https://www.nu.nl/vliegramp-oekraine/57 ... -mh17.html'Oud-directeur NCTV beïnvloedde onderzoek naar nasleep MH17'
-------------
RTL.
Hoe 'Dick donder' de onderzoekers van Justitie beïnvloedde
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politie ... -afgezwakt
De conclusies van het onderzoek naar het overheidsoptreden na de MH17-ramp zijn afgezwakt na forse kritiek van Dick Schoof, de nationaal coördinator terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV). De onderzoekers zeggen nog steeds achter hun rapport te staan – maar in de kantlijn omschreven ze Schoof als 'Dick donder'. Reconstructie van een moeizame samenwerking.
De bemoeienis van de NCTV met het rapport is politiek explosief. De Tweede Kamer eiste eerder dat dit onderzoek naar het functioneren van de overheid volstrekt onafhankelijk zou worden uitgevoerd. Het onderzoek werd gedaan door de Universiteit Twente onder toezicht van het WODC, het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum.
Spil in de nasleep
De NCTV was de spil in de nasleep van de MH17-crisis. Die was verantwoordelijk voor afstemming met alle betrokkenen en gaf leiding aan de topambtenaren en ministers die erbij betrokken waren. Nu blijkt dat de NCTV in alle stadia het onafhankelijke en wetenschappelijke onderzoek naar de rol van de overheid – en dus van zichzelf – probeerde te beïnvloeden.
De NCTV beoordeelde offertes, zat aan tafel bij de gesprekken over de inhoud van het onderzoek en dwong tot aanpassingen in de reikwijdte. Zo wilde de NCTV niet dat het onderzoek ook ging over wat bij de Nederlandse overheid bekend was over het onveilige luchtruim van Oekraïne. Dus richtte het onderzoek zich uitsluitend op de dag van het neerhalen van MH17, en wat daarop volgde.
Meekijkende ambtenaren
Onder druk van de NCTV kwam er ook een extra 'klankbordgroep' waarin ambtenaren zouden zitten die zouden meekijken. Ook tijdens het onderzoek drong de NCTV nog aan op inhoudelijke wijzigingen.
De nationaal coördinator zelf, Dick Schoof, tegenwoordig de baas van geheime dienst AIVD, speelde een hoofdrol. Hij kwam persoonlijk met suggesties voor leden van de begeleidingscommissie. Die werden afgewezen als 'te politiek'. Ook eiste Schoof, terwijl het onderzoek al liep, dat er meer aandacht en begrip zou komen voor de 'operationele inzet' tijdens de crisisbeheersing. Ook dit werd door WODC en de Universiteit Twente afgewezen; dit mocht er niet 'ingefrommeld' worden: "Voet bij stuk houden." Wel wordt de suggestie overgenomen om meer aandacht te hebben voor 'de internationale politieke dynamiek'.
Ook de hoofdconclusie, dat de 'crisisbeheersingsorganisatie' onder leiding van de NCTV 'slecht' functioneerde, werd gewijzigd. Dit gebeurde nadat het WODC contact had met functionarissen van de NCTV, waarmee 'informeel frequent en constructief' overleg was. De onderzoekers kregen te horen dat hun conceptconclusies 'te zwaar en te negatief' waren: "Overweeg om de woordkeus te nuanceren."
Heel ander beeld
Toen die hoofdconclusies waren herschreven, liet het WODC informeel aan de NCTV weten: "Ik heb het herziene hoofdstuk gezien. Ziet er prima uit. Goede toonzetting. Komt goed." In interne correspondentie stelde het WODC dat door die aanpassingen bovendien 'een heel ander beeld' zou blijven hangen.
De NCTV vroeg inzage in de eindversie van de conclusies. Informeel werd die eindversie wel doorgestuurd, maar met de boodschap van het WODC dat de NCTV beter geen detailkritiek kon leveren. "Dat kan het beeld geven dat je je als NCTV'er te veel bemoeit met het cruciale conclusiehoofdstuk."
In het eindrapport van de Universiteit Twente [.pdf] blijkt niets van de heimelijke beïnvloeding. Daar staat alleen dat in opdracht van de NCTV drie woorden zijn geschrapt die 'staatsgeheim' zijn.
'Tijdschema leidt tot haastwerk'
Uit de nu openbaar gemaakte documenten blijkt dat de onderzoekers zelf ook vroegen om afstemming met de NCTV. De Universiteit Twente kreeg geen inzage in de notulen van de ministerraad, en vroeg het WODC om te bekijken of de beschrijving klopte van wat achter de schermen gebeurde. "Ik vind dit echt het minimale detailniveau dat nodig is om op een verantwoorde manier te kunnen rapporteren", en: "Wij hebben ook afgesproken dat je in dit stadium zou sonderen hoe deze beschrijving valt bij NCTV."
Uit de deels zwart gemaakte documenten blijkt dat voormalig NCTV Dick Schoof een hoofdrol speelde in de sturing. Regelmatig staat in de stukken: "Dick vindt." En: "Dick heeft gesproken." Zo wilde Schoof dat het onderzoek openbaar zou worden vóórdat het MH17-onderzoek van de Onderzoeksraad werd besproken in de Tweede Kamer, zodat het zou ondersneeuwen in politieke en publicitaire aandacht. "De wensen van Dick en de onderzoekers lopen niet synchroon." Ook het WODC is tegen: "Het tijdschema van NCTV/Dick leidt tot haastwerk."
Uiteindelijk werd het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd op de dag van grote commotie over de zogeheten bonnetjesaffaire bij het ministerie van Justitie, die minister Opstelten en staatsecretaris Teeven de kop zou kosten.
'Dick donder'
Ondanks de sturing en het afzwakken van de hoofdconclusie was Schoof zó boos over het eindrapport, dat hij een dag voordat het zou worden besproken met topambtenaren, de uitnodiging aan de onderzoekers introk om hun rapport met topambtenaren te bespreken. "De geplande presentatie is een (werk-) dag van tevoren door Dick ingetrokken." In de openbaar gemaakte documenten staat dat het rapport 'niet goed' viel bij 'Dick donder'.
De hoofdonderzoeker van de Universiteit Twente, prof. René Toorenvlied, bevestigt in een reactie dat het rapport is aangepast, om 'zo de acceptatie van onze conclusies te vergroten'. "We hebben hier overleg over gehad. Het woord 'slecht' is vervangen door 'niet goed'. Inhoudelijk zijn de conclusies niet gewijzigd en is de formulering van conclusies onverminderd kritisch en stevig."
Geen probleem
In het eindrapport staat dat na de ramp 'onvoldoende focus was op samenwerking', dat de NCTV 'intern' gericht was, en dat dit de afwikkeling van de ramp 'onnodig' heeft bemoeilijkt.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat in een reactie weten dat de Tweede Kamer zal worden geïnformeerd over de openbaar gemaakte documenten. Volgens het ministerie is er geen probleem met het rapport, omdat de onderzoekers er nog achter staan en dat de druk die Schoof uitoefende 'op eigen titel' is gedaan.
--------
https://www.geenstijl.nl/5146148/duurt- ... e-ook-wat/