Waarheid kan niet worden beschreven of uitgelegd.
Waarheid is 'Wat-is' en de acceptatie van 'Wat-is'.
Elk woord dat geuit wordt met betrekking tot Waarheid kan slecht een vingerwijzing zijn. Het begrijpen van Waarheid kan niet worden nagestreefd of actief verkregen, het kan alleen maar uit zichzelf plaatsvinden. En het kan alleen maar gebeuren als de geest stil is en geen gedachten bevat.
Als begrijpen komt, dan kan het slechts aanvaard worden als de geest zich ontdaan heeft van het 'ik' en het hart gevuld is met Liefde. De ultieme waarheid, zoals Ramana Maharashi, Nisargadatta Maharaj en alle wijzen voor hen duidelijk hebben gesteld, is dat er schepping noch destructie bestaat, geboorte noch dood, lotsbestemming noch vrije wil, pad noch eindbestemming.
Uit: Ultieme Waarheid van Ramesh S. Balsekar
Blz. 172 en 173.
Hoe je leven te leiden
Hoe je je leven moet leiden is een probleem waar grote misvattingen over bestaan.
Er wordt uitgegaan van de veronderstelling dat je een autonome entiteit bent met een vrije keuze, die onafhankelijk en zelfstandig zijn acties kan bepalen, en dat het mogelijk is om je leven naar eigen goeddunken te leiden op basis van je eigen intenties en doelstellingen.
Met wat nadenken en een eerlijke analyse van de gebeurtenissen in je eigen leven zal het duidelijk zijn dat de mens niet alleen als een schijnbare entiteit zijn leven leidt, maar dat hij geleefd wordt als marionet. De poging van een levende marionet om het leven te leiden, dat hij ten onrechte zijn leven noemt, verschilt in essentie niet van de poging van een gedroomde marionet om zijn eigen leven in de droom te leiden. Waar het dus precies om draait, is dat voor beiden (de levende en de gedroomde marionet) hun pogingen de enige 'werkelijkheid' zijn die zij mogelijkerwijs kunnen kennen, terwijl beide marionetten en hun pogingen om hun leven te leiden in feite niets meer zijn dan reacties op impulsen die opgewekt worden door de psychologische omstandigheden, waarover zij geen controle hebben. Deze omstandigheden kunnen inherent aan het psychosomatische apparaat.
Ook kunnen de omstandigheden die omstandigheden bepaald worden door de fysieke omgeving, de sociale context of door gewoontevorming. Maar feit blijft dat wat wij beschouwen als ons 'leven leiden', reacties zijn op de omstandigheden. In de kern komt het erop neer dat zowel de levende als de gedroomde marionet in essentie het vermogen tot waarnemen is - en niet de fysieke verschijning -
en dit vermogen tot waarnemen is niet meer dan een reflex van de geest, een opwelling in Bewustzijn.
Het idee van een 'ik' met een vermeende vrije wil doet ons geloven dat we ons eigen leven kunnen leiden, En dit 'ik'-idee is slechts een opwelling in het Bewustzijn, en daarom zijn alle vermeende wilsdaden niets meer dan een fantasie. De afwezigheid van de illusie dat er gedroomd wordt, bepaalt de gelukzaligheid van de diepe slaap. En de afwezigheid van de illusie dat er geleefd wordt, bepaalt de gelukszaligheid van het bevrijde of verlichte leven.
Waar komt deze analyse uiteindelijk op neer? Ze betekent dat de vrije wil in het geheel geen werkzame kracht is in de wereld der zintuiglijk waarneembare verschijnselen, omdat er geen entiteit bestaat die enige vrije wil kan uitoefenen.
Ze betekent verder dat een schijnbare wilsdaad slechts een ondoeltreffend en zinloos gebaar is als hij in overeenstemming is met het onvermijdelijke, en wanneer hij daar niet mee in overeenstemming is, lijkt hij meer op het gefrusteerde gefladder van een vogeltje in een kootje.
Daarom zij Nisargadatta Maharaj altijd weer: 'Inzicht is alles".
Het ware inzicht is in overeenstemming me thet loslaten van alle wilsdaden en betekent daarom dat we toestaan dat ons leven wordt geleefd, omdat er dan noch sprake is wil, noch van gewild-niet-willen (opzettelijk verhinderen van de wil). Het loslaten van de wil wordt teweeggebracht door het inzicht zelf en is niet een opzettelijke wilsdaad.
De daaropvolgende afwezigheid van egoactiviteit laat de geest open voor direct of intuïtief begrijpen, zodat de geest kan functioneren als een onverdeelde geest, zonder de tussenkomst van de in concepten denkende afgesplitste geest, die zorgt voor het dualisme. Een dergelijk intuïtief willoos 'geleefd worden', is noumenaal* leven, dat niet het lijden kent dat het dubieuze voorracht is van de denkbeeldige entiteit.
*) De term “noumenon” slaat op de principiële zowel als manifest onmogelijk te
kennen wereld, tenminste in de vorm zoals die daar “echt” zou zijn.
Deze visie – dat de opgezette bril het beeld vergaand medebepaald - getuigt van
zo’n mate van plausibiliteit dat die nauwelijks bijkomende ondersteuning behoeft.