Over regels etc gesproken. Ik zit deze week met griep thuis en voelde me de eerste dagen zo bedondert dat ik niet eens de mediaplayer aan heb gezet. Ik heb dus naar bewegende beelden op TV gekeken en aangezien bijna alles herhaald wordt heb ik zo'n beetje alles gezien wat er te zien valt en ik ben diep teleurgesteld...
Maar ik zag dus ook een discussieprogramma over zogenaamde flexcontracten. De onredelijke onnadenkendheid van de deelnemers aan de discussie deden me zoals gebruikelijk eerst aan mezelf twijfelen. Maar nee, dit lag toch echt niet aan mij.
Een ondernemer had een duidelijke afkeer van vaste contracten omdat hij gedupeerd zou zijn als iemand ziek werd. 'je komt er niet vanaf' bleef de man maar herhalen. De man kwam heel onsympathiek over en uiteraard trap ook ik dan in de valkuil om hem negatief te beoordelen. De flexwerkende 'slachtoffers' kwamen veel sympathieker over en dan zijn de rapen meestal snel gaar.
Na afloop heb ik zelf de argumenten dus nog eens gewogen en ik kwam al heel snel tot een algemeen aanvaarde denkfout. Hoe lullig het ook klinkt, die ondernemer had een heel sterk punt. De onkosten die een werkgever voor een werknemer maakt zijn gebaseerd op beloning voor werk. In NL is een werknemer met een vast contract zo 'goed' beschermd (in de praktijk ligt het lastiger is mijn ervaring) dat hij bij langdurige ziekte nog 2 jaar aan de werkgever vastzit die gedurende die periode nog steeds onkosten maakt terwijl er geen werk tegenover staat. Dat werk moet toch gedaan worden dus OF de kosten verdubbelen OF de omzet keldert. Beiden niet echt gunstig voor de ondernemer.
Iedere (poging tot) ingreep in dit 'zorgstelsel' wat ik tot nu toe heb ervaren leidt direct tot maatschappelijk verzet met als steevast argument; 'moet je nog meer gestraft worden als je ziek bent?'.
En daar is 'ie. De miskenning die ervoor zorgt dat we hier zo niet uit gaan komen. Als loon immers compensatie voor arbeid is, en loondoorbetaling als normaal gezien wordt tijdens ziekte dan wordt ziekte dus niet gestraft maar beloond! Er wordt immers loon betaald terwijl er geen arbeid wordt verricht. Kil en klinisch, maar zo ligt het feitelijk wel toch? Waarom mag het dan niet zo gezegd worden?
Het is prima dat je baan beschermd wordt als je ziek bent maar dat het risico volledig bij de werkgever moet liggen ben ik het nu eigenlijk ook niet meer mee eens. Normaliter maakt een werkgever je niet ziek (ik, en anderen, kennen daar uiteraard uitzonderingen op maar die horen hier even niet bij) en is hij ook gedupeerd door de ziekte van de werknemer omdat de arbeid immers wegvalt.
Ik denk dat het begrijpelijk is dat vooral kleinere werkgevers dus kiezen voor minimalisering van het risico en voor flexwerkers gaan in plaats van vaste krachten. De ironie komt hier echter om de hoek kijken. Bij flexwerkers zit er een zakkenvullende partij tussen die meestal leidt tot een dubbel nadelig effect aan de financiële kant. De flexwerker krijgt verhoudingsgewijs minder dan een vaste kracht voor hetzelfde werk en toch is de inhuur voor de werkgever duurder dan een vaste kracht wanneer men kijkt naar uurtarieven. Het verschil in onkosten ziet een werkgever als een soort 'verzekering' die borgt dat hij niet over de kop gaat als een medewerker onverhoopt langdurig ziek zou worden.
De keerzijde is dat onze overheid probeert deze flexwerker te beschermen met averechts effect. Na 2 jaar moet je een flexwerker aannemen of hij moet er een half jaar uit. En dat laatste gebeurt dus aan de lopende band. Ik kom uit industrieland en heb daar zowel positieve als negatieve ervaringen met dit systeem.
Globaliserend wordt hier in mijn optiek geld verkwist wat in een efficiënter systeem veel socialer toegepast kan worden. De meesten van ons worden niet gepland ziek. Het risico hoort echter in een efficiënt model niet bij de werkgever maar bij de werknemer te liggen. Door deze verschuiving van verantwoording kan de zakkenvullende tussenlaag bij flexwerkers weggesneden worden. Hierdoor wordt arbeid goedkoper. Als dit voordeel overgeheveld wordt naar de werknemer dan kunnen we collectief regelen dat salarisdoorbetaling bij ziekte plaatsvindt zonder dat dit een risico voor de werkgever inhoudt.
De vraag naar flexwerkers zal hierdoor sterk dalen en de zekerheid voor alle relevante partijen neemt hierdoor enkel toe. Want laten we wel zijn, we hebben het hier over beschaving en een uitzendbureau is niets anders dan een moderne vorm van slavernij.
Maar aan dergelijke denkpistes zitten nog veel meer voordelen. Tijdelijke krachten zullen altijd nodig zijn. Die kun je echter ook inlenen van bedrijven die die mensen zelf in vaste dienst hebben. Ik heb daar goede ervaringen mee. De werknemer heeft zekerheid, de inlener heeft flexibiliteit en de werkgever die daar tussen zit heeft profijt. Win-win-win.
De discussie op TV kwam echter niet zo diep en bleef hangen in het bekende
Egoïsme van beide partijen overschaduwde alle redelijkheid.
Toen ik in 2013 werkloos werd kon ik zelf ervaren hoe ongelofelijk moeilijk en gevaarlijk al die overheidsbemoeienis wel niet is. De wet- en regelgeving die onze beschaving vormt en mij hadden moeten helpen zaten me dramatisch in de weg. Maar de problematiek is mij dus wel heel helder.
En weer zag ik dus een variant van mijn eerdere conclusie. De perceptie wordt ingekleurd door eigenbelang, niet door realiteitszin.
Morgen is vandaag ook gisteren....