In ons land is het heel normaal dat de vrouw minder gaat werken zodra er kinderen komen. ,,Die wijdverbreide cultuur fnuikt natuurlijk de kansen om door te groeien naar de top”, stelt Aylin Bilic.
’Baan omdat je vrouw bent, wie wil dat nou?’
De top van Nederlandse bedrijven telt slechts 15% vrouwen, terwijl het wettelijk streefcijfer op minimaal 30% ligt, rapporteren de planbureaus CPB en SCP. Moet er een verplicht vrouwenquotum komen? „Nee”, zegt publiciste Aylin Bilic. „Daar is niemand bij gebaat. Vrouwen zeker niet.”
„De maat is vol, concluderen sommige media en commentatoren deze dagen: Nederland moet een verplicht vrouwenquotum invoeren aan de top. Bedrijven die de verplichte 30% vrouwen niet halen, moeten gewoon een flinke boete krijgen. Zul je eens zien hoe snel dat percentage dan stijgt.
Ik denk dat een verplicht vrouwenquotum niet de oplossing is. Sterker nog: dat kan wel eens averechts werken.
Een verplicht vrouwenquotum betekent dat bedrijven het criterium best person for the job moeten loslaten. Uit ervaring weet ik dat – hoe bedrijven ook hun best doen – zich lang niet altijd geschikte vrouwen aandienen voor een topfunctie. Bij een verplicht quotum zullen bedrijven moeten blijven doorzoeken. Dat betekent dat ze de lat lager zullen leggen, en vervolgens nog wat lager, net zo lang tot ze een vrouw gevonden hebben die ja zegt.
Imago.
Wat dat betekent voor het imago van topvrouwen laat zich raden. Het (terechte) beeld zal ontstaan dat vrouwen in topfuncties niet om hun kwaliteiten zijn geselecteerd, maar om hun vrouw zijn. Het cliché dat mannen beter functioneren dan vrouwen zal weer terugkeren. En in dit geval nog terecht ook. Dat is het laatste waar de vrouwenemancipatie mee gediend is.
We moeten het probleem van te weinig topvrouwen niet oplossen met een kunstmatig (en grondwettelijk dubieus) noodverband. We moeten kijken naar de achterliggende oorzaken. En daarvoor biedt het rapport van CPB en SCP genoeg aanknopingspunten. De oorzaak van het vrouwentekort aan de top ligt in de managementlagen daaronder. Zoals bekend zijn vrouwen tegenwoordig gemiddeld hoger opgeleid dan mannen. En in hun eerste baan doen vrouwen het dan ook minstens zo goed, zo niet beter, dan mannen. Maar daarna gaat het mis. Nog steeds is het in Nederland – meer dan in andere landen – de gewoonte dat de vrouw minder gaat werken zodra er kinderen komen. Die wijdverbreide cultuur fnuikt natuurlijk de kansen om door te groeien naar de top.
Cultuuromslag.
Gebrek aan topvrouwen vraagt om een cultuuromslag in de samenleving. De vrouwelijke arbeidsparticipatie moet worden gelijkgetrokken naar het niveau van de man. Er moeten geen quota komen voor vrouwen aan de top, er moeten harde streefcijfers komen voor het aandeel vrouwen dat fulltime werkt. Laat bedrijven met een heel goed verhaal komen als blijkt dat 80% van hun mannelijke personeel vijf dagen werkt, en slechts 15% van hun vrouwelijke. Als dat structureel verbetert, werkt dat automatisch door naar boven, en stijgt het aantal topvrouwen op een gezonde manier.
Dat zo’n cultuuromslag hard nodig is, blijkt ook uit andere man-vrouwverschillen die beide planbureaus signaleren. Vrouwen zijn minder competitief, minder bereid om risico’s te nemen en veel meer dan mannen geneigd het gezin thuis draaiend houden. Vind je het gek dat je op je werk minder competitief bent als je maar tweeënhalve dag per week werkt, en jij altijd degene bent die het schoolreisje begeleidt als de juf (het gebrek aan meesters in het basisonderwijs is minstens zo’n groot probleem als het gebrek aan topvrouwen in Raden van Bestuur) een dringend beroep doet. Die cultuur moet worden aangepakt. Dan komt de rest vanzelf.”
BRON.
) en interesse in dit thema wekt vooral de indruk dat er een paar zaken zijn die vrouwen (in slinkende mate gelukkig) tegen zich hebben. In de eerste fase (beste papieren) maakt het niet veel uit of je man of vrouw bent. Tenminste, ik ben geweigerd als medewerker in een lingeriezaak omdat ik een man was. Ondanks dat ik de goede papieren had. Maar het zij ze vergeven.
