Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

De plek voor nieuws en feiten over de Natuur en het Milieu op aarde.
Ook topics over de prachtige Dierenwereld op onze planeet kunnen hier worden geplaatst.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

Bericht door univers » 24 jun 2018, 09:55

Afbeelding
Polarstern bij Pine Island Glacier (Foto: Thomas Ronge

Het raadsel van de Pine Island-gletsjer lijkt opgelost!

De Pine Island-gletsjer is één van de snelst stromende gletsjers op het zuidelijk halfrond en brengt – samen met naburige gletsjers – elk jaar zo’n 300 gigaton ijs naar de Amundsenzee. Daarmee levert de gletsjer een riante bijdrage aan de zeespiegelstijging en onderzoekers kunnen dat goed verklaren. Recent onderzoek toont namelijk aan dat warm water sinds de jaren veertig van de vorige eeuw zijn weg weet te vinden onder de drijvende gletsjertong. Het warme water zorgt ervoor dat de gletsjertong – die op dit moment zo’n 55 kilometer lang is – van onderaf smelt en dunner wordt.

IJsbergen
Tot zover lijkt het een heel helder en verklaarbaar verhaal. Maar één aspect van de Pine Island-gletsjer bleef de afgelopen jaren in nevelen gehuld. Want ondanks dat de gletsjertong al sinds de jaren veertig van de vorige eeuw dunner wordt, werd deze eigenlijk nauwelijks korter. Maar daar is de laatste jaren opeens verandering in gekomen. In elf jaar tijd heeft de gletsjer maar liefst vier grote ijsbergen gebaard. Daarbij springt met name de afkalving die in 2015 plaatsvond, in het oog. Toen raakte de gletsjer in één klap 583 km2 ijs kwijt. Onduidelijk bleef waarom de gletsjertong nu opeens uiteen begon te vallen. Maar Duitse onderzoekers hebben dat vraagstuk opgelost. Alles wijst erop dat de gletsjertong uiteenvalt doordat deze op steeds meer plekken niet langer in contact staat met de bodem.

Afbeelding
Hier zie je waar de rand van de ijsplaat zich in verschillende jaren bevond. Afbeelding: Jan Erik Arndt.

Expeditie
Onderzoekers trekken die conclusie onder meer op basis van een expeditie naar de Pine Island-gletsjer. In februari 2017 voeren ze naar de gletsjertong toe en brachten de zeebodem die door het afkalven van de gletsjertong in de laatste jaren bloot was komen te liggen, in kaart. En ze ontdekten er een nog niet eerder waargenomen onderzeese heuvel en twee bergen. De pieken van die bergen en heuvel bevinden zich zo’n 370 meter onder het wateroppervlak. Het betekent dat de 400 meter dikke gletsjertong jarenlang op deze heuvel en bergen moet hebben ‘gehangen’. Die aanname wordt onderschreven door satellietbeelden. Daarop ontdekten onderzoekers namelijk dat de gletsjertong precies op de plekken waar de heuvel en bergen zich bevinden, ietsje hoger was. “Maar na 2006 zien we dat nergens meer,” vertelt onderzoeker Karsten Gohl. Waarschijnlijk was de ijsplaat in dat jaar al zo dun geworden dat deze de bergen en heuvel niet meer raakte.

Botsing
Dat verlies van contact met de bodem heeft een enorme impact op een gletsjer. Die heuvel en bergen remmen de ijsstroom af. En wanneer er geen contact meer is, kan de gletsjer sneller gaan stromen. Maar dat niet alleen; het kan er ook toe leiden dat een gletsjertong in stukken breekt, zo tonen de onderzoekers aan. Bijvoorbeeld wanneer de gletsjertong groeit en het randje ervan op de heuvel en bergen botst. Tijdens zo’n botsing ontstaan scheuren in de ijsplaat en dat kan leiden tot de geboorte van ijsbergen. Satellietbeelden onthullen dat dat waarschijnlijk in 2007 gebeurde .



Maar hoe staat de gletsjer er nu dan voor? “De grofweg 50 kilometer lange rand van de ijsplaat van de Pine Island-gletsjer bevindt zich momenteel tussen een eilandje in het noorden en een andere gletsjer in het zuiden en dat geeft deze opnieuw enige steun,” vertelt onderzoeker Jan Erik Arndt. Maar als de smelt van onderaf doorgaat, kan het zijn dat de ijsplaat opnieuw instabiel wordt. Zover is het echter nog niet. Het huidige randje van de ijsplaat heeft op dit moment een dikte van zo’n 400 meter.

