Vernietigende docu bezorgt Scientology een slechte week
Robin de Wever − 03/04/15
Leider David Miscavige van de Scientology Kerk zal niet met veel plezier op deze week terugkijken.
Betaalzender HBO is begonnen met de vertoning van een documentaire die de spirituele organisatie afschildert als een poel van misleiding, geldklopperij en in sommige gevallen zelfs mishandeling.
Het opvliegende karakter van oprichter L. Ron Hubbard. De berekenende manier waarop Scientology filmsterren zou gebruiken voor eigen gewin. De agressie waarmee ze belastingvoordelen afgedwongen zou hebben. Televisiedocumentaire 'Going Clear: Scientology and the Prison of Belief' laat weinig heel van de omstreden kerk.
Aan de hand van openbare documenten en memoires van uittreders schetst 'Going Clear' een beeld van een organisatie die zijn aanhangers onder zware geestelijke en financiële druk zet. Kritiek is ondenkbaar. En prominente aanhangers die willen vertrekken, worden tegengewerkt of zelfs achtervolgd.
De docu is bepaald niet de eerste mediaproductie die verhaalt over Scientology's scherpe randjes. Al sinds de jaren '50, toen Hubbard de filosofie van de organisatie op schrift stelde, stappen uittreders naar de media om de vuile was op te hangen.
De Scientology Kerk ontkent vrijwel alles en benadrukt dat ze vooral een spirituele organisatie is. Zo probeert ze - op basis van Hubbards filosofie - om aanhangers te bevrijden van mentale blokkades. Dat zou leiden tot meer helderheid van geest en zelfverwerkelijking. Van dwang zou absoluut geen sprake zijn, net zo min als van druk om spirituele lesmaterialen aan te schaffen.
'Oprichter Hubbard was bepaald geen held'
De docu zet frontaal de aanval in op oprichter Hubbard (1911-1986). Die zou een wel erg creatieve omgang met feiten hebben. Het verhaal dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog had meegevochten in zware zeeslagen en gewond en gedecoreerd thuiskwam? Onzin, zegt 'Going Clear'. Hubbard was niet meer dan een matige diender die het grootste deel van zijn diensttijd doorbracht achter een bureau. Als hij ergens in uitblonk, dan zou dat het vertellen van sterke verhalen zijn.
Als leider van Scientology zou hij een tiranniek bewind hebben gevoerd. Dissidenten werden geïsoleerd en veroordeeld tot zware handenarbeid. Zijn opvolger Miscavige zette dat beleid volgens de filmmakers voort. Als dieptepunt noemen 'The Hole', een soort kampgebouw waarin ongehoorzame Scientology-stafleden lange tijd gevangen zouden zijn gehouden. Herhaaldelijk zouden ze bespoten zijn met water en pak slaag hebben gekregen.
Met de Amerikaanse belastingdienst voerde Scientology een soort loopgravenoorlog. Het doel: belastingvoordelen afdwingen. Scientologen zouden zelfs overheidsdiensten hebben geïnfiltreerd, in een poging gerechtelijke onderzoeken naar de organisatie te smoren.
'Scientology houdt Cruise en Travolta in haar greep'
Ook probeert Going Clear te verklaren waarom filmsterren als Tom Cruise en John Travolta al jarenlang in de ban zijn van de organisatie. Leider Miscavige zou ze voortdurend in de watten leggen en ze behandelen als prinsen.
Maar er zou nog een sterker argument zijn voor hun blijvende steun: Scientology zou alle opnamen van hun 'audits' hebben bewaard. Tijdens die audits proberen Scientologen de oorzaak van allerhande problemen in hun leven te achterhalen. Een apparaatje dat stress zou meten, een 'e-meter', geeft een signaal wanneer iemand op een pijnpunt stuit.
Bij die audits geven Cruise en Travolta zich dus volledig bloot, redeneren de filmmakers. Scientology zou dreigen om de pikante details uit die audit-sessies openbaar te maken wanneer ze de organisatie de rug toekeren. Als dat klopt, zou een vertrek uit Scientology dus gelijk staan aan het op straat gooien van hun privéleven.
Nieuw zijn de feiten niet
Amerikaanse media krijgen al wekenlang geen genoeg van de docu. 'Onthullend', noemen ze die. Fout, want 'Going Clear' is een verfilming van een gelijknamig boek dat twee jaar geleden verscheen en gelijk een bestseller werd. De echte onthullingen zijn dus eerder al gedaan.
Toch was HBO er duidelijk niet gerust op: in de aanloop naar de première nam ze maar liefst 160 advocaten in de hand. Of die met de kerk een felle juridische strijd hebben uitgevochten, is niet bekend. Maar dat Scientology de docu niet met open armen ontvangt leidt weinig twijfel. Op een speciale anti-HBO-website verkondigt ze haar antwoord: de docu is niets dan leugens, leugens, leugens.
http://www.trouw.nl/tr/nl/5097/Spiritua ... week.dhtml 
