Menselijke activiteit heeft meer dan een derde van het resterende Amazone-regenwoud aangetast, vinden wetenschappers

[univers]

Hoofdpunten:

De koolstofemissies van degradatie zijn gelijk aan of groter dan die van ontbossing.
Degradatie heeft niet alleen gevolgen voor het klimaat en de biodiversiteit; het heeft ook grote sociaaleconomische gevolgen
Prognoses voor 2050 geven aan dat verstoringen zoals brand en illegale houtkap een van de belangrijkste bronnen van koolstofemissies van de Amazone zullen blijven


KREDIET: ALEX ARGOZINO/STUDIO ARGOZINO/WETENSCHAPSMAGAZINE

Volgens een nieuwe studie die op 27 januari in het tijdschrift Science is gepubliceerd, is het Amazone-regenwoud in veel grotere mate aangetast dan wetenschappers eerder dachten. Meer dan een derde van het resterende bos is door mensen aangetast .

De paper werd geleid door een internationaal team van 35 wetenschappers en onderzoekers van instellingen zoals de Braziliaanse Universiteit van Campinas (Unicamp), het Amazon Environmental Research Institute (IPAM), het National Institute for Space Research (INPE) en de Lancaster University in het Verenigd Koninkrijk. Het laat zien dat tot 38% van het resterende Amazonewoudgebied - gelijk aan tien keer de grootte van het VK - is getroffen door enige vorm van menselijke verstoring, waardoor koolstofemissies worden veroorzaakt die gelijk zijn aan of groter zijn dan die van ontbossing.

Het werk is het resultaat van het AIMES-project (Analysis, Integration and Modelling of the Earth System), gekoppeld aan het internationale initiatief Future Earth, dat wetenschappers en onderzoekers samenbrengt die duurzaamheid bestuderen.

De bevindingen zijn het resultaat van een analytische beoordeling van eerder gepubliceerde wetenschappelijke gegevens, gebaseerd op satellietbeelden en een synthese van gepubliceerde gegevens die veranderingen in het Amazonegebied tussen 2001 en 2018 schetsen. De auteurs definiëren het concept van degradatie als voorbijgaande of langdurige veranderingen. in bosomstandigheden veroorzaakt door mensen. Degradatie is iets anders dan ontbossing, waarbij het bos helemaal wordt verwijderd en er een nieuw landgebruik voor in de plaats komt, zoals landbouw. Hoewel sterk aangetaste bossen bijna alle bomen kunnen verliezen, verandert het landgebruik zelf niet.

De auteurs evalueren vier belangrijke verstoringen die bosdegradatie veroorzaken: bosbrand, randeffecten (veranderingen die optreden in bossen grenzend aan ontboste gebieden), selectieve houtkap (zoals illegale houtkap) en extreme droogte. Verschillende bosgebieden kunnen worden beïnvloed door een of meer van deze verstoringen.

"Ondanks de onzekerheid over het totale effect van deze verstoringen, is het duidelijk dat hun cumulatieve effect net zo belangrijk kan zijn als ontbossing voor koolstofemissies en verlies aan biodiversiteit", zegt Jos Barlow, een professor in natuurbeschermingswetenschap aan de Universiteit van Lancaster in het VK en co- auteur van het papier.

De wetenschappers zijn van mening dat de achteruitgang van de Amazone ook aanzienlijke sociaaleconomische gevolgen heeft, die in de toekomst verder moeten worden onderzocht.

"Degradatie komt ten goede aan weinigen, maar legt een grote last op velen", zegt Dr. Rachel Carmenta, een co-auteur aan de Universiteit van East Anglia, in het VK. "Weinig mensen profiteren van de degradatieprocessen, maar velen verliezen het in alle dimensies van menselijk welzijn - inclusief gezondheid, voeding en de gehechtheid aan de boslandschappen waarin ze leven. Bovendien zijn veel van deze lasten momenteel verborgen; erkenning ervan zal helpen om beter bestuur mogelijk te maken met sociale rechtvaardigheid centraal.”

In een door het team gemaakte projectie voor 2050 zullen de vier degradatiefactoren de belangrijkste bronnen van koolstofemissies in de atmosfeer blijven, ongeacht de groei of onderdrukking van de ontbossing van het bos.

"Zelfs in een optimistisch scenario, wanneer er geen ontbossing meer is, zullen de effecten van klimaatverandering ervoor zorgen dat de aantasting van het bos doorgaat, wat leidt tot verdere koolstofemissies", zegt Dr. David Lapola, leider van de studie en onderzoeker bij het Centrum voor Meteorologisch en klimatologisch onderzoek toegepast op landbouw bij Unicamp. "Het voorkomen van de opmars van ontbossing blijft echter van vitaal belang, en zou ook kunnen leiden tot meer aandacht voor andere oorzaken van bosdegradatie."

De auteurs stellen voor een monitoringsysteem op te zetten voor bosdegradatie, evenals het voorkomen en terugdringen van illegale houtkap en het beheersen van het gebruik van vuur. Een suggestie is het concept van "slimme bossen" dat, net als het idee van "slimme steden", verschillende soorten technologieën en sensoren zou gebruiken om nuttige gegevens te verzamelen om de kwaliteit van het milieu te verbeteren.

"Publieke en particuliere acties en beleidsmaatregelen om ontbossing tegen te gaan, zullen niet noodzakelijkerwijs ook de achteruitgang aanpakken", zegt Dr. Lapola. "Het is noodzakelijk om te investeren in innovatieve strategieën."


Foto genomen in 2015 van een brandend bos in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. Op deze foto zijn de vlammen ongeveer 30 cm hoog. Op de achterkant van de foto is de doorlopende vuurlijn te zien, samen met veel rook. Credits: Adam Ronan/Rede Amazônia Sustentável


ONDERTITELING
Foto genomen in 2015 van een brandend bos in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. Hoewel de vlammen niet te zien zijn, is de rook die uit het bos komt helder. CREDIT Adam Ronan/Rede Amazônia Sustentável


Foto genomen in 2015 van een brandend bos in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. Op deze foto is de vuurlijn duidelijk, evenals de rook van het brandende bos. CREDIT Adam Ronan/Rede Amazônia Sustentável


Foto genomen in 2019, vier jaar nadat een brand dit bosfragment trof, dat eerder ook werd getroffen door meerdere antropogene verstoringen, waaronder selectieve houtkap, randeffecten en branden. Foto genomen in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. CREDIT Marizilda Cruppe/Rede Amazônia Sustentável


Foto genomen in 2018, drie jaar nadat een brand dit gekapt bos had getroffen dat ook werd getroffen door randeffecten. Foto genomen in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. CREDIT Erika Berenguer


Foto genomen in 2019, vier jaar nadat een brand dit bosfragment trof, dat eerder ook werd getroffen door meerdere antropogene verstoringen, waaronder selectieve houtkap, randeffecten en branden. Foto genomen in Belterra, in het Braziliaanse Amazonegebied. CREDIT Marizilda Cruppe/Rede Amazônia Sustentável

https://www.eurekalert.org/news-releases/977394?