Nieuw-Amsterdam (New York)

[American Dawn]

Nieuw-Amsterdam (New York)


Nieuw-Amsterdam was de naam van de zeventiende eeuwse versterkte nederzetting in de Nieuw-Nederland kolonie die later zou uitgroeien tot wat nu de stad New York is. Deze Nederlandse kolonie lag tussen de Zuidrivier (de huidige Delaware rivier) en de "Versche rivier" (de tegenwoordige Connecticut rivier), met in het midden de Noordrivier of Grote rivier (de Hudson). Het gebied bevindt zich in de hedendaagse staten New York, Delaware, Connecticut en New Jersey. Vandaaruit werden kleine gemeenschappen gesticht.

De nederzetting is in 1624 gesticht door de West-Indische Compagnie. Deze was gelegen op de strategische zuidelijke punt van het eiland Manhattan en was bedoeld om de bonthandel van de compagnie in de Hudson-vallei te beschermen. Nieuw-Amsterdam bloeide uit tot de grootste Nederlandse koloniale nederzetting in Noord-Amerika en bleef in Nederlandse handen tot 1664, toen het door de Engelsen veroverd werd. Tijdens een latere oorlog tegen de Engelsen veroverden de Nederlanders het weer voor een korte periode in 1673 en veranderden de naam in "Nieuw Oranje". In 1674 werd het definitief overgedragen aan de Engelsen. Het jaartal 1625 van de stichting van Nieuw Amsterdam wordt gememoreerd in het officiële zegel van de stad New York (voorheen werd het jaartal 1664 vermeld, het jaar van de Engelse inname).

Vroege nederzetting (1609-1624)
De eerste beschreven ontdekkingstocht door de Nederlanders van het gebied wat nu New York Bay genoemd wordt was in 1609 met de reis van Henry Hudson. Hudson werd belast door de Vlamingen Emmanuel Van Meteren, Judocus Hondius en Petrus Plancius met het ontdekken van een nieuwe doorgang naar Tataarland en China, voor rekening van de Oost-Indische Compagnie. In plaats hiervan bracht hij bericht van de mogelijkheden om in het gebied beverhuiden te verhandelen. Dit leidde tot interesse bij Nederlanders en nieuwe missies naar het gebied. In die tijd leverden beverhuiden veel geld op in Europa; ze werden voornamelijk gebruikt voor het maken van waterdichte hoeden. Een bijproduct van de handel in beverhuiden was castoreum - uitscheiding van de ingewanden - dat gebruikt werd om zijn veronderstelde geneeskrachtige eigenschappen. Verscheidene expedities volgden in de daarop volgende paar jaren en in 1614 zorgde de expeditie geleid door Adriaen Block voor de eerste aanwezigheid gedurende het gehele jaar in de Nieuw-Nederland kolonie.

De eerste 15 jaar in het bestaan van de kolonie werd het eiland Manhattan slechts spaarzaam gebruikt door de Nederlanders. De kolonie was alleen bedoeld als een winstmakende onderneming en niet als een middel om de Nederlandse cultuur over te brengen. In dit opzicht verminderde het belang van de monding van de rivier de Hudson in vergelijking met de beverrijke en onontgonnen wouden verder landinwaarts. De handelaren van de compagnie konden hier direct met de Indiaanse jagers onderhandelen over de huiden in ruil voor goedkope Europese handelswaar en wampum (Indiaanse kralenketting). Wampum werd als snel verhandeld onder Nederlands toezicht op Long Island.


Eerste kolonisten (1624)
In mei 1624 kwam de Nieu Nederlandt, een schip gecharterd door de West-Indische Compagnie, aan bij het eiland Manhattan. Aan boord waren een dertigtal families uit het deel van de toenmalige Nederlanden dat nu België is; de meeste waren Walen. De passagiers werden spoedig verspreid: na ontscheping op het Noteneiland (tegenwoordig Governor’s Island), bouwden acht kolonisten snel een fort in het zuidelijke gedeelte van Manhattan - op de huidige plaats van Battery Park. De anderen verspreidden zich als volgt: vier echtparen en acht mannen gingen naar de Delaware en bouwden daar Fort Nassau (dicht bij de huidige stad Gloucester in New Jersey). Twee gezinnen en zes mannen voeren de Connecticut rivier op, die ze de "Versche rivier" noemden, en bouwden een klein fort op de plaats waar nu de stad Hartford, Connecticut ligt. Ongeveer achttien gezinnen bleven aan boord van de Nieu Nederlandt en voeren stroomopwaarts de Hudson op. Ze ontscheepten op de plaats waar nu stad Albany ligt, de hoofdstad van de staat New York.


Vestingwerken
In 1625 zorgde de voortdurende dreiging van een aanval door andere Europese koloniale mogendheden ervoor dat de directeuren van de West-Indische Compagnie (WIC) een plan formuleerden voor de bescherming van de ingang van de Hudson rivier. Daarnaast voorzag het plan in het centraliseren van de handelspost in de buurt van het nieuwe fort.

Er is bewijsmateriaal dat de WIC al in 1620 geïnterresseerd was in de bouw van een dergelijk fort. Dit wordt gebaseerd op een brief uit dat jaar van de Engelse architect Inigo Jones, die waarschijnlijk door het bedrijf gecontacteerd is om het fort te bouwen. In de brief adviseert Jones het bedrijf om niet overhaast een houten fort te bouwen, maar te kiezen voor een fort van steen en kalk en omringd door grachten. De tekening van Jones illustreert het traditionele sterontwerp dat vanwege zijn capaciteit om kanonkogels af te weren veel toegepast werd.

