Actieve vulkanische warmtebron ontdekt onder snelst smeltende gletsjer op Antarctica

[univers]

Onduidelijk is nog wel effect de warmtebron op de gletsjer heeft.

Onderzoekers ontdekten de actieve vulkanische warmtebron onder de Pine Island-gletsjer min of meer per ongeluk, zo legt onderzoeker Brice Loose uit. “We probeerden de rol die de oceaan speelt in het smelten van de ijsplaat beter te begrijpen. Ik bemonsterde het water, op zoek naar vijf verschillende edelgassen, waaronder helium en xenon. Ik gebruik die edelgassen om zowel de smelt van het ijs als het warmtetransport te monitoren. Helium-3, een gas dat wijst op vulkanisme, was één van de gassen die we zo aantroffen. We waren niet op zoek naar vulkanisme, we gebruikten deze gassen om andere effecten te monitoren. Toen we voor het eerst hoge concentraties helium-3 zagen, dachten we dan ook dat de data niet klopten.” Maar de gegevens kloppen wel, zo schrijven Loose en collega’s in het blad Nature Communications.

Actief
Dat onder de West-Antarctische ijskap – waar de Pine Island-gletsjer deel van uitmaakt – een enorm vulkanisch systeem ligt, is al langer bekend. Maar er was tot voor kort geen enkele aanwijzing dat het systeem actief is. Het onderzoek van Loose en collega’s brengt daar verandering in. Helium-3 is namelijk een isotoop dat vrijwel alleen in de aardmantel voorkomt. “Wanneer je helium-3 vindt, is het alsof je een vingerafdruk van vulkanisme vindt,” stelt Loose. “Wij ontdekten dat het relatief overvloedig voorkomt in het zeewater rond de tong van de Pine Island-gletsjer.”

Smelt
Het betekent heel concreet dat er sterke aanwijzingen zijn dat onder de snelst bewegende en smeltende gletsjer op Antarctica een actieve vulkanische warmtebron te vinden is. Maar het is zeker niet zo dat de smelt van de gletsjer volledig aan deze warmtebron kan worden toegeschreven, zo benadrukken de onderzoekers. Talloze studies hebben namelijk aangetoond dat de Pine Island-gletsjer smelt doordat opwarmend oceaanwater deze van onderaf aantast. Tegelijkertijd kunnen onderzoekers niet uitsluiten dat de vulkanische warmtebron onder Pine Island-gletsjer wel bijdraagt of gaat bijdragen aan de smelt. “Klimaatverandering is verantwoordelijk voor het grootste deel van de glaciale smelt die we nu observeren en deze nieuw ontdekte warmtebron heeft een tot op heden onbekend effect, omdat we niet weten hoe deze warmte onder de ijskap verspreid wordt,” aldus Loose.

Dat de vulkanische warmtebron wel aan nader onderzoek moet worden onderworpen, staat buiten kijf. Niet in de laatste plaats, omdat het niet ondenkbaar lijkt dat de warmtebron in de toekomst een (groter) aandeel krijgt in de smelt van de Pine Island-gletsjer. Loose wijst erop dat studies aantonen dat smelt veroorzaakt door klimaatverandering de omvang en het gewicht van de gletsjer doet afnemen. Hierdoor neemt ook de druk die de gletsjer op de aardmantel uitoefent af, waardoor er meer warmte aan de vulkanische bron kan ontsnappen. “De ontdekking van vulkanen onder de Antarctische ijskap betekent dat er een aanvullende warmtebron is die het ijs kan laten smelten,” stelt onderzoeker Karen Heywood. Wanneer de onderzijde van de ijskap hierdoor (deels) smelt, kan dat smeltwater dienst gaan doen als een soort smeerolie, waardoor de gletsjer versnelt en meer ijs in zee gaat dumpen. Ook kan de warmtebron een bijdrage leveren aan de smelt door de opwarming van het oceaanwater. “Het is belangrijk dat we deze factoren meenemen in onze pogingen om in te schatten of de Antarctische ijskap onstabiel wordt en een nog grotere bijdrage gaat leveren aan de zeespiegelstijging.”


eze visie komt uit de boeg van de ijsbreker de RRS James Clark Ross op een wetenschappelijke expeditie van 2014, tijdens welke onderzoeker van de Universiteit van Rhode Island en vijf andere wetenschappers een actieve vulkanische warmtebron onder de Pine Island-gletsjer op Antarctica ontdekten. (Foto met dank aan Brice Loose)

https://today.uri.edu/news/researchers- ... c-glacier/

[Fenna]

Verbaasd me niets.
Zie mijn artikel in het andere topic; Bodem onder West-Antarctica stijgt verrassend snel.