Ook synthetisch vlees kan haaien niet uit de soep helpen

Voor alle andere reportages.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Ook synthetisch vlees kan haaien niet uit de soep helpen

Bericht door univers » 12 dec 2015, 11:45

Een bedrijf uit Silicon Valley probeert overbevissing van haaien tegen te gaan met biotechnologie. Maar is dat de oplossing?

Wereldwijd geldt het nog altijd als delicatesse: haaienvinnensoep. Met name in Azië is het razend populair. Tussen 2000 en 2010 werden er naar schatting jaarlijks 60 tot 270 miljoen haaien weggevist om soep van te maken. Vele haaiensoorten zijn al met uitsterven bedreigd. Dit heeft grote gevolgen voor ecosystemen in zee. Een Amerikaans bedrijf genaamd New Wave Foods werkt momenteel aan de ontwikkeling van synthetische haaienvinnen. Met genetisch gemodificeerde micro-organismen proberen ze de structuur van haaienvlees na te bootsen. Hiermee willen ze de vraag naar echte haaienvinnen verminderen. Nu is het de vraag of China, de grootste consument van haaienvinnensoep, wel bereid is om over te stappen op dit alternatieve product.

Barbaarse vismethoden
De meeste aandacht rond de haaienvisserij richt zich op de barbaarse vismethoden die gebruikt worden. Omdat de vinnen de enige delen van de haai zijn die geld opleveren, is het voor vissers economisch voordeliger om de rest van de haai overboord te gooien. Dit gebeurt dan ook vaak. De vinnen worden van de haai afgesneden terwijl deze nog leeft en de haai wordt vervolgens zonder vinnen (levend!) overboord gegooid. Terug in het water zakken de haaien naar de bodem. Daar worden ze vaak levend opgegeten door andere dieren. Zo niet, dan stikken ze uiteindelijk, omdat haaien constant in beweging moeten blijven om de kieuwen van zuurstof te voorzien.
Bedreigd
De grote vraag naar de haaienvinnen legt een grote druk op haaienpopulaties. Vele haaiensoorten worden al met uitsterven bedreigd door overbevissing. Volgens het IUCN, de internationale organisatie die bijhoudt hoe het met planten- en dierensoorten gaat, wordt 25% van alle haaiensoorten met uitsterven bedreigd. Dit heeft gevolgen voor het hele ecosysteem. In de zee staan haaien hoog in de voedselketen. Het zijn toppredatoren. Er zijn weinig tot geen dieren die op haaien jagen en andersom, eten haaien veel vissoorten die zich lager in de voedselketen bevinden. Het verdwijnen van toppredatoren heeft een sterke terugwerkende kracht op de rest van de voedselketen: diersoorten die lager in de voedselketen staan doen het plotseling heel goed en nemen in aantal toe. Deze soorten oefenen vervolgens weer een grote druk uit op de dieren en planten die zij eten.

New Wave Foods
Een bedrijf uit Californië, genaamd New Wave Foods, wil de overbevissing van haaien tegengaan door het bieden van een alternatief: synthetische haaienvin. Dit product moet de vraag naar echte haaienvinnen verminderen. Haaienvlees is behoorlijk smaakloos, het wordt voornamelijk toegevoegd aan soep vanwege de structuur. Dit maakt het eenvoudiger om kunstmatige haaienvinnensoep te maken, je moet enkel de structuur van het vlees nabootsen. Deze structuur wordt grotendeels bepaald door het eiwit collageen. New Wave Foods gebruikt gisten en bacteriën om deze eiwitstructuren te maken. Door het DNA van deze micro-organismen aan te passen, kunnen ze gebruikt worden om grote hoeveelheden van het eiwit te krijgen. Volgens Florian Radke, woordvoerder van New Wave Foods, zijn zij hiermee “het enige bedrijf met een werkelijk duurzame productie, omdat het gebruik van dieren volledig wordt uitgesloten.”

Overstappen
Of het synthetische vlees echt een bijdrage kan leveren hangt ervan af of mensen bereid zijn over te stappen op de synthetische variant. Hiervoor is het belangrijk om te begrijpen welke rol haaienvinnensoep speelt binnen de Aziatische cultuur. Oorspronkelijk was de soep in China verbonden met bijzondere en zeldzame gelegenheden, zoals een bruiloft. Het eten van de soep was dan ook een unieke ervaring. Tegenwoordig staat de soep vooral symbool voor succes. Zo wordt de soep in het zakenleven vaak opgediend om te vieren dat de zaken goed gaan. Met name in Hong Kong is de soep in de jaren ’80 erg populair geworden door de economische groei die er plaatsvond. Deze economische groei heeft zich doorgezet in de rest van China en Azië, waardoor steeds meer mensen uit de middenklasse haaienvinnensoep zijn gaan eten. Op de markt levert een haaienvin ongeveer 275 euro (300 dollar) op.

Culturele waarde
Gordon Cheung, die in Hong Kong onderzoek heeft gedaan naar de handel in haaienvinnen, is ervan overtuigd dat het product van New Wave Foods de vraag naar echte haaienvinnen niet zal verminderen. “Haaienvinnen zijn kostbaar en hebben een sterke culturele waarde. Mensen dienen de soep op om te laten zien dat ze succesvol zijn. Wanneer je niet het ‘echte’ spul verkoopt, beseffen mensen dit en beschouwen je product dan ook als een nep product.” De rol van haaiensoep is enigszins vergelijkbaar met kaviaar. Wanneer je indruk op iemand wilt maken kun je mensen geen synthetische kaviaar voorschotelen.

Imitatie
Overigens is het idee van kunstmatige haaienvissoep niet nieuw. Er bestaan in China al vele imitatiesoepen die de echte haaienvinnensoep proberen na te bootsen. Deze soepen staan ook wel bekend als ‘arme mensen soep’. Volgens Gordon Cheung hebben deze geen effect op de vraag naar echte haaienvinnensoep. “De echt en de neppe soep hebben hele verschillende functies en zijn dus verschillende soorten consumpties. De een wordt opgediend om indruk te maken op gasten, de ander wordt gegeten omdat het gewoon lekker is.”
Bewustwording
Als we de vraag naar haaienvlees willen verminderen, moeten we een verandering maken in de cultuur die met het product is verbonden. Gordon Cheung heeft hiervoor een aantal mogelijke oplossingen. Allereerst moeten we manieren bedenken om gebruik te maken van de gehele haai, in plaats van alleen de vinnen. Op deze manier kun je voorkomen dat haaien zonder vinnen terug in zee worden gegooid. Daarnaast moet je bewustwording creëren bij mensen. In China gebeurt dit momenteel door middel van campagnes, waarbij bekende mensen promoten dat ze tegen haaienvinnensoep zijn. Ook zouden we de consumptie van haaienvinnensoep terug moeten brengen naar de oorspronkelijke traditionele functie; er moet een betekenis zitten aan het nuttigen van de soep. Hierbij waarschuwt Cheung wel voor commerciële uitbuiting. “De culturele betekenis moet niet worden overdreven door de verkopers van de soep, die enkel meer geld aan het product willen verdienen.”

Shark Stewards
Florian Radke, woordvoerder van New Wave Foods, weet niet hoe zijn product kan bijdragen aan een verandering in de Aziatische eetcultuur. Hij beperkt zich ertoe te zeggen dat hun plan wordt gesteund door de Amerikaanse haaienorganisatie Shark Stewards, een organisatie die zich sterk maakt voor het behoud van haaien. David McGuire, directeur van Shark Stewards, ontkent echter ferm dat zij achter New Wave Foods staan. “De problemen die we moeten oplossen zijn cultureel en moeten voornamelijk worden aangegaan door de mensen van die cultuur zelf. Alhoewel de intentie van New Wave Foods goed is, zijn wij ervan overtuigd dat hun product hierin niet kan bijdragen.”

Vangst niet aanmoedigen
David McGuire geeft aan dat de Shark Stewards het grotendeels eens zijn met de punten die Gordon Cheung aandraagt. Op één punt na: een markt creëren voor de gehele haai, in plaats van enkel de vin. “Studies laten zien dat de handel in haaienvinnen afneemt. Maar de vangst van haaien neemt nog altijd toe. Wij willen deze op geen enkel manier aanmoedigen. Door een markt te creëren voor haaien in het geheel, stimuleer je de vangst van haaien en geef je vissers het excuus dat ze niets verspillen.”