Afbeelding
Polarstern in de Amundsenzee

https://www.awi.de/nc/en/about-us/servi ... hrank.html
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

Bericht door univers » 10 okt 2018, 12:30

Pine Island-gletsjer dreigt op korte termijn een enorme ijsberg kwijt te raken

Afbeelding

Hierdoor kan de gletsjer in één klap vijf tot zes kilometer korter worden.

De Pine Island-gletsjer is de snelst smeltende gletsjer op Antarctica. Sinds 2000 is hij al regelmatig stukken ijs verloren. En nu vrezen onderzoekers dat de gletsjer wederom op het punt staat een grote ijsberg te verliezen.

Kloof
“Sinds september verscheen er een nieuwe 30 kilometer lange barst op de Pine Island-gletsjer,” twittert wetenschapper Stef Lhermitte. “Dit houdt in dat er een ijsberg van wel 300km² zal afkalven.” Deze afkalving is de volgende in lijn na de afbrokkeling van ijsberg B44 vorig jaar. Volgens de onderzoeker kan door de afkalving de gletsjer in één klap vijf tot zes kilometer korter worden.





Timelapse
Wetenschappers houden de Pine Island-gletsjer al lange tijd nauwlettend in de gaten. De onderzoekers hebben de satellietbeelden achter elkaar gezet en een timelapse gecreëerd die onthult hoe het de gletsjer sinds 2014 is vergaan. Op de satellietbeelden zijn de grote brokken ijs die in 2015 en 2017 in het water plonsden, goed zichtbaar. De ijsberg die in 2015 van de gletsjer losraakte was zo’n 580km² groot. In 2017 bereikte de ijsberg een grootte van 267km².



Opwarming
Het loskomen van grote stukken ijs is in feite een natuurlijk proces. Maar toch maken de onderzoekers zich zorgen over de gletsjer. Zo ontstaan de scheuren in gletsjers normaal gesproken nabij de rand, waar het ijs dun is. Maar de laatste jaren ontstaan de barsten op grotere afstand van het uiteinde van de gletsjertong. Zeer waarschijnlijk komt dit doordat warm water de onderkant van de gletsjertong aantast. Een soortgelijk scenario hebben onderzoekers al eerder op Groenland gezien.

Wetenschappers wijzen erop dat het afbrokkelen van ijsbergen op den duur kan bijdragen aan de zeespiegelstijging. Het ijs dat aan het uiteinde van een gletsjer op het water rust, doet dienst als een soort ‘stopper’. Het geeft tegenwicht aan de achterliggende gletsjer en voorkomt dat het ijs heel gemakkelijk in zee kan glijden. Als de ijsplaat massa verliest, kan ijs dan ook makkelijker de de zee bereiken. Zo’n versnellende gletsjer dumpt meer ijs in zee en kan dus bijdragen aan een stijgende zeespiegel.

https://www.scientias.nl/pine-island-gl ... -te-raken/

https://twitter.com/StefLhermitte/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

Bericht door univers » 31 okt 2018, 13:14

Pine Island-gletsjer raakt enorme brok ijs kwijt

Afbeelding

De ijsberg heeft ongeveer hetzelfde oppervlak als Amsterdam.

De Pine Island-gletsjer is de snelst smeltende gletsjer op Antarctica. En nu heeft de gletsjer wederom een enorme ijsberg verloren. De ijsberg heeft de naam B-46 gekregen en is zo’n 226 km2 groot.

IJsberg
De afbrokkeling komt niet geheel als een verrassing. Zo kondigde wetenschapper Stef Lhermitte begin deze maand op Twitter al het treurige nieuws aan. Een van de satellieten nam destijds een 30 kilometer lange barst waar, die voorspelde dat het niet lang zou duren voordat er een groot brok ijs het ruime sop zou kiezen. En dat moment is nu aangebroken:



B46
De ijsberg was maar een kort leven beschoren. Zo is de ijsberg al na één dag na de afkalving van de Pine Island-gletsjer in meerdere stukken gebroken:



Afkalvingen
Deze afkalving staat niet op zichzelf; de laatste tijd heeft de gletsjer veelvuldig te maken met afkalvingen. Tussen 1972 en 2013 heeft de Pine Island-gletsjer zich steeds een beetje verder teruggetrokken (zie de animatie hieronder). Aan het begin van de millenniumwisseling vonden de afkalvingen ineens veel vaker plaats. Zo verloor de gletsjer elke zes jaar een nieuw brok ijs (2001, 2007 en 2013). Maar sinds 2013 ging het echt hard. De gletsjer raakte ineens veel frequenter ijsbergen kwijt. Zo gebeurde dat in 2015, 2017 en 2018. Op dit moment ligt de gletsjer zelfs 5 kilometer meer landinwaarts dan tussen 2015-2017.