Als locatie voor het gemetselde fort kozen de directeur Willem Verhulst en ingenieur Cryn Fredericks een plaats net boven het zuidelijke uiteinde van Manhattan. Het nieuwe vestingwerk moest Fort Amsterdam worden genoemd. Tegen het eind van het jaar was de plek afgebakend direct ten zuiden van Bowling Green op de plek van huidige U.S. Custom House (douane). Ten westen van het fort werd later de stortplaats van New York en heeft uiteindelijk geleid tot wat nu Battery Park is.


1626-1673

Nieuw Amsterdam in 1664Verhulst was niet populair als directeur, voornamelijk door zijn slechte beheer van de financiën van de kolonie en zijn slechte behandeling van de kolonisten die hij zag als gewone werknemers van het bedrijf. Begin 1626 werd Verhulst vervangen door Peter Minuit. Als onderdeel van de bouwwerkzaamheden van het fort begon Minuit met zijn beleid om Manhattan te 'kopen' van de lokale Lenape-bevolking voor handelswaar ter waarde van zestig gulden.

Dit was de basis van de legende dat Minuit Manhattan 'gekocht' heeft van de Indianen voor snuisterijen ter waarde van 24 dollar. De meeste geschiedkundigen zijn het erover eens dat de Lenape-indianen geen begrip hadden van permanent eigendom van land. Het waren nomaden, die ieder seizoen hun kampen verplaatsten, en leefden van het land waar ze op dat moment woonden. Ten hoogste geloofden ze, dat ze jacht- en visrechten verleenden, die de Nederlanders op den duur zouden opgeven als ze doortrokken naar andere gronden.

Terwijl het fort gebouwd werd, leidde de groeiende oorlog tussen de Mohawks en de Mohicanen in het dal van de Hudson ertoe dat de Westindische Compagnie de betrokken kolonisten ging verplaatsen naar de nabijheid van het nieuwe Fort Amsterdam. De dringende behoefte aan een vestingwerk, evenals het feit dat de kolonie als geheel geen winst maakte, leidde tot het versoberen van de oorspronkelijke plannen. In plaats van het originele metselwerkfort werd een eenvoudig blokhuis geconstrueerd, omringd door een palisade van hout en aarde. Een zaagmolen werd gebouwd op wat nu Governors Island is. De nieuwe vestiging had een bevolking van ongeveer 270 mensen, inclusief kinderen. Een aquarel, die in 1992 in de kaartenverzameling van de Oostenrijkse Nationale Bibliotheek in Wenen werd ontdekt, geeft een uniek beeld van het Nieuw-Amsterdam in het midden van de 17e eeuw, gezien vanaf Governors Island.

Nieuw-Amsterdam kreeg stadsrechten op 2 februari 1653. Op 20 april 1657 verleende Nieuw-Amsterdam vrijheid van godsdienst aan joden. Nieuw-Haarlem werd formeel erkend in 1658.
In de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog werd Nieuw-Nederland veroverd door de Engelsen. Op 24 september 1664 kapituleerde directeur-generaal Peter Stuyvesant en droeg Nieuw-Amsterdam over aan de Engelsen. Onderdeel van de overeenkomst vormde het uiterst kleine, nootmuskaatrijke eiland Run in Noord-Maluku. De naam van de kolonie werd later veranderd in "New York" naar de Graaf van York - broer van koning Karel II van Engeland - die het land toegewezen had gekregen.

Op het tijdstip waarop Nieuw-Nederland in Engelse handen viel, telde de kolonie ongeveer 6.000 inwoners, waarvan ongeveer 1.500 in Nieuw-Amsterdam woonden. Hun nakomelingen zouden voor een deel nog tot het begin van de 19e eeuw Nederlands blijven spreken.

In 1667 trokken de Nederlanders definitief hun claim op de kolonie in bij het tekenen van de Vrede van Breda en kregen de rechten van Suriname toegewezen. In een latere oorlog tussen de Engelsen en de Nederlanders veroverden de Nederlanders de kolonie in 1673 kortstondig terug en werd deze hernoemd in Nieuw-Oranje. Na ondertekening van het Verdrag van Westminster op 19 februari 1674 werd Nieuw-Amsterdam/New York voorgoed overgedragen aan de Engelsen.

[billy bonny]

ja engeland heeft dan wel nieuw amsterdam veroverd maar ze hebben er maar ongeveer honderd jaar van kunnen genieten want in 1771 met de hulp van de franse piraat lafeyette begon de onafhankelijkheids oorlog engeland tegen de yankeys en in 1775 tekende engeland de overgave van dertien staten daarna is deze oorlog door gegaan tot + - 1830

[billy bonny]

En waarom Nieuw Amsterdam in is genomen door de Engelsen wordt ook niet verteld want Nederland stelt zich wel als slachtoffer op maar inwezen is de inname van Nieuw Amsterdam te danken aan Jan Piterzoon Coen die het eiland Ronh in Indonesie/ Ambon die als eerst in Engelse handen was is veroverd door JPC en een twaalf tal onbelangrijke Engelsen nog woonden die werden gezien als zamenzweerders tegen JPC gevangen werden genomen een paar weken werden gemartelt tot ze bekenden en onhoofd op de binnenplaats van JPC's optrek en daar de natuur stenen binnen plaats vervuilden met hun bloed en JPC de rekening voor het vernieuwen van de stenen naar London stuurden hierop heeft Engeland nog getracht Ronh te veroveren wat is mislukt en daarop is het plan gemeed om dan maar Nieuw Amsterdam in te nemen dus komt het hier op neer dat Nederland door haar eigen Hollansche Hebberigheid Nieuw Amsterdam heeft verloren
Nederland moet ophouden zo zielig te doen !!