of als gevolg daarvan later overleden) en die niet naar Duitsland zijn gerepatrieerd, waren eerder elders in Nederlandse grond ter aarde besteld. Voor menigeen geldt dat deze op een kleiner veld begraven lag, maar de meeste Duitse gesneuvelden zijn begraven geweest op grotere Duitse erevelden c.q. begraafplaatsen in Nederland, meestal nabij de plaats van sneuvelen of overlijden. Na de oorlog, toen de Duitse begraafplaatsen werden gesloten en de doden naar Ysselsteyn werden overgebracht, deed men dit bloksgewijs. Daarom is aan de vele vakken op de huidige begraafplaats een redelijk consistente herkomst af te leiden voor de meeste begravenen. In onderstaand overzicht worden de meest voorname blokken weergegeven met de oorlogsbegraafplaats waar men vandaan kwam. Uiteraard waren er talloze lokale of kleine begraafplaatsen, die eveneens werden gesloten en van waaruit de begravenen werden verplaatst naar Ysselsteyn. Ook zijn er in diverse blokken kleine series met van grotere begraafplaatsen overgebrachte doden. Het overzicht beperkt zich echter tot de meest voorname referenties, en de herkomst van de aan het Zuidfront, Noord-Brabant en Limburg gerelateerde vakken.
All those buried at Ysselsteyn who were killed during the Battle of the Netherlands in May 1940 - and that were not repatriated - had been buried elsewhere in the country before. Many had been buried on local cemeteries, but the majority had been buried at a limited number of larger regional German fields of honor in the Netherlands. Most larger cities had such grave-yards, particularly when a military hospital had been active in the area. Besides there were the May 1940 battle grounds that basically all had one large central burial ground for German soldiers. These were found in the Hague (airlandings), Rotterdam (airlandings), Dordrecht (airbornes), Arnhem and the Grebbeberg (battle for the Grebbeline), Mook, Venlo, Roermond and Maastricht (battle for the Maasline and NE Belgium). Consequently, when these cemeteries were scheduled to be migrated to Ysselsteyn, large blocks on the new central field of honor were to be used to house the bodies of those that had been buried on the larger burial grounds like the former battlefield and hospital graveyards. The below scheme shows the larger block-wise comparison between the 'original' (wartime) burial ground and the related Ysselsteyn blocks and series. The overview shows particularly those connections that are related to the battles on the Southfront of the Fortress Holland (Rotterdam - Dordrecht - Moerdijk) as well as the provinces Noord-Brabant and Limburg, which saw the masses of the German invasion force.
Yss blok Serie Herkomst Aantekeningen
AA 1-30 Eindhoven
AA 287-300 Nijmegen
AI 16-31 Hoek van Holland
AI 159-183 Sittard
AP 124-241 Mook Alle graven meidagen gerelateerd
AZ 1-75 Breda
BA 83-251 Goes Inclusief West-Brabant
BU 76-240 Rotterdam Veel vm Waalhaven graven
BV 45-240 Rotterdam
BW 46-225 Rotterdam
BZ 1-295 Maastricht
CE 1-15 Den Bosch 14 graven mei 1940 gerelateerd
CI 1-25 Den Bosch
CM 71-136 Roermond
CO 121-195 Dordrecht
CP 76-180 Dordrecht
CQ 52-78 Tilburg
L 170-222 Venlo
O 1-15 Venlo
X 106-118 Nijmegen
Z 1-30 Eindhoven Vrijwel alle meidagen gerelateerd
Locatie en uitstraling
Nederlandse en Geallieerde begraafplaatsen kunnen rekenen op een ruime mate van aandacht, niet alleen tijdens traditiedagen, maar ook op gewone dagen. Dat geldt niet voor het Duitse ereveld IJsselsteijn. En dat is best te begrijpen. Het stigma van ‘de vijand’ zal altijd blijven hangen boven het IJsselsteijnse ereveld. Desondanks zal iedere bezoeker – onwillekeurig het doel van zijn bezoek – ervaren dat eenmaal het ereveld betredende, men wordt getroffen door de soberheid en tegelijkertijd de prachtige natuurlijke entourage waarin 32,000 mensen liggen begraven. Het uitermate goed verzorgde ereveld is met bijzonder sobere donkere stenen niet het massamonument dat Geallieerde begraafplaatsen met hun wit glanzende stenen uitstralen. Maar het is wel een locatie waarbij een bezoeker stil staat bij de waanzin van oorlog, de offers die een oorlog eist en het besef dat oorlog iets is wat het meest absurde in de mens etaleert. Als een getal gaat leven, dan is het wel als men zich centraal op het Duitse ereveld opstelt en rondkijkt naar al die keurig opgelijnde kruizen.
Ysselsteyn
Het ereveld is niet moeilijk te vinden. Het ligt vlakbij Venray, bij het dorpje IJsselsteijn, waar men in het centrum een afslag kan nemen naar de lange Timmermansweg – genoemd naar de Nederlandse beheerder die in 1995 overleed – welke men zo’n anderhalve kilometer moet volgen, om dan aan de linkerhand de parkeerplaats bij het ereveld te vinden. Overdag is de begraafplaats altijd geopend voor bezoekers.
http://www.zuidfront-holland1940.nl/ind ... sselsteijn
wat ik wel wist, 