En waarschijnlijk blijft het hier niet bij. De onderzoekers hebben namelijk alweer een nieuwe scheur gespot, die duidt op de plek waar de volgende afkalving gaat plaatsvinden. Het loskomen van grote stukken ijs is in feite een natuurlijk proces. Maar toch maken de onderzoekers zich zorgen over de gletsjer. Zo ontstaan de scheuren in gletsjers normaal gesproken nabij de rand, waar het ijs dun is. Maar de laatste jaren ontstaan de barsten op grotere afstand van het uiteinde van de gletsjertong. Zeer waarschijnlijk komt dit doordat warm water de onderkant van de gletsjertong aantast. Een soortgelijk scenario hebben onderzoekers al eerder op Groenland gezien.

https://www.scientias.nl/pine-island-gl ... ijs-kwijt/

https://twitter.com/StefLhermitte/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

Bericht door univers » 10 nov 2018, 11:05

Prachtige satellietfoto van wegkwijnende Pine Island-gletsjer

Afbeelding
7 november 2018

De gletsjer raakte tot voor kort gemiddeld elke zes jaar een flinke brok ijs kwijt. Maar inmiddels gebeurt dat vrijwel elk jaar.

De Pine Island-gletsjer is het grootste zorgkindje op West-Antarctica. Zo laat de gletsjer regelmatig ijsbergen de Amundsenzee in vallen. De meest recente afkalving vond vorige week nog plaats, toen een enorm brok ijs – goed voor 300 vierkante kilometer – het ruime sop koos. Het grootste stuk kreeg de naam B-46 en had ongeveer hetzelfde oppervlakte als Amsterdam.

Afbeelding
17 september 2018

Afbeelding
7 november 2018

Brokken ijs
Op de tweede foto is de pasgeboren ijsberg B-46 goed te aanschouwen. Echter heeft de ijsberg sinds zijn afkalving vorige week een behoorlijke transformatie ondergaan. In de tussentijd zijn er al meerdere stukken ijs afgebroken, waardoor de ijsberg op dit moment zo’n 41 vierkante kilometer ijs lichter is. Ook zijn rond de ijsberg grote wakken te zien, zichtbaar als de donkere gebieden op de tweede foto. Dit is waar relatief warm water voorkómt dat er nieuw zee-ijs gevormd wordt.

Afkalvingen
De Pine Island-gletsjer verliest regelmatig ijsbergen. Maar tegenwoordig zitten de afkalvingen veel dichter op elkaar. Aan het begin van deze eeuw raakte de gletsjer gemiddeld elke zes jaar flinke brokken ijs kwijt (2001, 2007 en 2013). Maar nu verliest de gletsjer om de haverklap ijsbergen (2013, 2015, 2017 en 2018). Hiermee lijkt het een jaarlijks terugkerend fenomeen te worden. Volgens glacioloog Joe MacGregor heeft deze verandering in afkalvingsfrequentie waarschijnlijk te maken met het dunner worden van de ijsplaat. Dit maakt de ijsplaat wankel, omdat hij niet meer in contact staat met de bodem. Hierdoor kan de gletsjer sneller gaan stromen. Maar dat niet alleen; het kan er ook toe leiden dat een gletsjertong in stukken breekt en er ijsbergen ontstaan.

Gezien de gletsjer dunner wordt en zich steeds verder terugtrekt, is het niet te voorkomen dat de gletsjer een bijdrage aan de zeespiegelstijging levert. In totaal is de zeespiegel in de afgelopen 25 jaar door toedoen van Antarctica zo’n 7,6 millimeter gestegen. En maar liefst 40% van die zeespiegelstijging – het gaat dan om 3 millimeter – vond plaats in de afgelopen vijf jaar. Als het om de toekomstige zeespiegelstijging gaat, is de bijdrage die Antarctica gaat leveren op dit moment met afstand de grootste onzekere factor.

https://earthobservatory.nasa.gov/image ... er-iceberg
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: Waarom begint één van de snelste gletsjers nu opeens ijsbergen te produceren?

