Bewolkte ochtenden en hete middagen op exoplaneten gemeten

[univers]

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om dagelijkse 'weerverschijnselen' te meten op zes exoplaneten - planeten bij andere sterren dan de zon. Het gaat om zogeheten 'hete Jupiters': zware, gasvormige reuzenplaneten die op zeer kleine afstand rond hun moederster draaien. De zes planeten zijn ontdekt doordat ze (gezien vanaf de aarde) elke omloop voor hun moederster langs bewegen (een zogeheten planeetovergang) en daarbij een piepklein beetje licht onderscheppen. Met de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler is het nu echter ook gelukt om de aanwezigheid van de planeten te detecteren wanneer er géén overgang plaatsvindt. Kepler 'ziet' dan het gezamenlijke licht van de ster én de kleine hoeveelheid sterlicht die door de planeet wordt weerkaatst. Dankzij de enorme gevoeligheid van Kepler was het mogelijk om subtiele helderheidsvariaties te meten van een duizendste procent van de helderheid van de ster zelf. Die variaties worden veroorzaakt door het zogeheten fase-effect: afhankelijk van de plaats van de planeet in zijn baan zien we een groter of een kleiner verlicht deel. Een nauwkeurige analyse van die helderheidsvariaties heeft voor vier van de zes exoplaneten uitgewezen dat er vooral in de ochtenduren sprake is van veel bewolking in de dampkring. Bij de andere twee planeten blijkt er 's middags sprake te zijn van een heldere hemel en een extreem hoge temperatuur (tot meer dan 1600 graden Celsius). De nieuwe metingen, verricht door een internationaal team van astronomen onder wie Ray Jayawardhana van York University en de Nederlandse astronoom Ernst de Mooij (nu verbonden aan Queen's University Belfast), zijn vandaag gepubliceerd in The Astrophysical Journal. (GS)



Illustratie van een hete Jupiter. (NASA)

http://news.yorku.ca/2015/05/12/weather ... fternoons/