IJsvolume opnieuw berekend

[univers]

Onderzoekers hebben een nieuwe schatting gegeven voor het gletsjerijsvolume over de hele wereld, met uitzondering van de ijskappen op Groenland en Antarctica. Hun conclusie: eerdere berekeningen overschatten het volume van de gletsjers in High Mountain Asia.


Arctische eilanden zoals Spitsbergen hebben de grootste ijsvolumes buiten Groenland en Antarctica. (Foto: Katrin Lindbaeck)
Door klimaatverandering krimpen de gletsjers over de hele wereld. Gereduceerd smeltwater van deze gletsjers heeft ook stroomafwaartse effecten, met name op de beschikbaarheid van zoet water. Een gebrek aan smeltwater kan de watertoevoer naar veel rivieren sterk beperken, vooral in droge gebieden zoals de Andes of centraal Azië, die afhankelijk zijn van deze waterbron voor de landbouw. Up-to-date informatie over het wereldwijde ijsvolume is nodig om te beoordelen hoe gletsjers - en de zoetwaterreserves die zij leveren - zich zullen ontwikkelen en hoe de zeespiegel zal veranderen.

IJsdikte berekend voor 215.000 gletsjers
Onder leiding van ETH Zürich en het Zwitserse federale instituut voor bos-, sneeuw- en landschapsonderzoek WSL, heeft een internationaal team van glaciologen een combinatie van verschillende numerieke modellen gebruikt om de ijsdikteverdeling en het ijsvolume van zo'n 215.000 gletsjers over de hele wereld te berekenen. De onderzoekers uitgesloten zee-ijs en gletsjers die zijn verbonden met de Groenlandse en Antarctische ijskappen uit hun berekeningen.

Volgens de studie bedraagt het gecombineerde ijsvolume van alle beschouwde gletsjers momenteel zo'n 158.000 kubieke kilometer (km 3 ). De laatst beschikbare schatting - daterend enkele jaren geleden - was ongeveer 18 procent hoger. De grootste gletsjerijsmassa's (zo'n 75.000 km 3 ) zijn te vinden in het noordpoolgebied en zijn goed voor bijna de helft van het wereldwijde gletsjerijsvolume. Ze omvatten gletsjers in zowel het Canadese en het Russische Noordpoolgebied - zoals die op Baffin Island en de Novaya Zemlya-archipel - evenals gletsjers langs de Groenlandse kust en het Noorse eiland Spitsbergen.

Gletsjers kunnen sneller terugtrekken dan gedacht
Samen met Alaska herbergt High Mountain Asia (dat is de regio met inbegrip van de Himalaya, het Tibetaanse plateau en de bergen in Centraal-Azië) de grootste ijsmassa's buiten het noordpoolgebied, goed voor een volume van 7.000 km 3 in totaal. De studie geeft aan dat eerdere berekeningen dit volume met bijna een kwart hebben overschat.

"In het licht van deze nieuwe berekeningen moeten we aannemen dat gletsjers in High Mountain Asia sneller kunnen verdwijnen dan we tot nu toe dachten", zegt Daniel Farinotti, hoogleraar Glaciologie aan het Laboratorium voor Hydraulica, Hydrologie en Glaciologie (VAW) op ETH Zürich en op de WSL.

Eerder hadden onderzoekers geschat dat het gebied bedekt met gletsjers in deze regio zou halveren met de 2070. Dit wordt nu verwacht te gebeuren in de jaren 2060 - met waarneembare gevolgen voor de lokale watervoorziening. De gletsjers van Hoog-Azië voeden zich in feite in grote rivieren, waaronder de Indus, de Tarim en rivieren die de Aralzee voeden. Honderden miljoenen mensen zijn van hen afhankelijk.

De volumes van de smeltwater zullen met een kwart afnemen
Voor de bovengenoemde regio's en afhankelijk van het model verwachten onderzoekers dat de smeltwatervolumes aan het einde van de eeuw tot wel 24 procent lager zijn dan nu het geval is. "Dit verschil is verontrustend. Om een vollediger schatting van de volledige omvang te krijgen, zouden we betere metingen van de regionale gletsjervolumes nodig hebben, "zegt Farinotti. Zoals de zaken er nu voor staan, zijn er maar weinig metingen beschikbaar voor de gletsjerijsdikte in de regio, wat een betere modelkalibratie bemoeilijkt.

Op basis van hun berekeningen, concludeerden de onderzoekers ook dat als ze volledig zouden wegsmelten, de gletsjers - of liever hun smeltwater - de wereldwijde zeespiegel tot 30 centimeter zouden kunnen laten stijgen. Tussen 1990 en 2010 droeg gletsjersmelter bij tot een stijging van de zeespiegel met ongeveer 1,5 centimeter.

Voor hun analyse gebruikten de onderzoekers een combinatie van maximaal vijf onafhankelijke numerieke modellen. In deze modellen werden verschillende informatiebronnen - inclusief gletsjeromtrekken afgeleid van satellietbeelden en digitale hoogtemodellen van het oppervlak van de gletsjer - gecombineerd met gegevens over het stromingsgedrag van de gletsjers. "Hiermee kan de ruimtelijke verdeling van de ijsdikte worden afgeleid", legt de ETH-professor uit. Om de modellen te kalibreren, gebruikte het team ook metingen van de gletsjerijsdikte. Maar tot op heden zijn dergelijke metingen alleen toegankelijk voor ongeveer 1.000 gletsjers, zegt Farinotti.

Tijdens het onderzoek werkten onderzoekers van ETH en de WSL samen met wetenschappers van de universiteiten van Zürich, Fribourg, Erlangen-Nürnberg en Innsbruck en partners van het Indian Institute of Technology Bombay.

https://www.ethz.ch/en/news-and-events/ ... chnet.html