Gulzig zwart gat op heterdaad betrapt

Voor reportages die betrekking hebben op wetenschappelijke zaken.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Gulzig zwart gat op heterdaad betrapt

Bericht door univers » 21 okt 2015, 19:59

Sterrenkundigen hebben voor het eerst een ‘gulzig’ zwart gat op heterdaad weten te betrappen. Dankzij de gecombineerde waarnemingen van drie ruimtetelescopen kon een team met Nederlandse onderzoekers een ster volgen die door een superzwaar gat wordt verscheurd en opgeslokt. De waarnemingen bevestigen de theorie dat superzware zwarte gaten slordige eters zijn, die eenmaal verzadigd een deel van de materie uitspuwen (Nature, 22 oktober).

De ‘moordaanslag’ op de ster, die ASASSN-14li wordt genoemd, werd gepleegd door een superzwaar zwart gat in het centrum van sterrenstelsel PGC 043234. Dit zwarte gat staat ongeveer 290 miljoen lichtjaar van de aarde en is een paar miljoen keer zo zwaar als onze zon.

Het is voor het eerst in tien jaar dat we zo dicht bij onze Melkweg een ster uit elkaar getrokken zien worden door een zwart gat. En dan niet op een archieffoto van de sterrenhemel, zoals in eerdere gevallen, maar als in een film. Sterrenkundigen zien het nu echt gebeuren.

De waarnemingen van ASASSN-14li bevestigen dat het zwarte gat meteen na het verscheuren van de ster de resten ervan naar zich toe trekt. Bij dit proces wordt het restmateriaal verhit, waardoor enorm veel röntgenstraling vrijkomt. Snel na deze ‘röntgenflits’ begint een deel van het restmateriaal in het zwarte gat te vallen, waarna de intensiteit van de straling afneemt.

Maar dat is niet het einde van het verhaal. Het zwarte gat raakt op een gegeven moment verzadigd en spuugt dan een deel van het aangevoerde materiaal uit. Dat uitspugen gebeurt in de vorm van een ‘wind’ die zich relatief langzaam van het zwarte gat verwijdert. Mogelijk zal dit gas zich uiteindelijk weer bij de materieschijf voegen die rond het zwarte gat is ontstaan.

Afbeelding

Illustratie van een ster die door de getijdenkrachten van een superzwaar zwart gat uiteen wordt gerukt. (JHU/UCSC)

http://www.nasa.gov/mission_pages/chand ... -back.html
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Gulzig zwart gat op heterdaad betrapt

Bericht door univers » 27 nov 2015, 08:57

Gulzig zwart gat stoot bundel geladen deeltjes uit
Een internationaal team van astrofysici, onder wie de Nederlanders Sjoert van Velzen, Thomas Wevers, Peter Jonker en Alex van der Horst, heeft voor het eerst de ‘thermische flits’ waargenomen die optreedt wanneer een ster door een zwart gat wordt opgeslokt. De waarnemingen laten zien dat bij deze gebeurtenis een bundel materie met bijna de snelheid van het licht werd weggeblazen (Science, 27 november). De eerste resultaten van de waarneming van de verwoesting van de ster, die zich afspeelde in het centrum van het 290 miljoen lichtjaar verre sterrenstelsel PGC 043234, werden vorige maand al gepubliceerd in het tijdschrift Nature. De nieuwe publicatie in Science heeft specifiek betrekking op de thermische flits, die op radiogolflengten is waargenomen. Astrofysici hadden voorspeld dat wanneer een zwart gat een grote hoeveelheid gas moet verwerken – in dit geval een complete ster – er een vanaf de rand van het zwarte gat een bundel geladen deeltjes de ruimte in wordt geblazen. Waarnemingen met de grote radiotelescoop van Westerbork hebben dit nu bevestigd. (EE)

Afbeelding


Artist’s conception of a star being drawn toward a black hole and destroyed (left), and the black hole later emitting a “jet” of plasma composed of the debris left from the star’s destruction. Modified from an original image by Amadeo Bachar.

http://hub.jhu.edu/2015/11/26/black-hole-eats-a-star
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie