LEIDEN - Ruim duizend persoonlijke brieven van 'gewone' Nederlanders uit de 17e en 18e eeuw zijn voortaan makkelijk te lezen. Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) heeft ze op internet gezet, meldde de organisatie vrijdag.
De database Brieven als Buit is een unicum: bijna alle andere brieven die uit die tijd bewaard zijn gebleven, zijn namelijk afkomstig van geletterden die keurig volgens de schrijfnorm schreven. De schrijvers van deze post hadden daar echter weinig boodschap aan.
De brieven komen uit het Britse nationaal archief en zijn afkomstig van gekaapte Nederlandse schepen uit die tijd. Het is correspondentie tussen Nederlanders uit alle lagen van de bevolking en hun familie, vrienden en kennissen in het buitenland. Onderzoekster Marijke van der Wal van de Universiteit Leiden verbaasde zich over de vele variaties in de gebruikte taal. „In die tijd bestonden nog geen vaste taalregels, maar wel bepaalde conventies. Die werden door bijvoorbeeld belangrijke ambtenaren en literaire figuren gebruikt. In deze brieven werden echter heel veel verschilende spellingsvormen, woordconstructies en verschillende uitspraken gebruikt.”
Zo werd het woord 'kapitein' op wel honderd manieren geschreven: onder meer als 'captijen', 'kappeten' en 'katyn'. Het woord 'bootsman' werd verbasterd tot bijvoorbeeld 'bosman' of 'boosman'. Omdat veel Nederlanders hun woorden spelden zoals ze die ook uitspraken, bieden de brieven ook meer duidelijkheid over het mondelinge taalgebruik in die tijd.
De database is voor iedereen beschikbaar op Brievenalsbuit.inl.nl. Om de post makkelijker te doorzoeken op bepaalde onderwerpen, is ook de hedendaagse spellingswijze in de zoekmachine verwerkt. Ook namen en leeftijden en de relatie tussen briefschrijver en -ontvanger staan vermeld.
Bron: De Telegraaf.
<<<<<<<<<<<<<<<<<<
Voor de taal liefhebbers hier.
