Moedig-voorwaarts
Geplaatst: 29 aug 2016, 19:06
Moedig voorwaarts
'Het is voorbij. Over. Een afgesloten hoofdstuk. Het boek is dicht!' Vriendin C., herstellende van een verbroken relatie, zet de theepot hardhandig op tafel nadat ze de koppen van mij en haar andere vriendinnen heeft volgeschonken.
De vrouwen vallen haar in alle toonaarden bij. 'Goed zo,' zeggen ze en wrijven goedkeurend over haar arm. 'Voorwaarts, jij.' 'Niet blijven hangen in het verleden.'
Ik zwijg lafhartig. Als mensen iets uit het verleden zo vastbesloten en oorverdovend uitbannen, kun je er zeker van zijn dat ze er nog niet klaar mee zijn. Het mag dan uit alle macht zijn weggestuurd naar de donkerste uithoeken van de geest; het is allesbehalve verdwenen en zal op de gekste momenten de kop opsteken. Maar niet over je schouder kijken past bij de tijdgeest en kan rekenen op respect en bewondering. Dat komt door de 'leef in het nu'- doctrine, ons aangereikt door Byron Katie en Eckhart Tolle, die omarmd is als dé spiritueel intelligente levenshouding. Er valt heus wat voor te zeggen om het huidige moment niet ongemerkt aan je voorbij te laten gaan omdat je met je gedachten bij gisteren of morgen zit, maar het verleden in een grote zak bij het oud vuil zetten, zoals vriendin C. dreigt te doen, gaat mij door merg en been.
De dames spreken opgewekt verder over 'genoeg vissen in de zee' en leuke, vrijgezelle mannen waar ze wel een blind date mee kunnen regelen, als ze dat op prijs stelt. C. knikt welwillend, maar ik zie aan haar gezicht dat ze al gruwelt bij de gedachte. Daar is ze nog lang niet klaar voor - voor zover iemand klaar kan zijn voor zo'n krampachtige en kansloze exercitie als een blind date. De gedroomde match vloeit voort uit het misverstand dat verliefdheid wordt geboren door voldoende overeenkomsten - dezelfde interesses, vergelijkbaar opleidingsniveau - en gaat totaal voorbij aan het magische karakter van de liefde. Juist de verschillen en niet de overeenkomsten zorgen voor aantrekkingskracht. De ziel wil groeien en leren, niet lekker comfortabel met een gelijkgestemde over alles eensgezind gaan zitten wezen.
Maargoed. We hadden het over de mode om niet terug te kijken naar wat voorbij is. Daaruit spreekt het keiharde oordeel dat alleen het heden de moeite waard is en dat het verleden heeft afgedaan en kan worden afgedankt. Er wordt gedacht dat mensen die terugkijken niet accepteren dat iets voorbij is en het tegen beter weten in willen vasthouden. Ik zou het omgekeerde willen beweren: mensen die niet durven te missen en om te zien, accepteren niet werkelijk de vergankelijke aard van de dingen. Zo. Dat is mijn stelling van de dag. Ze zien momenten, omstandigheden en situaties als hun bezit en de beëindiging daarvan als verraad. Het tegengif: zo snel mogelijk vergeten. Een pijnlijke levenshouding, want niets op deze wereld blijft hetzelfde - het is al bezig te veranderen in iets anders. Of, om met Jules Deelder te spreken: 'Alles blijft. Alles gaat voorbij. Alles blijft voorbijgaan.'
Ik vind weemoed een troostrijke emotie. Nostalgische tranen zijn mooie tranen, wat mij betreft. Het betekent dat er iets waardevols in je leven was dat je tot in je diepste wezen heeft geraakt en wat je nog steeds op waarde schat. Bovendien ben je het niet werkelijk verloren. Je hebt je er destijds mee verbonden (anders had je er nu geen verdriet van) en dus is het nog deel van jou. In mijn roman Elena's vlucht zegt Elena tegen haar geliefde Nicolaas, die bang is om hun liefde te verliezen: 'Dit ogenblik is er en zal er altijd zijn. Dat kan niet worden weggenomen of kwijtgeraakt. Het blijft altijd deel van wie je bent en is daarom voor eeuwig van jou.'
Ik zou mijn vriendin C. willen zeggen dat iemand missen niet betekent dat je niet verder met je leven gaat. Ik zou haar willen vragen of ze alsjeblieft wil stoppen met het verscheuren van foto's, het verbranden van brieven en het weigeren uit te spreken van zijn naam. Dat is geen teken van vooruitgang; het is het ontkennen van een periode uit haar leven en daarmee het verloochenen van een stuk van haarzelf. Herinnering aan wat was verzoet de pijn. Het gemis voelen, zonder spijt maar met een diepgevoelde nostalgie, is eer betonen aan iets dierbaars.
Ik zal het haar allemaal later zeggen, niet nu. De vrouwen die haar omringen zouden misprijzend roepen dat hem missen een nutteloze marteling is 'omdat ze hem er toch niet mee terugkrijgt'. Dat klopt. Juist erkennen dat ze hem niet terugkrijgt is een voorwaarde om te kunnen missen. Als je het nog niet helemaal accepteert, is er geen kwestie van gemis, maar een soort afwachten tot hij weer terugkomt.
Missen is bewaren wat je mist. Want alles wat geweest is, blijft bestaan.
