IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Geschiedenis is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de mens in zijn verleden, en die door de wetenschap vanuit het heden het verleden probeert te begrijpen. Vind hier alles over de wereld- en vaderlandse geschiedenis.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door univers » 31 mei 2018, 14:21

Afbeelding

Waarschijnlijk had hij er een genetische aanleg voor.

Onderzoekers bogen zich over een CT-scan die recent van het volledige lijf van Ötzi (soms ook wel Oetzi genoemd) is gemaakt. In eerste instantie focusten zij zich daarbij op de borst van Ötzi. Al snel ontdekten ze in de omgeving van het hart drie verkalkingen. Reden genoeg om eens naar de rest van het lichaam van Ötzi te kijken en dan met name naar gebieden waar regelmatig sprake is van verkalking. Daarop werden onder meer ook in de halsslagader verkalkingen ontdekt.

Genen
Volgens de onderzoekers is de mate van aderverkalking grofweg te vergelijken met de aderverkalking die we vandaag de dag bij mannen met een lichtgetinte huid en een leeftijd tussen de 40 en 50 jaar zien. In tegenstelling tot de meeste mannen van vandaag de dag hield Ötzi er echter geen sedentaire levensstijl op na. Het suggereert volgens de onderzoekers dat zijn aderverkalking niet te herleiden is naar levensstijl, maar genen.
Vergrote kans op hartproblemen
Over de doodsoorzaak van Ötzi wordt nog altijd getwist. Maar het lijkt aannemelijk dat hij een gewelddadige dood stierf. Maar wat als dat niet zou zijn gebeurd? Had Ötzi dan last kunnen krijgen van de aangetroffen aderverkalkingen? De onderzoekers sluiten het zeker niet uit. “De aanwezigheid of afwezigheid van kalkafzettingen kan van waarde zijn als je het risico op hart- en vaatziekten voor een patiënt wil inschatten,” aldus onderzoeker Patrizia Pernter. “In aanvulling op andere risicofactoren (denk aan: diabetes, verhoogde bloeddruk, of iemand rookt of niet, red.) kan de aanwezigheid van aderverkalking een verdere aanwijzing zijn dat iemand een verhoogde kans heeft op een coronaire hartziekte of een verhoogde kans heeft om die in de toekomst te ontwikkelen.”

Ötzi werd in 1991 in de Ötztaler Alpen ontdekt. Met een leeftijd van zo’n 5300 jaar is het de oudste menselijke mummie die ooit in Europa is teruggevonden. Aangenomen wordt dat Ötzi op het moment van overlijden ongeveer 46 jaar oud was. Er is de afgelopen jaren intensief onderzoek gedaan naar Ötzi en daaruit is onder meer gebleken dat hij op het moment van overlijden een volle maag had. Ook weten we dat hij een slecht gebit had, gekleed ging in de vachten van zeker vijf verschillende soorten dieren – van bruine beren tot geiten – en zijn lichaam versierd was met zeker 61 tatoeages. Ook zijn er bij het lichaam van Ötzi een aantal interessante vondsten gedaan, waaronder een koperen bijl.

https://www.scientias.nl/ijsman-oetzi-h ... erkalking/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gast1

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door Gast1 » 31 mei 2018, 14:54

Ik heb 'm een paar jaar geleden bezocht in het museum van Bolzano.
Heel interessant.

Gebruikersavatar
Tammy
Forumbeheerster
Berichten: 80372
Lid geworden op: 04 feb 2005, 18:20

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door Tammy » 31 mei 2018, 18:24

Dat moet zeker bijzonder zijn geweest Gast1.
Was hij zoals je verwachtte toen je hem zag ?

Somewhere, something incredible is waiting to be known.

Carl Sagan.

Gast1

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door Gast1 » 31 mei 2018, 19:12

Ik verwachte eigenlijk niets.
Maar deze foto maakte ik van hem op 13 september 2015 in het museum in Bolzano zoals hij er uit zou moeten hebben gezien.
Twee Nederlanders zijn verantwoordelijk voor zijn herschepping:

Afbeelding

Ik heb het stoffelijk overschot ook gezien en dat was wel heel bijzonder.
De brave bergwandelaar bleek niet groter te zijn dan een krappe 1.60 meter.

Gebruikersavatar
Fenna
Kletskous
Berichten: 13578
Lid geworden op: 05 mar 2013, 17:16

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door Fenna » 31 mei 2018, 20:45

Wat een lange arm.
Afbeelding
Afbeelding

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door univers » 31 mei 2018, 22:14

Dat hebben orang oetans ook.

Afbeelding

:mrgreen:
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
Fenna
Kletskous
Berichten: 13578
Lid geworden op: 05 mar 2013, 17:16

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door Fenna » 01 jun 2018, 09:15

:mrgreen:
Afbeelding
Afbeelding

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door univers » 22 jun 2018, 09:50

Ötzi's gereedschappen en wapens waren hoognodig aan vervanging toe

Hij had ze kort voor zijn dood nog proberen te repareren en verbeteren, maar er was weinig eer meer aan te behalen.

