Een internationaal team van astronomen heeft voor het eerst een duidelijke infraroodopname gemaakt van een boog van stofdeeltjes die zich uitstrekt over het centrale 'gat' van een stofschijf rond een jonge ster. Het bestaan van de stofboog wijst erop dat er planeten aanwezig zijn in het lege gebied.Veel jonge sterren zijn omringd door een schijf van gas en stof – een overblijfsel van de gaswolk waaruit de ster zelf is ontstaan. In zo'n schijf kunnen, door samenklontering van stof en gas, planeten ontstaan. Als dat gebeurt, ontstaan er één of meer lege zones in de schijf.Waarnemingen met de Subaru-telescoop op Hawaï hebben nu laten zien dat het centrale deel van de stofschijf rond de jonge ster J1604 niet zo leeg is als deze op het eerste gezicht lijkt. J1604 is een zonachtige ster in een groot stervormingsgebied in het sterrenbeeld Schorpioen, op 470 lichtjaar van de aarde. In het hart van de schijf rond J1604 is een boogvormige structuur van stofdeeltjes ontdekt. Het lijkt erop dat er stof vanuit het binnenste deel van de stofschijf naar een onzichtbaar object – waarschijnlijk een planeet – in het centrale deel stroomt. Onlangs zijn met de ALMA-submillimetertelescoop vergelijkbare structuren, maar dan van gas in plaats van stof, waargenomen bij een andere jonge ster.
Figuur 1 : Subaru Telescope's nabij-infrarood (1,6 micrometer) beeld van de protoplanetaire schijf rond de jonge ster J 1604. Een zwarte ronde masker dekt de heldere, verzadigde licht van de centrale ster. De meters voor de afstand zijn in astronomische eenheden en boogseconden. (Afgekort als AU, een astronomische eenheid is de afstand tussen de Zon en de Aarde afgekort als arcsec, een boogseconde is 1/3600 van een graad..) Prominente functies omvatten het gat (witte stippellijn) in de schijf, de arm zich uitstrekt over het gat (rechts), en de asymmetrische dip (links). Klik hier voor de afbeelding zonder labels. (Credit: de Graduate University for Advanced Studies en het National Astronomical Observatory of Japan)
Figuur 2 : Artist's vertolking van de protoplanetaire schijf rond J 1604 (Credit: de Graduate University for Advanced Studies en het National Astronomical Observatory of Japan )
