Ver sterrenstelsel breekt helderheidsrecord

[univers]

Met de Amerikaanse infraroodsatelliet WISE is een ver sterrenstelsel ontdekt dat meer licht geeft dan 300 biljoen zonnen. Daarmee is dit het helderste sterrenstelsel dat ooit is opgespoord. Het object behoort tot een recent ontdekte klasse van extreem heldere infraroodstelsels (The Astrophysical Journal, 22 mei).

Het heldere stelsel, dat te boek staat als WISE J224607.57-052635.0, heeft waarschijnlijk een kolossaal zwart gat in zijn kern dat grote hoeveelheden gas opslokt. Het aangetrokken gas verzamelt zich in een schijf rond het zwarte gat, waarin de temperatuur oploopt tot miljoenen graden.

Bij die extreme temperatuur produceert het gas enorme hoeveelheden energierijke straling. Deze straling wordt geabsorbeerd door stofwolken in de omgeving van het zwarte gat. Daarbij warmt het stof op en wordt het een bron van infraroodstraling.

Bijna alle sterrenstelsels hebben een fors zwart gat in hun centrum. Maar het is voor het eerst dat zo’n immens zwart gat op zo’n grote afstand is waargenomen. Het licht van WISE J224607.57-052635.0 heeft er 12,5 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. Dat betekent dat het zwarte gat al miljarden zonsmassa’s zwaar was toen ons heelal tien keer zo jong was als nu.

Naast het superheldere sterrenstelsel heeft WISE nog tientallen minder uitbundig stralende infraroodstelsels opgespoord. Onduidelijk is nog hoe deze stelsels aan hun kolossale zwarte gaten komen. Mogelijk hebben ze al bij hun ontstaan een fors zwart gat meegekregen. Maar het is ook denkbaar dat zwarte gaten veel sneller kunnen groeien dan tot nu toe voor mogelijk werd gehouden. (EE)



Concept van deze kunstenaar toont de huidige recordhouder voor het grootste lichtgevende sterrenstelsel in het universum. De melkweg, genaamd WISE J224607.57-052635.0 wordt uitbarstende met licht gelijk aan meer dan 300000000000000 zonnen. Het werd ontdekt door NASA's Wide-field Infrared Survey Explorer of WISE. Het sterrenstelsel is kleiner dan de Melkweg, maar toch steekt 10.000 keer meer energie.

http://www.jpl.nasa.gov/spaceimages/det ... d=pia19339