Negen mogelijke beeldjes uit de bronstijd opgegraven in Schotland.

[univers]

Sommige beelden lijken opvallend veel weg te hebben van het menselijk lichaam.

Onderzoekers hebben op de Schotse eilandengroep Orkney bijzondere gebeeldhouwde stenen gevonden. De stenen zijn ongeveer een halve meter hoog en sommige lijken over schouders, een nek en een hoofd te beschikken. Archeologen denken dat het hier gaat om hele oude ‘standbeelden’ die uit het late Neolithicum of vroege Bronstijd stammen; ongeveer 2000 jaar voor Christus.

Zeldzaam
Het is een erg zeldzame vondst, zo stellen de onderzoekers. “Dit is een belangrijke ontdekking in Orkney en waarschijnlijk in heel Noordwest-Europa,” zegt onderzoeker Sean Page tegen Scientias.nl. “Want het is heel zeldzaam om gebeeldhouwde stenen te vinden die mogelijk weloverwogen mensen moeten voorstellen en al zo oud zijn. Als het echt beeldjes zijn is het heel opwindend dat we er negen tegelijkertijd op dezelfde plek hebben aangetroffen. Dit kan bijdragen aan ons begrip over de Orcadiaanse samenleving in de prehistorie.”


Eén van de opgegraven beelden. Afbeelding: ORCA Archaeology

Menselijke vormen
Zo op het eerste gezicht zul je misschien niet gelijk de menselijke vorm erin herkennen. Toch zijn de onderzoekers er vrij zeker van dat sommige stenen daadwerkelijk mensen moeten voorstellen.” Ze lijken op gebeeldhouwde stenen die al eerder in Orkney zijn ontdekt, zoals de Westray Wife en de Skara Brae Buddo,” legt Page desgevraagd uit. En met een beetje fantasie kun je er inderdaad de romp van een persoon in zien. “Wat ons vooral verraste was hoe groot de figuren zijn,” vertelt Page. “Daarnaast was het heel bijzonder om er negen tegelijkertijd te vinden.”




Hierboven zijn twee van de opgraven beelden te bewonderen. Sommige van de beelden lijken menselijke vormen te hebben, zoals deze. Als je goed kijkt kun je hier de romp van een mens in zien.

De vraag is natuurlijk waar prehistorische mensen deze bijzonder gevormde beeldjes voor gebruikten. Is het decoratie, of hadden ze ook een bepaald doel? “Sommige onderzoekers denken dat de stenen gebruikt werden voor vee, anderen betogen dat het een soort steunpilaren zijn waaraan touw werd vastgebonden om een dak hoog te houden,” laat Page weten. “De archeologen die ter plaatse waren ontdekten de beeldjes in de overblijfselen van een raadselachtig prehistorisch bouwwerk. Drie van de uitgesneden figuren maakten deel uit van het gebouw. Het doel van de constructie en hoe deze vierduizend jaar geleden door de bewoners werd gebruikt, is een groot raadsel.”

Prehistorische boeren
Naast de bijzondere beeldjes hebben de onderzoekers ook direct bewijs gevonden dat men vierduizend jaar geleden op het land werkte en aan landbouw deed. In één van de nabijgelegen greppels stuitten de onderzoekers namelijk op lange sporen, waarschijnlijk achtergelaten door een prehistorische ploeg. De ploeg was gemaakt van hout en beschikte over een scherpe, uit steen gehouwen punt waarmee de grond werd klaargemaakt.


Sporen achtergelaten door een prehistorische ploeg. Afbeelding: ORCA Archaeology

Opgravingen
Het is niet voor het eerst dat onderzoekers in Orkney op bijzondere vondsten stuiten. Op de Schotse eilanden zijn namelijk al regelmatig archeologische hoogstandjes aangetroffen zoals structuren en bouwwerken. “Het landschap is rijk aan archeologie,” zegt Page. “De vindplek kijkt uit over Heart of Neolithic Orkney; een groep van neolithische monumenten. Er zijn hier al begraafplaatsen en geërodeerde overblijfselen van verschillende stenen structuren ontdekt. Ook hebben we aanwijzingen gevonden dat men hier land omploegde en verbrandde.” Volgens de onderzoeker is het heel belangrijk om deze opgravingen goed te bestuderen. “Door het blootleggen van al deze intrigerende vondsten krijgen we een beter inzicht in de mensen die dit gebied lang geleden bewoonden,” zegt hij. “De archeologische site is nu gesloten en alle relevante vondsten zijn weggehaald en liggen opgeslagen voor toekomstig onderzoek.”

De onderzoekers hopen ook de gebeeldhouwde stenen en het oude landschap verder onder de loep te nemen. “Alleen op die manier kunnen we licht werpen op de samenleving die deze objecten heeft gecreëerd,” aldus Page. Uiteindelijk wil het team erachter proberen te komen hoe mensen vierduizend jaar geleden op de winderige heuvel leefden, op het land werkten en met hun doden omsprongen. Hoewel de onderzoekers denken dat de standbeelden zeker vierduizend jaar oud zijn, willen ze deze in vervolgonderzoek door middel van technieken nauwkeuriger proberen te dateren. Bovendien willen ze de slijtagesporen en andere markeringen en tekenenen op de antropomorfe figuren goed bestuderen om met zekerheid te kunnen onthullen waar deze precies voor dienden.


Finstown-beeldje na verwijdering van de grond, maar voorafgaand aan reiniging. Foto: ORCA Archaeology

https://www.orca-archaeology.org/orca-b ... -in-orkney

https://www.scientias.nl/negen-bijzonde ... schotland/

[Annemiet]

Je moet er wel wat fantasie voor hebben om hierin een mens te zien