Pragmatisch
Omdat de markt voor haaienvinnen zo groot is, is het voor natuurorganisatie moeilijk te bepalen wat je moet doen om haaien het beste te beschermen. De mening over hoe dit moet gebeuren verschilt daarom ook tussen verschillende natuurorganisaties. Shark Trust, een Engelse organisatie die zich ook bezighoudt met het behoud van haaien, vindt wel dat we een markt moeten creëren voor de gehele haai. Paul Cox, directeur van Shark Trust, zegt dat “we uiteindelijk pragmatisch moeten zijn. We zullen moeten accepteren dat er op haaien wordt gevist. Maar hierbij moeten we aandringen op een duurzame en verantwoordelijke productieketen.” Sommige haaiensoorten zijn beschermd, waardoor je ze niet mag vangen of verhandelen op de internationale markt. Maar wanneer enkel de vinnen van een haai worden verhandeld is het zeer lastig, of onmogelijk, om te controleren om welke soorten het precies gaat. “Wanneer haaien in het geheel aan land worden gehaald, is het mogelijk om veel beter bij te houden welke soorten er worden gevangen.”

Beide natuurorganisaties, Shark Stewards en Shark Trust, zijn het er over eens dat het creëren van bewustzijn cruciaal is. David McGuire: “Dit kan door middel van educatie en media aandacht. Maar ook social media kunnen hierin een belangrijke bijdrage leveren, zowel in het Westen als in Azië.”

http://www.scientias.nl/ook-synthetisch ... ep-helpen/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Ook synthetisch vlees kan haaien niet uit de soep helpen

Bericht door univers » 12 dec 2015, 11:49

Haaienvinnensoep is ook slecht voor de gezondheid

Haaienvinnensoep doet niet alleen de zaak van haaien geen goed. Ook wij mensen lopen een gezondheidsrisico als we de soep nuttigen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.

Haaienvinnensoep is al eeuwen een delicatesse in Azië. Het is het besef te kunnen heersen over zulk een groot en machtig dier dat het eten van dit luxeproduct zo populair maakt, vooral bij de hogere klassen. Een kom haaienvinnensoep kan namelijk al snel hoog oplopen in prijs, tot zelfs 100 euro. Het laatste decennium is de welvaart in vooral China enorm gestegen; de middenklasse heeft meer geld dan ooit en vordert alle dingen die omgeven zijn met een zweem van status. Haaienvinnensoep wordt geserveerd tijdens bijzondere gelegenheden, zoals bruiloften, als teken van weelde en prestige.

Neurotoxine
Onderzoekers hebben nu aangetoond dat haaienvinnen grote hoeveelheden bevatten van het neurotoxine β-N-methylamino-L-alanine, of kortweg BMAA. Zeven soorten haaien uit de kustwateren van Zuid-Florida werden geanalyseerd op de aanwezigheid van het neurotoxine met behulp van High Performance Liquid Chromatography en fluorescentiedetectie. De resultaten tonen hoge concentraties aan van BMAA in alle bestudeerde haaiensoorten, vooral in de vinnen, nieren en lever en in beperkte mate ook in spierweefsel.
Voorzichtigheid
BMAA wordt geproduceerd door verschillende soorten vrijlevende cyanobacteriën en cyanobacteriële symbionten. Er werd al voldoende gepubliceerd over de negatieve effecten van cyanobacteriën op organismen dat er reden genoeg is om een voorzichtige houding aan te nemen bij de vorming van algenbloei in recreatie- of zeewater. Bij algenbloei komen grote hoeveelheden cyanobacteriën massaal tot ontwikkeling, waarbij zoveel zuurstof wordt onttrokken aan het water dat vissen letterlijk stikken. Het grote gevaar schuilt echter in de eigenschap van cyanobacteriën om gifstoffen te produceren, het gaat om neurotoxines, cytotoxines, hepatotoxines en dermatotoxines.

Alzheimer
Het neurotoxine BMAA wordt in verband gebracht met de ziekte van Alzheimer, amyotrofe laterale sclerose (ALS) en andere neurodegeneratieve aandoeningen. Waarschijnlijk is dit toxine de voornaamste doodsoorzaak bij inwoners van het eiland Guam. Zij krijgen de gifstof binnen met producten van een palmvaren waarvan de wortels in symbiose leven met cyanobacteriën.

