Reconstructie van de hersenpan van 200 miljoen jaar oude dino leidt tot verrassende ontdekking

Voor alle wetenschappelijke onderwerpen, die niet in een ander subforum thuis horen.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Reconstructie van de hersenpan van 200 miljoen jaar oude dino leidt tot verrassende ontdekking

Bericht door univers » 23 dec 2020, 09:12

De soort liep mogelijk op twee poten en at af en toe zelfs vlees, in tegenstelling tot zijn vierbenige en plantenetende familieleden.

Onderzoekers hebben in een baanbrekende studie de miljoenenjaren oude hersenpan van Thecodontosaurus gereconstrueerd. Deze dinosauriër behoort tot één van de eerste dino’s die over onze aarde zwierven. “Onze analyse van de hersenen van Thecodontosaurus bracht veel fascinerende kenmerken aan het licht,” vertelt onderzoeksleider Antonio Ballell. “En sommige zijn zelfs heel verrassend.”

Thecodontosaurus
Thecodontosaurus leefde in het late Trias-tijdperk en struinde grofweg 205 miljoen jaar geleden over de aarde. “Deze dino was één van de eerste leden van een grote groep dinosauriërs; de Sauropodomorpha,” vertelt Ballell in een interview met Scientias.nl. “Deze dinosauruslijn omvat de grootste dieren die ooit op het land hebben gelopen. Denk bijvoorbeeld aan de langgenekte reuzen Diplodocus, Brontosaurus en Brachiosaurus. Thecodontosaurus was echter veel kleiner van stuk – zo groot als een hond – en had puntige tanden. Hiermee kon hij waarschijnlijk prima plantaardig materiaal vermalen.”

Fossielen
De meeste fossielen van Thecodontosaurus zijn in de 19e eeuw gevonden nabij de Engelse stad Bristol. Deze resten liggen veilig opgeslagen in de lokale universiteit. Het is echter een hele uitdaging om de fragiele overblijfselen goed te bestuderen. En daarom bleven ze lange tijd op de plank liggen. Wetenschappers beschikken echter sinds kort over de nodige geavanceerde apparatuur en techniek om de brosse fossielen van deze 205 miljoen jaar oude dino’s te analyseren zonder ze te beschadigen. En dus werd alles in de strijd gegooid om meer over Thecodontosaurus te onthullen.

Hersenpan
De onderzoekers gebruikten geavanceerde beeldvorming en 3D-modellen om de hersenpan van Thecodontosaurus digitaal te reconstrueren. Deze 3D-modellen werden gegenereerd op basis van CT-scans. Vervolgens werd bot en steen digitaal van elkaar gescheiden, waardoor anatomische details over de hersenen en het binnenoor van Thecodontosaurus zichtbaar werden. “Ook al is het eigenlijke brein allang verdwenen, de software stelt ons in staat om de vorm van de hersenen en het binnenoor na te bootsen dankzij de afmetingen van de achtergebleven holtes,” legt Ballell uit. “De hersenpan van Thecodontosaurus is prachtig bewaard gebleven, waardoor we deze konden vergelijken met die van andere dinosaurussen.”

Afbeelding
Hersenpan en endocast van Thecodontosaurus antiquus. Op basis van CT-scans van het hersenpanfossiel werden 3D-modellen van de hersenpan en de endocast gegenereerd en bestudeerd.
Antonio Ballell met BioRender.com, Thecodontosaurus-silhouet van PhyloPic.org

De onderzoekers komen tot enkele opvallende ontdekkingen. “Onze 3D-reconstructie van de hersenen en het binnenoor van Thecodontosaurus suggereert dat het een behendig dier was met een goede balans,” vertelt Ballell. “Op basis van de vorm van de hersenen concluderen we dat hij in staat was om snel te rennen en te draaien. Ook tonen de bevindingen aan dat deze soort mogelijk tweevoetig was.” Reconstructies van het binnenoor wijzen er bovendien op dat de dino goed kon horen. Zo zou hij in staat zijn geweest om de geluidjes van verschillende soorten dieren te herkennen.

Vleesetend
Daarnaast ontdekten de onderzoekers dat er op het menu van Thecodontosaurus ook zo af en toe een stukje vlees stond. En dat is best merkwaardig. “Deze soort wordt traditioneel als herbivoor bestempeld,” vertelt Ballel. “En we denken trouwens ook dat hij het meest planten at. Zijn hersenvorm suggereert echter dat Thecodontosaurus in staat was om zijn blik stabiel te houden terwijl hij bewoog. Dit is een uitermate handige eigenschap waardoor hij over het vermogen beschikte om kleine prooien te volgen en te vangen.”

Vergelijking
Thecodontosaurus liep mogelijk dus op twee poten en at af en toe zelfs vlees. Het betekent dat deze dino dus misschien wel een tweevoetige omnivoor was. En dat is opvallend. Want zijn latere langgenekte familieleden – waaronder Diplodocus en Brontosaurus – waren volwaardige vierbenige herbivoren. De resultaten voegen dan ook een belangrijk stukje toe aan de puzzel over sauropodomorfe dinosauriërs. “De studie werpt licht op veranderingen die tijdens de vroege evolutie van Sauropodomorpha in de hersenen plaatsvonden,” licht Ballell desgevraagd toe. “Bovendien laten we zien hoe die specifieke modificaties verband houden met de anatomische en ecologische veranderingen die deze groep dinosaurussen ervoer toen ze van kleine, tweevoetige dieren, transformeerden in gigantische viervoeters met een strikt plantaardig dieet.”

Afbeelding
Toekomstig onderzoek
Dankzij de studie komen we steeds meer over Thecodontosaurus en zijn levenswijze te weten. “Het is geweldig om te zien hoe nieuwe technologieën ons in staat stellen om meer te leren over hoe deze kleine dinosaurus meer dan 200 miljoen jaar geleden leefde,” aldus onderzoeker Mike Benton. Al valt er nog veel te ontdekken. “Er zijn veel vragen omtrent de biologie van Thecodontosaurus die onbeantwoord blijven,” aldus Ballell. “Eén van die vragen – en waarschijnlijk de meest opwindende – gaat over zijn groei. Hoe lang deed hij erover om uit te groeien tot een volwassen dier en onderging hij gedurende die periode nog ecologische veranderingen? Andere interessante mogelijkheden zijn het toepassen van biomechanische modellering op fossielen van Thecodontosaurus om zo zijn houding en de manier waarop hij zich verplaatste beter te gaan begrijpen. Ten slotte kan Thecodontosaurus ons helpen om ook meer inzicht te krijgen in de biologie van andere vroege dinosaurussen.”

Overigens hoeven we waarschijnlijk niet lang op antwoorden te wachten. Want dankzij de nieuwe technologieën die nu beschikbaar zijn voor paleontologen kunnen veel mysteries ontrafeld worden. Ook over dinosaurussen die een slordige 200 miljoen jaar geleden over de aarde wandelden. En op die manier gaat de prehistorie steeds meer tot onze verbeelding spreken.

https://www.scientias.nl/reconstructie- ... ntdekking/

http://www.bristol.ac.uk/biology/news/2 ... brain.html
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie