Voor mij persoonlijk verklaart dit de halsstarrigheid bij complotdenkers:Zo ontstaat een complottheorie
Het internet staat er vol mee: complottheorieën. De een nog vreemder dan de ander. Waarom geloven sommige mensen in samenzweringen? (Kaj van Arkel < 27-01-19, 17:00)
De maanlanding werd gefilmd in Hollywood. De aarde is eigenlijk zo plat als een dubbeltje. De aanslagen op de Twin Towers waren een inside job. En de wereld wordt in werkelijkheid geregeerd door buitenaardse reptielen die onder de aardkorst leven.
Er zijn nogal wat mensen die er allerlei wilde en onbewezen theorieën op na houden. Maar waarom eigenlijk? Dat heeft een aantal redenen, zegt sociaal psycholoog Michiel van Elk van de Universiteit van Amsterdam. Hij deed onderzoek naar het geloof in samenzweringen en sprak hiervoor met verschillende complotdenkers.
Verklaring
,,Als mens zijn we zo geprogrammeerd dat we altijd een verklaring wensen. We hebben de behoefte aan een gesloten wereldbeeld, waarin alles klopt en alles met elkaar samenhangt. Gebeurt er iets vreemds, dan gaan we instinctief op zoek naar verbanden die het gebeurde verklaarbaar maken.’’
En dat gaat niet altijd goed.
Van Elk: ,,Ons brein pikt namelijk ook allerlei denkbeeldige verbanden op, ofwel zaken die verband met elkaar lijken te houden maar dat in werkelijkheid helemaal niet doen. Dat legt de basis voor afwijkende ideeën en het geloof in samenzweringstheorieën.’’
Daarbij zijn mogelijk ook groepsfactoren van invloed. Volgens sommige psychologen is het verspreiden van en geloven in complotten van oudsher een manier om coalities te vormen. ,,Dus dat je samen in rare ideeën gelooft en zo een groepsband smeedt’’, zegt Van Elk. Zo kregen de nazi’s grote aantallen aanhangers door te roepen dat er een Joods complot was om Duitsland te vernietigen.
Intuïtieve mensen
Maar waarom gelooft de een wel en de ander niet in complotten? ,,De ene mens is van nature analytischer, de andere is intuïtiever. De intuïtieve mens reageert snel en reflecteert niet bij gebeurtenissen, terwijl de analytische mens wat meer de tijd neemt en langer nadenkt. Intuïtieve mensen zijn hierdoor gevoeliger voor complotdenken.’’
Daarbij speelt mogelijk ook het opleidingsniveau van mensen een rol. ,,Hoger opgeleiden zijn over het algemeen minder vatbaar voor samenzweringstheorieën dan lager opgeleiden, omdat ze vaardiger zijn in het ontleden van informatie en vinden van betrouwbare bronnen.’’
Moeten mensen leren kritischer na te denken?
,,Is onderzocht, maar de resultaten stemmen weinig hoopvol. De proefpersonen passen de geleerde vaardigheden niet toe.’’
Dat komt mogelijk doordat complotdenkers moeilijk te overtuigen zijn, denkt Van Elk. Hij sprak onder meer met mensen die in chemtrails geloven, de theorie dat vliegtuigen chemische sporen in de lucht achterlaten om ons te beïnvloeden. „Complotdenkers kunnen altijd weer dingen toevoegen aan hun theorie, waardoor ze toch ‘gelijk’ hebben. Bovendien kunnen ze de criticus altijd het verwijt maken dat hij of zij tot de groepering behoort die de betreffende samenzwering in stand wil houden.’’
BRON
Op de BRON pagina vind je nog twee verwijzingen, namelijk
'Complotdenkers zijn vaak echte sekteleidertjes'
'Amerika heeft er een bizarre complottheorie bij over dubbelganger Melania Trump'
"... de resultaten stemmen weinig hoopvol. De proefpersonen passen de geleerde vaardigheden niet toe."
Zo blijf je dus gewoon tegen een muur aan praten.
Ook nog omdat:
"Bovendien kunnen ze de criticus altijd het verwijt maken dat hij of zij tot de groepering behoort die de betreffende samenzwering in stand wil houden."