Nieuwe radiokaart van noordelijke sterrenhemel

[univers]

Duitse radioastronomen hebben in het vakblad Astronomy & Astrophysics een nieuwe, zeer gedetailleerde kaart gepubliceerd van de 21 cm-radiostraling die afkomstig is van de noordelijke sterrenhemel. De kaart is gebaseerd op waarnemingen die gedurende ca. vijf jaar zijn verricht met de 100-meter Effelsberg-radiotelescoop bij Bonn. VOor het project zijn in totaal een slordige honderd miljoen spectroscopische waarnemingen verricht. Radiostraling met een golflengte van ca. 21 centimeter wordt uitgezonden door neutrale atomen van waterstof - het belangrijkste bestanddeel van het heelal. Het bestaan van deze straling is midden vorige eeuw voorspeld door de Nederlandse sterrenkundige Henk van de Hulst; kort na de Tweede Wereldoorlog werd de straling voor het eerst ook daadwerkelijk waargenomen. Het waarnemen van deze zwakke radiostraling is de enige manier om de verdeling en de beweging van wolken neutraal waterstofgas in het heelal in kaart te brengen. Dat is eerder al gedaan met andere radiotelescopen (o.a. met de Dwingeloo-radiotelescoop), maar nooit zo gedetailleerd als nu. Behalve neutraal waterstofgas in ons eigen Melkwegstelsel (de heldere band die dwars over de kaart loopt) is in het kader van het EBHIS-project (Effelsberg-Bonn HI Survey; HI staat voor neutraal waterstof) ook waterstofgas in kaart gebracht in andere sterrenstelsels, tot op afstanden van ca. 750 miljoen lichtjaar. (GS)



The entire northern sky in the light of neutral atomic hydrogen (HI) as seen by the Effelsberg-Bonn HI Survey (EBHIS). Our host galaxy, the Milky Way, appears as a luminous band across the sky. The HI emission of the Andromeda galaxy (M31) is easy to spot as a bright white ellipse just below the Milky Way galaxy plane. The reddish spots at the opposite side of the plane are nearby galaxies, located a few million light years from Earth. The gas motion is color coded with different hue values, and the brightness of the color denotes the intensity of the received HI radiation.

http://www.mpifr-bonn.mpg.de/pressreleases/2015/9