* Tussen de medicijnnamen een punt gezet zodat het artikelBijwerking gewenst
Medicijnen krijgen nieuwe toepassingen
Recyclen kan je met van alles doen. Van glas, papier, hout en metaal tot mobieltjes. Of medicijnen. Niet de pillen zelf natuurlijk, maar het recept. Voor steeds meer geneesmiddelen worden nieuwe toepassingen gevonden. Met dank aan de consument.
Op zich is het hergebruik van medicijnen niet nieuw. Dulo.xetine bijvoorbeeld was aanvankelijk een middel tegen depressie, maar bleek ook prima te werken tegen incontinentie. En thali.domide, beter bekend onder de merknaam Sof.tenon, werd ontwikkeld tegen ochtendmisselijkheid bij vrouwen. Het werd vervolgens uit de handel genomen wegens ernstige bijwerkingen, maar kwam een paar jaar later opnieuw op de markt omdat het prima geschikt bleek om lepra te behandelen.
Het mooiste voorbeeld is natuurlijk via.gra. Iedereen kent dit als een middel tegen erectiestoornissen, maar het werd in eerste instantie ontwikkeld om hoge bloeddruk en angina pectoris (borstpijn door een tekort aan bloedtoevoer naar de hartspier) tegen te gaan.
Doktoren schrijven ook regelmatig medicijnen voor om ziekten behandelen waarvoor ze niet zijn bedoeld. Overheidsinstanties als de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) geven hun goedkeuring aan een bepaald gebruik van medicijnen, maar doktoren zijn bevoegd om de middelen voor te schrijven voor andere aandoeningen. Ima.tinib bijvoorbeeld is bedoeld voor de behandeling van chronische leukemie, maar wordt ook voorgeschreven voor andere, vergelijkbare soorten van kanker.
Crowdsourcing
'Repurposing' heet dat - het vinden van een nieuwe toepassing voor iets bestaands. Dit waren een paar voorbeelden van de ‘oude aanpak’, waarbij de experts bepalen hoe een middel wordt ingezet. Maar dankzij het internet en andere technologische ontwikkelingen dragen juist de gebruikers van medicijnen steeds vaker bij aan de ontdekking van alternatief gebruik van middelen, schrijft Mark Bugoski in Science.
Noem het ‘crowdsourcing’, noem het ‘consumentenactivisme’ of noem het, zoals Bugoski, ‘type 2 pharma.covigilance’; waar het op neer komt is dat patiënten een schat aan kennis opdoen door het gebruik van medicijnen, en die kennis met iedereen kunnen delen.
Voor deze groep bestaan steeds meer online tools. Resounding Health stelt patiënten – en hun familie en vrienden – in staat om onderzoeksprogramma’s te ontwerpen waarmee ze inzicht krijgen in hun aandoening, en waardoor vervolgens de wetenschappelijke kennis over die aandoening ook toeneemt. Via 23andMe is het mogelijk om voor een zacht prijsje je eigen genen te onderzoeken op mogelijke afwijkingen. Ook die informatie kan je weer delen met familie of andere mensen.
Daarnaast bestaan er ook sociale netwerken rond specifieke ziekten, die meehelpen aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor die ziekten. Al met al is er sprake van een toenemende convergentie van consumentenactivisme, toegang tot (genetische) informatie en geavanceerde gereedschappen om die kennis en motivatie te gebruiken om de medische wetenschap vooruit te helpen.
Maar er is een belangrijk verschil tussen de oude en de nieuw aanpak: terwijl de wetenschap op zoek pleegt te gaan naar ongewenste bijwerkingen van medicijnen, wordt crowdsourcing juist ingezet om gewenste bijwerkingen te vinden. Die gewenste effecten kunnen ook worden ontdekt door professionals, bijvoorbeeld door enorme hoeveelheden data te analyseren. Maar door dit werk te verdelen over vele mensen, die bovendien vaak zeer gemotiveerd zijn, kan veel tijdwinst worden behaald.
Geld- en tijdwinst
En niet alleen tijdwinst. Het scheelt ook veel geld. Het ontwikkelen van een nieuw medicijn kost gemiddeld 10 tot 15 jaar en 500 miljoen tot 2 miljard dollar. En hoewel er steeds meer geld wordt gestoken in de ontwikkeling van medicijnen, worden er juist steeds minder goedgekeurd. De kosten kunnen de komende jaren dus heel goed verder gaan stijgen, tenzij de inzet van patiënten grootschaliger wordt gebruikt.
Wie over een aantal jaren ziek wordt, zou wel eens een oud pilletje in een nieuw jasje kunnen krijgen voorgeschreven. Daar is helemaal niets mis mee, en met een beetje geluk is het nog goedkoper ook.
Bouwe van Straten
Mark S. Boguski e.a. ‘Repurposing with a difference‘, Science, 12 juni 2009.
http://www.npowetenschap.nl/nieuws/arti ... wenst.html
gewoon geplaatst kan worden.