Geen algenbloei, wel BMAA
Eerder was BMAA al ontdekt in verschillende schaaldieren en vissen. Omdat haaien behoren tot het hoogste trofische niveau in de voedselketen (toppredatoren), kunnen zij BMAA verzamelen bij actieve blootstelling aan gebieden met algenbloei. Wat ook interessant is: hoge concentraties BMAA werden gevonden in de vinnen van haaien uit gebieden zonder algenbloei. Dit is mogelijk omdat haaien zich veel verplaatsen tussen verschillende habitats; het is erg waarschijnlijk dat zij zich constant in en uit gebieden met algenbloei bewegen.

Kwik
Omdat haaien er ook al om bekend staan dat zij gemakkelijk kwik en andere zware metalen opstapelen, hebben de onderzoekers dan ook hun bedenkingen bij de consumptie van haaienvinnensoep. Het besluit van het onderzoeksrapport luidt dat ‘humaan verbruik van haaienvinnen gezondheidsrisico’s inhoudt inzake BMAA, vooral in combinatie met kwik of andere toxines.’

Overconsumptie
Wanneer we minder haaienvinnensoep nuttigen, dan snijdt het mes aan twee kanten: het doet onze gezondheid, maar ook de haaienpopulatie zelf goed. Haaien behoren tot de meest bedreigde soorten van alle zeedieren. Van haaien wordt, net zoals van tonijn en zwaardvis, ondertussen meer gevangen dan de natuur aankan. In de afgelopen 30 jaar zijn de haaienpopulaties wereldwijd gemiddeld met zo’n 65 tot 80 procent afgenomen, de commercieel meest interessante soorten zelfs met meer dan 95 procent.
Bakstenen muur
Aangezien haaien functioneren als toppredator zijn zij vitaal voor het ecosysteem van de oceanen. Peter Knights, directeur van WildAid International, vergelijkt het ecosysteem van de oceanen met een bakstenen muur: neem er enkele bakstenen uit en de zaak stort in. Dat is ook logisch omdat deze systemen zich over miljoenen jaren hebben kunnen evolueren. Er zijn al zo’n slordige 400 miljoen jaar haaien aanwezig in onze oceanen – lang vooraleer de eerste dinosauriërs op aarde verschenen. De snelle slachtpartij van haaien, en van andere zeedieren, in met name de laatste decennia ontwricht dan ook het subtiele evenwicht dat heerst tussen de verschillende organismen in de voedselketen. Haaienpopulaties zijn dan nog eens extra kwetsbaar voor overbevissing omdat zij een erg trage levenscyclus hebben, een lange draagtijd en een beperkt aantal nakomelingen.

Bijvangst
Haaien worden vaak ook gevangen als bijvangst, tijdens de jacht op andere vissoorten. Vroeger werden de haaien terug in het water gegooid. Tegenwoordig echter is het niet eens slecht nieuws als je een haai op je dek krijgt; een onvoorziene haai wordt vaak zelfs als een bonus gezien. De vinnen worden afgesneden (‘finning‘) en het verminkte dier wordt teruggegooid in zee. Het dier leeft zelfs nog in de meeste gevallen en sterft een gruwelijke dood. Geschat wordt dat de jaarlijkse bijvangst aan haaien 50 miljoen exemplaren (!) benadert.

Het snel slinkende aantal haaien is op zichzelf al een goede reden om de haaienvinnensoep van het menu te halen. Maar onderzoekers voegen daar nu dus heel voorzichtig nog een tweede argument aan toe: onze eigen gezondheid.

Bovenstaand artikel is geschreven door Danny Haelewaters (1983). Haelewaters is vanaf juli 2012 als PhD-student werkzaam aan het Farlow Herbarium (van de Harvard University Herbaria, Cambridge – USA). Vanaf 1 september kunt u nog veel meer van zijn werk en andere zaken die hem bezighouden lezen. Hij gaat dan namelijk op Scientias.nl aan de slag als columnist. Meer lezen van Danny? Kijk dan ook eens op zijn eigen site.

http://www.scientias.nl/haaienvinnensoe ... ezondheid/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Il guercio

Re: Ook synthetisch vlees kan haaien niet uit de soep helpen

Bericht door Il guercio » 14 dec 2015, 02:13

Kan slecht voor je gezondheid zijn:

Afbeelding

Plaats reactie