Susan Smit
'Het is voorbij. Over. Een afgesloten hoofdstuk. Het boek is dicht!' Vriendin C., herstellende van een verbroken relatie, zet de theepot hardhandig op tafel nadat ze de koppen van mij en haar andere vriendinnen heeft volgeschonken.
De vrouwen vallen haar in alle toonaarden bij. 'Goed zo,' zeggen ze en wrijven goedkeurend over haar arm. 'Voorwaarts, jij.' 'Niet blijven hangen in het verleden.'
Ik zwijg lafhartig. Als mensen iets uit het verleden zo vastbesloten en oorverdovend uitbannen, kun je er zeker van zijn dat ze er nog niet klaar mee zijn. Het mag dan uit alle macht zijn weggestuurd naar de donkerste uithoeken van de geest; het is allesbehalve verdwenen en zal op de gekste momenten de kop opsteken. Maar niet over je schouder kijken past bij de tijdgeest en kan rekenen op respect en bewondering. Dat komt door de 'leef in het nu'- doctrine, ons aangereikt door Byron Katie en Eckhart Tolle, die omarmd is als dé spiritueel intelligente levenshouding. Er valt heus wat voor te zeggen om het huidige moment niet ongemerkt aan je voorbij te laten gaan omdat je met je gedachten bij gisteren of morgen zit, maar het verleden in een grote zak bij het oud vuil zetten, zoals vriendin C. dreigt te doen, gaat mij door merg en been.
De dames spreken opgewekt verder over 'genoeg vissen in de zee' en leuke, vrijgezelle mannen waar ze wel een blind date mee kunnen regelen, als ze dat op prijs stelt. C. knikt welwillend, maar ik zie aan haar gezicht dat ze al gruwelt bij de gedachte. Daar is ze nog lang niet klaar voor - voor zover iemand klaar kan zijn voor zo'n krampachtige en kansloze exercitie als een blind date. De gedroomde match vloeit voort uit het misverstand dat verliefdheid wordt geboren door voldoende overeenkomsten - dezelfde interesses, vergelijkbaar opleidingsniveau - en gaat totaal voorbij aan het magische karakter van de liefde. Juist de verschillen en niet de overeenkomsten zorgen voor aantrekkingskracht. De ziel wil groeien en leren, niet lekker comfortabel met een gelijkgestemde over alles eensgezind gaan zitten wezen.
Maargoed. We hadden het over de mode om niet terug te kijken naar wat voorbij is. Daaruit spreekt het keiharde oordeel dat alleen het heden de moeite waard is en dat het verleden heeft afgedaan en kan worden afgedankt. Er wordt gedacht dat mensen die terugkijken niet accepteren dat iets voorbij is en het tegen beter weten in willen vasthouden. Ik zou het omgekeerde willen beweren: mensen die niet durven te missen en om te zien, accepteren niet werkelijk de vergankelijke aard van de dingen. Zo. Dat is mijn stelling van de dag. Ze zien momenten, omstandigheden en situaties als hun bezit en de beëindiging daarvan als verraad. Het tegengif: zo snel mogelijk vergeten. Een pijnlijke levenshouding, want niets op deze wereld blijft hetzelfde - het is al bezig te veranderen in iets anders. Of, om met Jules Deelder te spreken: 'Alles blijft. Alles gaat voorbij. Alles blijft voorbijgaan.'
Ik vind weemoed een troostrijke emotie. Nostalgische tranen zijn mooie tranen, wat mij betreft. Het betekent dat er iets waardevols in je leven was dat je tot in je diepste wezen heeft geraakt en wat je nog steeds op waarde schat. Bovendien ben je het niet werkelijk verloren. Je hebt je er destijds mee verbonden (anders had je er nu geen verdriet van) en dus is het nog deel van jou. In mijn roman Elena's vlucht zegt Elena tegen haar geliefde Nicolaas, die bang is om hun liefde te verliezen: 'Dit ogenblik is er en zal er altijd zijn. Dat kan niet worden weggenomen of kwijtgeraakt. Het blijft altijd deel van wie je bent en is daarom voor eeuwig van jou.'
Ik zou mijn vriendin C. willen zeggen dat iemand missen niet betekent dat je niet verder met je leven gaat. Ik zou haar willen vragen of ze alsjeblieft wil stoppen met het verscheuren van foto's, het verbranden van brieven en het weigeren uit te spreken van zijn naam. Dat is geen teken van vooruitgang; het is het ontkennen van een periode uit haar leven en daarmee het verloochenen van een stuk van haarzelf. Herinnering aan wat was verzoet de pijn. Het gemis voelen, zonder spijt maar met een diepgevoelde nostalgie, is eer betonen aan iets dierbaars.
Ik zal het haar allemaal later zeggen, niet nu. De vrouwen die haar omringen zouden misprijzend roepen dat hem missen een nutteloze marteling is 'omdat ze hem er toch niet mee terugkrijgt'. Dat klopt. Juist erkennen dat ze hem niet terugkrijgt is een voorwaarde om te kunnen missen. Als je het nog niet helemaal accepteert, is er geen kwestie van gemis, maar een soort afwachten tot hij weer terugkomt.
Missen is bewaren wat je mist. Want alles wat geweest is, blijft bestaan.
Susan Smit