Bijzondere vijfvoudige ster ontdekt

Voor reportages die betrekking hebben op wetenschappelijke zaken.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Bijzondere vijfvoudige ster ontdekt

Bericht door univers » 08 jul 2015, 08:26

Astronomen van de Britse Open University hebben voor het eerst een vijfvoudige ster ontdekt die twee bedekkingsveranderlijke dubbelsterren bevat. De ontdekking wordt vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Llandudno (Wales). Vermoed wordt dat ongeveer een derde van alle sterren deel uitmaakt van meervoudige stersystemen. In de meeste gevallen gaat het daarbij om ‘gewone’ dubbelsterren – vijfvoudige sterren zijn zeldzaam. De nu ontdekte vijfvoudige ster is opgedoken in archiefgegevens van het SuperWASP-project, een project dat primair is bedoeld voor het opsporen van exoplaneten. Daarbij worden de helderheden van miljoenen sterren in de gaten gehouden. Regelmatige ‘dipjes’ in de helderheid van een ster kunnen erop wijzen dat er planeten rond de ster draaien, die vanaf de aarde gezien bij elke omloop voor hun ster langs schuiven. Maar regelmatige helderheidsveranderingen ontstaan ook wanneer twee sterren om elkaar heen draaien, die elkaar steeds opnieuw ‘bedekken’. In eerste instantie leek de ster 1SWASP J093010.78+533859.5 een gewone bedekkingsveranderlijke dubbelster te zijn. Uit het helderheidsgedrag bleek dat de onderlinge afstand tussen beide sterren zo klein is, dat ze elkaar raken en een gezamenlijke atmosfeer hebben. Hun omlooptijd bedraagt slechts zes uur. Vervolgens werd bij nader onderzoek nóg een regelmatig patroon in de helderheid van de ster ontdekt. Dat wordt toegeschreven aan een tweede, iets wijdere bedekkingsveranderlijke dubbelster met een omlooptijd van 32 uur. De afstand tussen beide dubbelsterren bedraagt ongeveer 21 miljard kilometer – bijna vijf keer de afstand zon-Neptunus. En ten slotte kwam bij spectroscopisch onderzoek het bestaan van een vijfde ster aan het licht. Deze bevindt zich op een afstand van ongeveer twee miljard kilometer van de wijdere dubbelster. De astronomen hebben vastgesteld dat de vijf sterren, die stuk voor stuk kleiner en koeler zijn dan onze zon, door de zwaartekracht bijeengehouden worden. Opmerkelijk is dat de omloopbanen van beide dubbelsterren in hetzelfde vlak liggen. Dat wijst erop dat ze uit één en dezelfde schijf van has en stof zijn ontstaan. 1SWASP J093010.78+533859.5 staat op een afstand van ongeveer 250 lichtjaar in het sterrenbeeld Grote Beer. (EE)

Afbeelding

Artist’s impression van de vijfvoudige ster 1SWASP J093010.78+533859.5. De kleinere banen zijn overdreven groot getekend, omdat de beide dubbelsterren anders niet als zodanig herkenbaar zouden zijn. (Marcus Lohr)

https://www.ras.org.uk/news-and-press/2 ... tar-system
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie