Supernova's blazen Orion-reuzenbel steeds verder op

[univers]

De Leidse sterrenkundige Bram Ochsendorf heeft in zijn promotieonderzoek de invloed van zware sterren in het Oriongebied op hun omgeving in kaart gebracht. Het was al bekend dat de zware sterren in het Orioncomplex een reuzenbel in de ruimte tussen de sterren hebben geblazen, maar nu blijkt dat deze Orion-Eridanus-reuzenbel met een omvang van 45 bij 45 graden nog veel omvangrijker en ingewikkelder is dan werd gedacht. Het resultaat is deze week gepubliceerd in The Astrophysical Journal. In de Orion-Eridanus-reuzenbel verdampt materiaal van moleculaire wolken. Opeenvolgende supernova-explosies in het centrale deel van de reuzenbel vegen dit verdampte materiaal op in expanderende schillen en verplaatsen het vervolgens naar de buitenkant, waar het samensmelt met de buitenste rand van de bel en op deze manier de verdere expansie van de reuzenbel aandrijft. Hierdoor kan de reuzenbel tientallen miljoenen jaren lang doorgroeien. De cyclus van stervorming, verdamping en schoonmaak van het centrale gedeelte van de reuzenbel door supernova’s gaat door totdat de moleculaire wolken compleet zijn verdampt of uiteengereten, waarna de aandrijvingskracht zal verdwijnen en de reuzenbel op zal gaan in het interstellaire medium (de materie en energie die zich tussen de sterren bevinden). Ochsendorf heeft gegevens van verscheidene telescopen gecombineerd voor dit nieuwe beeld van de morfologie en evolutie van het Orion-gebied. Hij hoopt op 1 september te promoveren aan de Universiteit Leiden. Daarna gaat hij als postdoc aan de slag aan de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore, VS.



Een drie-kleurenfiguur van het Orion-Eridanus-gebied nabij de moleculaire wolken van Orion. Het blauw geeft geïoniseerd gas (H-alpha) weer, terwijl het groen en rood respectievelijk moleculen en koud stof laten zien op infraroodgolflengten. De grootte van dit beeld is ongeveer 28 bij 38 graden aan de hemel (ter vergelijking: de volle maan heeft een diameter van ongeveer 0,5 graden). De herkenbare sterren van het sterrenbeeld Orion zijn weergegeven. Duidelijk te zien is de dynamische structuur van het interstellaire medium rondom Orion, waar bellen en schillen verstrengelen. Deze ingewikkelde structuren zijn het gevolg van de invloed van zware sterren in de Orion OB-associatie op het interstellaire medium. (c) Planck/WISE/SHASSA/B. Ochsendorf

http://iopscience.iop.org/0004-637X/808 ... hPage=true

http://www.astronomie.nl/#!/actueel/nie ... verder-op/