Straling van Fukushima-kernramp wist ook jou te bereiken

[univers]

Mensen buiten Japan zouden aan 0,1 millisievert radioactieve energie zijn blootgesteld.

Dat is niet direct reden om naar de huisarts te rennen. “Zulke doses zijn vergelijkbaar met de verkregen dosis straling tijdens een simpele röntgenscan,” zo stellen Noorse onderzoekers.

Aardbeving en tsunami
In 2011 vond voor de kust van Japan een krachtige aardbeving plaats. Die aardbeving werd gevolgd door een tsunami die de kerncentrale in Fukushima beschadigde. Het resulteerde in een meltdown en het vrijkomen van radioactieve straling. Maar aan hoeveel straling werden mensen binnen en buiten Japan nu precies blootgesteld? Dat hebben Noorse onderzoekers nu uitgezocht.

Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty
Ze lieten zich daarbij leiden door gegevens van de Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty (CTBT). Deze organisatie houdt continu in de gaten of er ergens op aarde nucleaire explosies plaatsvinden. Dat doet de organisatie met behulp van sensoren. Sommige van deze sensoren meten geluidsgolven in de oceanen of schokgolven. Maar er zijn ook sensoren bij die radioactieve deeltjes in de atmosfeer kunnen detecteren.

Oceanen
De studie van de Noorse onderzoekers richtte zich op die radioactieve deeltjes en dan specifiek op twee radioactieve isotopen van caesium, waaronder caesium-137. Zo’n 23 procent van het caesium-137 dat vrijkwam, zou in Japan zijn gebleven. Zo’n 76 procent belandde in de oceanen.

Terabecquerel
In de studie beschrijven de onderzoekers verder de radioactiviteit waar mensen wereldwijd aan werden blootgesteld. Daar komen een paar termen aan te pas die wellicht enige uitleg behoeven. Zo spreken de onderzoekers over terabecquerel. Radioactiviteit wordt uitgedrukt in becquerel. Als van een stof 1 atoom per seconde vervalt, is die stof een stralingsbron met een sterkte van 1 becquerel. 1 terabecquerel is gelijk aan 10^12 becquerel. Het onderzoek wijst uit dat zo’n 163 terabecquerel in Noord-Amerika belandde (95 Tbq in de VS, 40 TBq in Canada en 5 TBq in Groenland). Ongeveer 14 TBq belandde in Europa (voornamelijk in het Europese deel van Rusland, Zweden en Noorwegen) en 47 TBq in Azië (vooral in het Aziatische deel van RUsland, de Filipijnen en Zuid-Korea. Ook zijn radioactieve sporen aangetroffen boven Afrika, Oceanië en Antarctica. “Aangezien de radioactieve pluim een noordelijke richting aanhield alvorens deze in de VS en vervolgens Europa belandde, is er ook een significante hoeveelheid van zo’n 69 TBq beland in het Arctisch gebied,” zo schrijven de onderzoekers.

Sievert
Daarmee weet je eigenlijk nog niet veel. Want hoeveel straling vingen mensen dan op? Dat wordt uitgedrukt in een andere eenheid: sievert. Deze eenheid beschrijft de hoeveelheid radioactieve energie die je lichaam ontvangt van de straling. 1 sievert is 1 joule energie voor elke kilogram die je weegt. In Fukushima en omgeving zouden mensen in de eerste drie maanden aan 1 tot 5 millisievert gammastraling zijn blootgesteld. In andere delen van Japan gaat het om 0,5 millisievert. Buiten Japan om minder dan 0,1 millisievert.

De gevolgen
Maar wat betekent dat nu voor de gezondheid? Die 0,1 millisievert is zoals gezegd geen reden tot zorg. Ter vergelijking: in Nederland worden we per hoofd van de bevolking en per jaar blootgesteld aan ongeveer 2,5 mSv per jaar. Die straling is volgens het RIVM afkomstig van natuurlijke en kunstmatige bronnen. Een groot deel van die ioniserende straling is bijvoorbeeld afkomstig uit het heelal of de bodem of komt vrij tijdens het maken van röntgenfoto’s.

Veel slechter ziet het er volgens de onderzoekers uit voor de dieren die in de nabijheid van de Japanse kerncentrale leven. Zij zijn aan veel hogere doses straling blootgesteld en kunnen daardoor onder meer problemen krijgen met de voortplanting.

https://www.scientias.nl/straling-fukus ... -bereiken/

http://meetingorganizer.copernicus.org/ ... 7-6605.pdf

[Vitharr]

Goed stuk, maar er mist nog 1 belangrijke waarde. De halveringstijd. Radioactiviteit is niet eeuwig. Dat atoom wat vervalt in het Becquerel tekststuk vervalt maar 1 keer als Cesium 137. Daarna wordt het iets anders, in dit geval Barium 137 en dat is stabiel. De hoeveelheid radioactief Cesium 137 kun je als een batterij beschouwen, die raakt op. Alleen gedurende de 'ontlading' is dus sprake van schadelijke straling.

De halveringstijd geeft aan hoe snel dit gaat. Cesium 137 heeft een halveringstijd van 30,2 jaar. Dat betekent dat van een hoeveelheid Cesium 137 de helft is vervallen naar Barium 137 in 30,2 jaar. Na die 30,2 jaar is dus ook het opgelopen dosistempo gehalveerd. En 30,2 jaar later weer, en 30,2 jaar later weer, and so on...

De schadelijkheid is lastig in te schatten. Het vergelijk met een röntgenfoto is correct maar men moet niet vergeten dat het hier om een verhoging van de dosis gaat en er dus een röntgenfoto extra gemaakt wordt per jaar. Hetzelfde geldt ook voor andere zaken zoals vliegen. De schadelijkheid hangt dan ook vooral af van de hoeveelheid 'extra foto's die genomen worden'. Fukushima op zich was in die zin niet spectaculair maar wel significant omdat Cesium 137 gedurende langere tijd bij blijft dragen aan de verhoging van het aantal 'foto's'.

Ter vergelijk mag je nu ruwweg de helft van de Tsjernobyl emissie nog optellen bij die van Fukushima bijvoorbeeld.

Straling is niet zo eng als het lijkt maar het vereist wel langetermijndenken. En daar zijn we vaak niet heel goed in.