Bericht door univers » 19 okt 2019, 08:25

Opkomende scheuren in de Pine Island-gletsjer

De Copernicus Sentinel-1- en Sentinel-2-satellieten hebben nieuwe scheuren of kloven onthuld in de Pine Island-gletsjer - een van de primaire ijsslagaders in de West Antarctische ijskap. De twee grote kloven werden voor het eerst opgemerkt begin 2019 en zijn elk snel gegroeid tot ongeveer 20 km lang.

Afbeelding
Deze afbeelding toont de twee scheuren die zijn vastgelegd door de Copernicus Sentinel-2-satelliet op 14 september 2019.

Mark Drinkwater, hoofd van de divisie Aard- en missiewetenschappen bij ESA, zegt: “Deze nieuwe kloven verschenen zeer snel na het grote afkalven van ijsberg B46 van vorig jaar. Sentinel-1 wintermonitoring van hun progressieve uitbreiding geeft aan dat een nieuwe ijsberg van vergelijkbare omvang binnenkort zal worden gekalfd. ”

Pine Island-gletsjer, samen met zijn buur Thwaites-gletsjer, verbindt het centrum van de West-Antarctische ijskap met de oceaan - en loost samen aanzienlijke hoeveelheden ijs in de oceaan.

Deze twee gletsjers hebben de afgelopen 25 jaar dramatisch ijs verloren. Vanwege hun extreem afgelegen locatie spelen satellieten een cruciale rol bij het meten en monitoren van Antarctische glaciologie - waardoor de timing en het tempo van ijzige terugtrekking op Antarctica worden onthuld.

Sinds het begin van de jaren negentig is de ijssnelheid van de Pine Island-gletsjer dramatisch toegenomen tot waarden die meer dan 10 ma per dag bedragen. Het drijvende ijsfront, met een gemiddelde dikte van ongeveer 500 meter, heeft de afgelopen 30 jaar een reeks afkalven ondergaan, waarvan sommige de vorm en positie van het ijsfront abrupt hebben veranderd.

Deze veranderingen zijn in kaart gebracht door ESA-satellieten sinds de jaren negentig, met afkalven in 1992, 1995, 2001, 2007, 2011, 2013, 2015, 2017 en 2018. De laatste daarvan, B46 genoemd door het US National Ice Centre, was ongeveer 226 km² groot.

De satellieten ERS-1, ERS-2, Envisat en Copernicus Sentinel-1 hebben eerder beelden geleverd om veranderingen in deze gletsjers te volgen. Met routinematige, het hele jaar door Copernicus Sentinel-1-afbeeldingen is het mogelijk om veranderingen in de snelheid van de ijsstroom te volgen, om de migratie van de aardingslijn en de ontwikkeling van breuken en kloven te volgen die uiteindelijk leiden tot afkalven van ijsbergen.

Belangrijk is dat de geavanceerde synthetische apertuurradar (SAR) van Copernicus Sentinel-1 een beeld kan vormen van het aardoppervlak door regen en wolken, dag en nacht. Dit is met name handig voor het monitoren van Antarctische gebieden gedurende de lange periodes van winterduisternis.

Onlangs is de frequentie van het afkalven van Pine Island Glacier toegenomen. Vandaag wordt waargenomen dat de gletsjer massa verliest door een combinatie van afkalven, samen met sterk basaal smelten, waarbij warme oceaanstromingen de onderkant van de drijvende ijsplaat eroderen. Omdat het ijsplateau zowel enorme ijsbergen verdunt als kalft, kan de gletsjerafgifte het verloren ijs niet aanvullen en trekt het ijsplatform terug van zijn vorige positie.

"Langetermijnmetingen van West-Antarctische ijskapgletsjers zoals Pine Island zijn cruciaal voor het begrijpen van veranderingen in de snelheid van verlies van ijsmassa in de oceaan, en dus is Copernicus Sentinel-1 fundamenteel geworden voor het meten van de bijdrage van Antarctica aan de stijgende zeespiegel, "Zegt Mark Drinkwater.


Aan de hand van radarbeelden van de Copernicus Sentinel-1-missie toont de animatie de evolutie van de twee opkomende scheuren in de Pine Island-gletsjer. De afmetingen van Parijs en Manhattan worden gebruikt als referentie om de scheuren van de gletsjer te begrijpen. De Copernicus Sentinel-1-missie heeft radar, die beelden kan retourneren, ongeacht dag of nacht, waardoor we het hele jaar door kunnen kijken, wat vooral belangrijk is tijdens de lange, donkere wintermaanden

http://www.esa.int/Applications/Observi ... nd_Glacier
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie