Mensen worden - letterlijk - steeds koeler en nieuw onderzoek kan mogelijk helpen verklaren waarom

[univers]

De gemiddelde lichaamstemperatuur van ons mensen neemt sinds 1860 af. En nieuw onderzoek suggereert nu dat dat iets te maken heeft met wat er in onze darmen gebeurt.

Dat stellen onderzoekers nadat ze zich onder meer bogen over data van sepsispatiënten. Hun bevindingen zijn terug te lezen in het blad American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine.

Temperatuur
Het is één van de eerste dingen die artsen meten als je je bijvoorbeeld met ontstekingsklachten in het ziekenhuis meldt: je temperatuur. “Temperatuur is belangrijk,” bevestigt onderzoeker Kale Bongers. “Je kunt deze gemakkelijk meten en de temperatuur geeft meer informatie over zowel de stofwisselings- als de ontstekingstoestand van het lichaam.”

Variaties
Een normale lichaamstemperatuur ligt daarbij officieel rond de 37 graden. Maar in de praktijk is het zo dat de basistemperatuur van mens tot mens nog behoorlijk kan verschillen. Wel weten we dat mensen vandaag de dag door de bank genomen ‘koeler’ zijn dan vroeger; sinds 1860 is de gemiddelde lichaamstemperatuur van mensen dalende.

Op zoek naar verklaringen
De oorzaak van de variaties die we zien als we de basistemperatuur van gezonde mensen die vandaag de dag leven met elkaar vergelijken, is in nevelen gehuld. En ook de afname in de gemiddelde lichaamstemperatuur sinds 1860 kunnen onderzoekers nog niet goed verklaren. Reden genoeg voor wetenschappers om zich daar eens in vast te bijten. En ze deden dat door zich te focussen op sepsispatiënten. Sepsis is een heel heftige reactie van het menselijk lichaam op een bacterie, virus, schimmel of parasiet. Een dergelijke reactie gaat vaak gepaard met een drastische verandering in lichaamstemperatuur. Sommige patiënten krijgen bijvoorbeeld koorts. Bij andere patiënten daalt de temperatuur juist. “We weten dat bij sepsis de verandering in temperatuur belangrijk is, omdat het een goede indicatie geeft van wie het overleeft en wie komt te overlijden,” aldus onderzoeker Robert Dickinson. Maar waarom de temperatuur bij de ene patiënt oploopt en bij de andere juist daalt, is eveneens onduidelijk.

Verband tussen darmflora en temperatuur
Om daar meer inzicht in te krijgen, analyseerden de wetenschappers rectale uitstrijkjes, afgenomen bij 116 sepsispatiënten. De uitstrijkjes onthulden welke bacteriën in de darmen van deze patiënten te vinden zijn. Wat daarbij allereerst opviel, was dat de darmflora van deze patiënten ongelofelijk uiteenliepen. “Onze patiënten hebben meer variatie in hun microbioom dan in hun genetica,” stelt Bongers. “Voor elke twee patiënten gold dat hun genoom voor meer dan 99 procent overlapte, terwijl ze letterlijk 0% overlap vertoonden in hun darmbacteriën. Maar – en nu wordt het interessant – de variaties in darmflora bleken verband te houden met de lichaamstemperatuur van de patiënten.

Heel concreet bleken bijvoorbeeld bacteriën behorende tot de stam Firmicutes geassocieerd te kunnen worden met koortsreacties onder sepsispatiënten. We hebben het hier over bacteriën die zich in het menselijk darmkanaal thuisvoelen, maar de mate waarin ze in de darmen van mensen opduiken verschilt wel van persoon tot persoon.

Experimenten met muizen
De data hintten er voorzichtig op dat de bacteriën in de darmen – in ieder geval bij sepsispatiënten – van invloed zijn op de lichaamstemperatuur. De onderzoekers besloten er nog wat dieper in te duiken door een aantal experimenten met muizen op te zetten. Ze werkten hierbij met ‘gewone’ muizen en genetisch identieke tegenhangers daarvan die – in tegenstelling tot de ‘gewone’ muizen – geen bacteriën in de darmen herbergden. Muizen in beide groepen werden vervolgens opgezadeld met sepsis. Opvallend genoeg bleek de lichaamstemperatuur van de ‘gewone’ muizen daarbij dramatische veranderingen te ondergaan, terwijl de lichaamstemperatuur van de muizen zonder microbiota veel minder ingrijpend veranderde.

Antibiotica
Maar ook toen de muizen nog gezond waren, bleken de muizen zonder darmflora een lagere basistemperatuur te hebben dan hun conventionele tegenhangers. Een behandeling met antibiotica – waarbij ook de bacteriële bevolking in de darmen verandert – bleek ondertussen ook de lichaamstemperatuur van ‘gewone’ muizen te verlagen. Al met al zijn er zo verschillende aanwijzingen dat de bacteriën in de darmen van invloed zijn op de lichaamstemperatuur, zo concluderen de onderzoekers.

Verandering in dieet en hygiëne
En daarmee werpen de wetenschappers ook een nieuw licht op het mysterie van onze dalende lichaamstemperatuur. “Hoewel we zeker nog niet hebben bewezen dat veranderingen in het microbioom de afname in onze lichaamstemperatuur kunnen verklaren, denken wij dat dat wel een redelijke hypothese is,” aldus Bongers. “Ons genetisch materiaal is de laatste 150 jaar niet heel sterk veranderd, maar veranderingen in dieet, hygiëne en antibiotica hebben wel een groot effect op onze darmflora.”

Meer onderzoek is echter hard nodig. Niet in de laatste plaats ook met het oog op de sepsispatiënten. Zo willen onderzoekers bijvoorbeeld uit gaan zoeken of het mogelijk is om de lichaamstemperatuur van deze patiënten – middels aanpassingen in hun microbioom – te moduleren en zo ook hun overlevingskansen te vergroten.

https://scientias.nl/mensen-worden-lett ... en-waarom/

https://www.michiganmedicine.org/health ... thermostat