Astronomen vinden 'missing link' tussen supernova's en gamma

[univers]

'gewone' supernova-explosies en gammaflitsen. De nieuwe resultaten worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal.
Supernova's zijn explosies van zware sterren die aan het eind van hun leven zijn gekomen. De kern van de ster stort ineen tot een neutronenster of een zwart gat; de buitenlagen van de ster worden de ruimte in geblazen, in een min of meer bolvormige schil.
In sommige gevallen ontstaat er rond het centrale compacte object een snel roterende accretieschijf, en worden eleketrisch geladen deeltjes met bijna de lichtsnelheid weggeschoten in twee tegenovergesteld gerichte 'jets'. Bij de wisselwerking tussen die jets en de omringende interstellaire materie wordt energierijke gammastraling opgewekt; wanneer een van de jets min of meer op de aarde is gericht, zien we een zogeheten gammaflits.
Uit de metingen aan supernova 2012ap blijkt dat er wel sprake was van jets die met bijna de lichtsnelheid bewogen, maar dat er toch geen gammaflits werd waargenomen, ook al werden de jets sterk afgeremd door de omringende materie.
Hoewel veel details nog onduidelijk zijn, lijkt het erop dat er verschillende tussenvormen bestaan tussen gewone supernova's en gammaflitsen. Daarbij is het niet alleen van belang of er daadwerkelijk een accretieschijf (met bijbehorende jets) wordt gevormd, maar ook hoe zwaar de deeltjes zijn die in de jet worden weggeschoten. (GS)



In een gewone kern-collapse supernova zonder "centrale motor," uitgeworpen materiaal expandeert naar buiten bijna sferisch, links. Rechts, een sterke centrale motor stuwt jets van het materiaal op bijna de snelheid van het licht en genereert een gammaflits (GRB). Het centrum paneel toont een tussentijdse supernova als SN 2012ap, met een zwakke centrale motor, zwakke stralen, en geen GRB.
CREDIT: Bill Saxton, NRAO / AUI / NSF

https://public.nrao.edu/news/pressrelea ... ssing-link