[youtube-2]
Illustratiebeeld © AFP
Zwarte gaten “schreeuwen niet, maar zingen”: onderzoekers maken geluid van mysterieus hemellichaam hoorbaar voor de mens
In de donkere Perseus cluster, een cluster van sterrenstelsels in het sterrenbeeld Perseus, zingt een superzwaar zwart gat al 2,5 miljard jaar hetzelfde deuntje. Het is de eerste keer dat wetenschappers erin slaagden om het geluid van een zwart gat hoorbaar te maken voor mensen.
Een zwart gat is nog steeds een van de meest mysterieuze fenomenen in de kosmos. De zwaartekracht is er zo sterk dat het alles in de omgeving genadeloos opslokt. Daarom is het onderzoek ook zo uitdagend, maar dat houdt onderzoekers niet tegen. Na de eerste foto van een zwart gat in 2019 duikt er nu ook een geluidsopname op.
In 2003 ontdekten astronomen een patroon van rimpelingen in de Perseus cluster. Het bleek om drukgolven of geluidsgolven te gaan met een diameter van maar liefst 30.000 lichtjaar - de afstand die licht aflegt op een jaar tijd.
Van röntgenstralen naar geluid
De geluidsgolven werden veroorzaakt door talrijke explosies of drukgolven te midden van een zwart gat en werden vastgelegd door de Chandra X-ray Observatory telescoop. Dat is een röntgentelescoop die waarnemingen doet in het röntgengebied. Het geluid was op dat moment - met behulp van de röntgenstralen - enkel zichtbaar. Maar door de signalen met enkele octaven te versnellen, maakten onderzoekers het geluid eveneens ook hoorbaar.
Critici denken misschien dat zwarte gaten helemaal geen geluid kunnen maken. Daarvoor is er immers een medium nodig, zoals water of lucht. Geluidsgolven planten zich hier op aarde voort door omringende luchtmoleculen te laten trillen, totdat ze worden opgepikt door onze oren. De ruimte wordt daarentegen als een vacuüm beschreven en geluidsgolven kunnen zich in zo’n vacuüm in principe niet verplaatsen. Volgens de onderzoekers is dat een misvatting. “Een cluster van sterrenstelsels bevat veel gas. Dit omvat honderden of zelfs duizenden sterrenstelsels en is tegelijkertijd een medium voor de voortplanting van geluidsgolven”, zo leggen ze uit. Op die manier kan je zwarte gaten horen “zingen” in plaats van “schreeuwen”.
Sterrenverslinders
Een zwart gat is eigenlijk wat overblijft na de explosie van een ster, een ster die zwaarder is dan de zon. Tijdens zo’n explosie produceert de ster eventjes zoveel licht als het hele sterrenstelsel waartoe het behoort. Om daarna voor eeuwig zwart te worden. Daarom werden zwarte gaten voor 1964 “bevroren sterren” genoemd. Verder nog wordt de kern van de explosie zo compact dat een zwart gat ontstaat. Omdat er niets aan de zwarte gaten kan ontsnappen - er kan alleen maar wat invallen – groeien ze doorheen de tijd in massa.
https://www.hln.be/wetenschap/zwarte-ga ... ~a6b5503c/[/quote]
Zwarte gaten “schreeuwen niet, maar zingen”:
- univers
- Observer
- Berichten: 33354
- Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10
Zwarte gaten “schreeuwen niet, maar zingen”:
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.