Het maakt het verhaal van Ötzi, de onfortuinlijke jager die zo’n 5000 jaar geleden in de Alpen stierf, nog tragischer. In het blad PLoS ONE schetsen onderzoekers - http://journals.plos.org/plosone/articl ... ne.0198292 – aan de hand van de gereedschappen van Ötzi – het beeld van een man die in de laatste dagen van zijn leven – terwijl hij mogelijk op de vlucht was – wanhopig probeerde om nog iets van zijn versleten gereedschappen en wapens te maken.

Gereedschappen
Ötzi werd in de jaren negentig van de vorige eeuw in de Ötztaler Alpen teruggevonden. De resten van de man zijn uitzonderlijk goed bewaard gebleven en geven een uniek inkijkje in het leven van mensen in de Kopertijd. Naast het lichaam van Ötzi werden ook tal van gereedschappen teruggevonden: onder meer twee pijlpunten, meerdere pijlschachten, een dolk, een bijl, een priem en mes. En een internationaal team van onderzoekers heeft deze gereedschappen en wapens nu uitgebreid bestudeerd. En de studie wijst uit dat de gereedschapskist van Ötzi er tamelijk belabberd aan toe was.

Repareren
Volgens de onderzoekers hadden de gereedschappen stuk voor stuk hun beste tijd gehad. Ze waren versleten. En Ötzi heeft dat natuurlijk gemerkt. Sterker nog: de onderzoekers hebben bewijzen gevonden dat hij continue probeerde om de gereedschappen en wapens te repareren. Zo zijn de randen van het mes, de priem en pijlpunten herhaaldelijk – voor zover dat nog mogelijk was – aangescherpt.

Net aangescherpt
En zelfs kort voor zijn dood moet Ötzi zich nog om de staat van zijn gereedschappen bekommerd hebben, zo schrijven de onderzoekers. Verschillende gereedschappen zijn namelijk aangescherpt, maar vervolgens nooit meer gebruikt. In andere woorden: ze zijn klaargemaakt voor activiteiten waar Ötzi simpelweg niet meer aan toegekomen is.

Planten snijden
De analyse van de onderzoekers wijst verder ook uit waar Ötzi zijn gereedschappen voor het laatst voor gebruikt heeft. Hij moet er wilde planten mee gesneden hebben. En dat alles deed hij met rechts, zo stellen de onderzoekers, wederom op basis van de gereedschappen zelf.

Bron van materiaal
Waarom de gereedschapskist en wapenuitrusting van Ötzi er zo slecht aan toe was? Daar komen we misschien wel nooit meer achter. Om de één of andere reden moet de man in de laatste fase van zijn leven niet meer in staat zijn geweest om de materialen waarvan gereedschappen en wapens in die tijd werden gemaakt, te verkrijgen. En op het moment van zijn dood was hij ook wel erg ver van die plekken verwijderd. De dichtstbijzijnde bron van in zijn gereedschapskist en wapenuitrusting teruggevonden materialen bevindt zich op zo’n 70 kilometer afstand van de plek waar Ötzi stierf.

De nieuwe informatie over de wapens van Ötzi kan meer inzicht geven in hoe de laatste dagen van de IJsman eruit hebben gezien. Zo speculeren de onderzoekers dat Ötzi zeer gestresst moet zijn geweest: zijn gereedschappen en wapens waren aan het einde van hun Latijn, hij had geen ruwe materialen tot zijn beschikking om nieuwe te vervaardigen en kon alleen maar blijven schaven aan wat hij had. Tegelijkertijd was hij mogelijk op de vlucht voor iemand waarmee hij enkele dagen eerder al een akkevietje had gehad en waarbij hij een snijwond aan zijn rechterhand had opgelopen. Door die verwonding moet het heel lastig of zelfs onmogelijk voor hem zijn geweest om zijn gereedschappen nog verder te verbeteren. “Ötzi was een man die op de vlucht was, beperkt werd door zijn verwonding en een opvallend slecht bruikbare uitrusting had,” zo concluderen de onderzoekers.

http://www.iceman.it/en/chert-toolkit-with-handicap/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: IJsman Ötzi had last van aderverkalking

Bericht door univers » 05 nov 2019, 08:29

MOSSEN ONTHULLEN DE LAATSTE REIS VAN IJSMAN ÖTZI

Afbeelding

Hij koos niet de gemakkelijkste route, wat mogelijk te verklaren is door het feit dat hij onderweg reeds door zijn moordenaar werd opgejaagd.

Dat schrijven onderzoekers in het blad PLoS ONE. Hun studie handelt over Ötzi, een man die zo’n 5300 jaar geleden leefde. Zijn uitzonderlijk goed bewaard gebleven resten werden in de vorige eeuw in de Italiaanse Alpen, op 3210 meter hoogte, aangetroffen. Zowel het lichaam van Ötzi zelf als zijn kleding en de spullen die hij op het moment van zijn overlijden bij zich droeg, hebben een schat aan informatie opgeleverd over Ötzi zelf en de tijd waarin hij leefde.

Mossen
In het nieuwe onderzoek gooien wetenschappers het over een andere boeg; ze bogen zich over mossen en levermossen die nabij Ötzi zijn teruggevonden. In totaal gaat het om zo’n 75(!) verschillende soorten, waarvan er zo’n 23 voorkomen in het gebied waar Ötzi is aangetroffen. De overige 52 soorten komen oorspronkelijk in andere gebieden voor en lijken alleen met Ötzi – hetzij op zijn kleding of in zijn maag – te kunnen zijn meegereisd naar meer dan 3200 meter hoogte.

Afbeelding
Afbeelding van de Ötzi-site, gemaakt door professor Jim Dickson

Schnalstal-dal
Juist de soorten mos die eigenlijk niet in het gebied waar Ötzi is teruggevonden, thuishoren, zijn interessant. Ze kunnen ons namelijk meer vertellen over de laatste reis van Ötzi en onthullen welke route hij nam naar een gebied dat uiteindelijk zijn laatste rustplaats zou worden. Zo blijken meerdere van de soorten mossen die bij Ötzi zijn aangetroffen eigenlijk thuis te horen in het lager gelegen Schnalstal-dal. Het suggereert dat hij tijdens zijn klim langs deze vallei reisde. “Sommige van de mossen zijn belangrijk voor het onderzoek naar de exacte route die hij tijdens zijn laatste reis volgde,” bevestigt onderzoeker Jim Dickson. “Een heel belangrijke soort is Flat Neckera, een soort die in bossen groeit en in grote getal op de kleding van Ötzi is aangetroffen en – in microscopisch kleine stukjes – ook in zijn darmen is gevonden. Die ontdekking en de ontdekking van andere mossen met een vergelijkbaar lager gelegen leefgebied zijn het best mogelijke bewijs voor het idee dat de IJsman van het zuiden naar het noorden, via Schnalstal, klom en niet via andere, nabijgelegen valleien.” Het onderzoek is in lijn met een eerdere studie – waarbij men bij de IJsman aangetroffen pollen onder de loep nam – die eveneens suggereerde dat Ötzi zich via Schnalstal naar de berg Hauslabjoch heeft begeven, waar hij uiteindelijk stierf.

Moord
Of nauwkeuriger gezegd: waar hij uiteindelijk werd vermoord. Want na decennia onderzoek staat wel vast dat Ötzi een gewelddadige dood stierf. Mogelijk werd zo een vete die enkele dagen eerder ook al geëscaleerd was, in het nadeel van Ötzi beslecht. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat Ötzi enkele dagen voor zijn dood al betrokken was geweest bij een gevecht, waarbij hij een diepe snee in zijn rechterhand had opgelopen. Sommige onderzoekers denken dan ook dat Ötzi in de dagen die volgden door zijn tegenstander werd achtervolgd en daarom de bergen invluchtte. Die hypothese lijkt te worden onderschreven door de route die onderzoekers nu aan de hand van mossen hebben uitgestippeld. Die route is namelijk zo logisch niet. “Het lijkt raadselachtig dat hij voor de meest stressvolle route – die door een kloof leidt – koos, maar rekening houdend met het scenario dat hij op de vlucht was, biedt een kloof de meeste mogelijkheden om je te verstoppen,” zo schrijven de onderzoekers. Kortom: Ötzi was dus zo gek nog niet. Ontsnappen bleek uiteindelijk echter onmogelijk; op zo’n 3210 meter hoogte joeg zijn moordenaar een pijl in de schouder van Ötzi, die daarna binnen enkele minuten doodbloedde.

Wie Ötzi – mogelijk na een lange jacht door kloven en over bergpassen – doodde, blijft waarschijnlijk voor altijd gissen. Zelfs de mossen kunnen dat – ondanks dat ze er getuige van zijn geweest – niet vertellen.
Eerdere onderzoeken
Eerdere studies hebben tal van interessante conclusies opgeleverd over Ötzi. Zo ontdekten onderzoekers recent nog dat Ötzi’s gereedschappen en wapens aan vervanging toe waren en kort voor zijn dood uitgevoerde pogingen om ze te repareren en verbeteren weinig hadden uitgehaald. Daarnaast weten we dat Ötzi’s laatste maaltijd behoorlijk vet was en dat de beste man leed aan aderverkalking, een slecht gebit had en niet wars was van tatoeages (hij had er maar liefst 61!). En een analyse van zijn kleding wijst uit dat deze gemaakt was van de vachten van zeker vijf verschillende soorten dieren: van bruine beren tot geiten.
https://www.gla.ac.uk/news/headline_682979_en.html
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie