Onverwachte dampen van zware metalen aangetroffen in kometen in ons zonnestelsel – en daarbuiten

That's one small step for a man, a giant leap for mankind, dat waren de woorden van Neill Armstrong toen hij zijn eerste stap op de maan zette. De ruimte en het universum interesseren ons allemaal, vind hier alles terug over ons zonnestelstel, de NASA, geplande ruimte missies en andere gebeurtenissen die ons allemaal aangaan.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Onverwachte dampen van zware metalen aangetroffen in kometen in ons zonnestelsel – en daarbuiten

Bericht door univers » 20 mei 2021, 06:30

Nieuw onderzoek door een Belgisch team, dat gebruik maakte van gegevens van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), heeft uitgewezen dat in de atmosferen van kometen ijzer en nikkel voorkomen – zelfs in die op grote afstand van de zon. Onafhankelijk onderzoek door een Pools team, ook gebaseerd op ESO-gegevens, toont aan dat in de ijskoude interstellaire komeet 2I/Borisov eveneens nikkeldamp aanwezig is. Het is voor het eerst dat zware metalen, die doorgaans in hete omgevingen te vinden zijn, in de koude atmosferen van verre kometen zijn aangetroffen.

Afbeelding
Deze afbeelding geeft de detectie weer van de zware metalen ijzer (Fe) en nikkel (Ni) in de wazige atmosfeer van een komeet. Het lichtspectrum linksboven is dat van de komeet C/2016 R2 (PANSTARRS), die tevens op de afbeelding te zien is (een echte foto van de komeet, gemaakt met de SPECULOOS-telescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal. Elke witte piek in het spectrum vertegenwoordigt een ander element, waarbij die van ijzer en nikkel met respectievelijk blauwe en oranje streepjes zijn aangegeven.
Spectra als deze zijn te danken aan het UVES-instrument van ESO’s VLT – een nauwkeurige spectrograaf die het spectrum zo sterk uitsmeert dat talrijke afzonderlijke lijnen kunnen worden geïdentificeerd. UVES is gevoelig voor golflengten vanaf 300 nanometer. De meeste prominente lijnen van ijzer en nikkel bevinden zich op golflengten van circa 350 nanometer – UVES speelde dus een cruciale rol bij hun ontdekking.
Credit:ESO/L. Calçada, SPECULOOS Team/E. Jehin, Manfroid et al.

Afbeelding
Deze afbeelding geeft de detectie weer van nikkel (Ni) in de wazige atmosfeer van een komeet. Het lichtspectrum rechtsonder is dat van de interstellaire komeet 2I/Borisov, die tevens op de afbeelding te zien is (een echte foto van de komeet die eind 2019 is gemaakt met ESO's Very Large Telescope (VLT)). De lijnen van nikkel zijn met oranje streepjes aangegeven.
Het spectrum is verkregen met het X-shooter instrument van de Unit Telescope 2 (UT2 of Kueyen) van ESO’s VLT, dat binnenkomende lichtbundels in hun samenstellende golflengten (‘kleuren’) scheidt. Omdat het in één keer gegevens van nabij-infrarode tot ultraviolette golflengten kan vastleggen, is X-shooter een van de meest veelzijdige optische instrumenten in zijn soort.
Credit:ESO/L. Calçada/O. Hainaut, P. Guzik and M. Drahus

Afbeelding
Deze afbeelding laat een komeet zien die zich in de buitengebieden van het zonnestelsel bevindt: komeet C/2016 R2 (PANSTARRS). Zoals de naam al doet vermoeden, werd de komeet in 2016 ontdekt door de Pan-STARRS-telescopen in Hawaii. De nieuwe afbeelding die hier te zien is, is opgenomen in het kader van een project in het Paranal Observatorium van ESO in Chili, genaamd Search for habitable Planets EClipsing ULtra-cOOL Stars (Nederlands: speurtocht naar bewoonbare planeten nabij ultra koele sterren) – afgekort: SPECULOOS.
Kometen zijn verzamelingen van stof, ijs, gas en steen. Wanneer in de buurt van de zon komen, warmt hun ijs op, verandert in gas en ontsnapt in een proces dat "uitgassen" wordt genoemd. Door dit proces ontstaan vage schillen rond de kern van de komeet, coma genoemd, en karakteristieke staarten. Waarnemingen van SPECULOOS laten zien dat de staart van C/2016 R2 (PANSTARRS) gedurende een enkele nacht dramatisch verandert, wat zorgt voor een dynamische reeks beelden. De hier getoonde opname en de bijbehorende frames in de time-lapse-film bevatten opnames genomen op 18 januari 2018 tijdens de testfase van SPECULOOS’ Callisto-telescoop en werden genomen toen de komeet 2,85 AU van de zon was (waarbij 1 AU de aarde- zonafstand is) op weg naar de binnen gebieden van het zonnestelsel.
Deze komeet is bijzonder interessant vanwege de zeldzame verbindingen en moleculen die wetenschappers in zijn coma hebben ontdekt: koolmonoxide en stikstofionen. Deze verbindingen geven de komeet opvallende blauwe emissielijnen - zozeer zelfs dat hij als bijnaam 'de blauwe komeet' heeft gekregen. Deze schuwe komeet draait maar eens in de 20.000 jaar rond de zon, de meest recente nadering was in mei 2018. Tijdens de lange belichtingstijd van deze opname volgde de telescoop de beweging van de komeet; de heldere lichtstrepen op de achtergrond zijn verre sterren, maar de komeet en zijn gasvormige coma zijn scherp afgebeeld, een bewijs van het uitstekende vermogen van SPECULOOS om bewegende objecten te volgen.
Credit:ESO/SPECULOOS Team/E. Jehin

Afbeelding
Deze foto is eind 2019 gemaakt met het FORS2-instrument van ESO’s Very Large Telescope, toen 2I/Borisov dicht in de buurt van de zon kwam.
Omdat de komeet zich met een snelheid van maar liefst 175.000 kilometer verplaatste, en de telescoop zijn beweging volgde, zijn de achtergrondsterren zichtbaar als strepen. De opvallende kleuren van deze strepen zijn een gevolg van het feit dat de komeet op verschillende golflengten is waargenomen.
Credit:ESO/O. Hainaut


Deze video opent met een animatie van komeet C/2016 R2 (PANSTARRS), gebaseerd op echte foto’s die met de SPECULOOS-telescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal zijn gemaakt. Vervolgens wordt ingezoomd op de blauwe komeet. Bij nieuw onderzoek dat met het UVES-instrument van ESO’s Very Large Telescope is verricht, heeft het onderzoeksteam in het binnenste deel van de atmosfeer van de komeet atomen van zware metalen opgespoord – een ontdekking die aan het eind van de video wordt weergegeven. Daar zien we het spectrum van de komeet en de daarin aangegeven lijnen van ijzer (Fe, blauw) en nikkel (Ni, oranje), die aantonen dat deze beide elementen in de atmosfeer van de komeet voorkomen.
Credit:ESO/L. Calçada/M. Kornmesser, SPECULOOS Team/E. Jehin, Manfroid et al.


Deze animatie geeft een impressie van hoe het oppervlak van een komeet eruit zou kunnen zien. Kometen zijn relatief kleine objecten, met afmetingen van een paar honderd meter tot enkele kilometers, die uit gesteenten en ijs bestaan. De wolk rond de komeet – zijn atmosfeer of coma – ontstaat wanneer het object tijdens zijn reis door het zonnestelsel in de buurt van de zon komt. Wanneer de komeet opwarmt, begint zijn koude oppervlak te sublimeren, waardoor zich een zeer ijle atmosfeer vormt.
Credit:ESO/M. Kornmesser


Deze video toont veranderingen in de staart van komeet C/2016 R2 (PANSTARRS). Credit:ESO/SPECULOOS Team/E. Jehin, M. Kornmesser


Deze video geeft een indruk van hoe het oppervlak van de komeet 2I/Borisov eruit kan kunnen zien.
2I/Borisov was een bezoeker uit een ander planetenstelsel die in 2019 onze zon passeerde en astronomen de unieke gelegenheid bood om een interstellaire komeet te onderzoeken. Hoewel deze komeet met tal van telescopen op aarde en in de ruimte is gefotografeerd, zijn er geen close-ups beschikbaar. Het is daarom aan de kunstenaars om hun eigen ideeën te vormen over hoe het oppervlak van de komeet eruit zou kunnen zien, op basis van de wetenschappelijke informatie die we erover hebben. Credit:ESO/M. Kormesser

Meer :https://www.eso.org/public/netherlands/news/eso2108/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie