IJsberg verbrijzeld

De plek voor nieuws en feiten over de Natuur en het Milieu op aarde.
Ook topics over de prachtige Dierenwereld op onze planeet kunnen hier worden geplaatst.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

IJsberg verbrijzeld

Bericht door univers » 16 feb 2020, 10:32

Afbeelding

De Pine Island-gletsjer heeft onlangs een ijsberg van meer dan 300 vierkante kilometer voortgebracht die zeer snel in stukken uiteenviel. Dit bijna wolkenvrije beeld, gemaakt op 11 februari door de missie Copernicus Sentinel-2 , toont de vers gebroken bergs in detail.

Een recente animatie met 57 radarbeelden, gemaakt door de missie Copernicus Sentinel-1, laat zien hoe snel de opkomende scheuren van de gletsjer groeiden - wat leidde tot dit historische afkalven.

Dankzij de combinatie van zowel optische als radarbeelden van de Copernicus Sentinel-satellietmissies werden vorig jaar groeiende scheuren gezien in de Pine Island-gletsjer en sindsdien hebben wetenschappers nauwlettend in de gaten gehouden hoe snel de scheuren groeiden.

De Pine Island-gletsjer, samen met zijn buur Thwaites-gletsjer, verbindt het centrum van de West-Antarctische ijskap met de oceaan en loost samen aanzienlijke hoeveelheden ijs in de oceaan.



http://www.esa.int/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Re: IJsberg verbrijzeld

Bericht door univers » 21 feb 2020, 20:31

VERZWAKTE PINE ISLAND-GLETSJER BAART WEDEROM EEN IJSBERG: HOE STAAN DE ZAKEN ERVOOR?

Afbeelding

Een ijsberg ter grootte van Malta dobbert nu rond in de oceaan. Hoe vergaat het deze kwetsbare gletsjer momenteel en waar gaat het heen?

Onlangs maakten wetenschappers bekend dat de Pine Island-gletsjer opnieuw een flink stuk ijs heeft verloren. “In totaal is er tijdens deze afkalving zo’n 310 km2 ijs afgebroken,” zegt Stef Lhermitte, onderzoeker aan de TU in Delft tegen Scientias.nl. Ter vergelijking, dat is ongeveer net zo groot als het eiland Malta. Het is niet voor het eerst dat de Pine Island-gletsjer ijsbergen baart. De betreffende gletsjer is dan ook één van de grootste zorgenkindjes op West-Antarctica.

IJsberg
De afkalving staat niet op zichzelf, maar past in de lijn der verwachting (zie kader). “De geboorte van de ijsberg was niet heel verrassend,” zegt Lhermitte. “Op basis van de scheuren en vorige ijsbergen (in 2015, 2017, 2018) hadden we al een vermoeden dat dit stond te gebeuren.” Nadat de ijsberg van de gletsjer loskwam, verbrijzelde deze bijna meteen in talloze stukjes. “IJsberg B-49 is het grootste stuk van alle fragmenten en is zo’n 125 km2 groot,” aldus Lhermitte.

Afbeelding
Foto gemaakt op 9 en 10 februari waarop de nieuwe ijsberg (B-49) te bewonderen is. Afbeelding: European Space Agency

Afkalvingen
De laatste tijd heeft de gletsjer veelvuldig te maken met afkalvingen. Tussen 1972 en 2013 heeft de Pine Island-gletsjer zich steeds een beetje verder teruggetrokken. Aan het begin van de millenniumwisseling vonden de afkalvingen ineens veel vaker plaats. Zo verloor de gletsjer elke zes jaar een nieuw brok ijs (2001, 2007 en 2013). Maar sinds 2013 ging het echt hard. De gletsjer raakte ineens veel frequenter ijsbergen kwijt. Zo gebeurde dat in 2015, 2017 en 2018. Op dit moment ligt de gletsjer zelfs 5 kilometer meer landinwaarts dan tussen 2015-2017.

Het loskomen van grote stukken ijs is in feite een natuurlijk proces. Maar toch maken de onderzoekers zich zorgen over de gletsjer. Zo ontstaan de scheuren in gletsjers normaal gesproken nabij de rand, waar het ijs dun is. Maar de laatste jaren ontstaan de barsten op grotere afstand van het uiteinde van de gletsjertong. “Als je naar de evolutie van de afkalvingen kijkt in combinatie met andere veranderingen van ijsdikte en massaverandering, dan zie je dat het ijs in de omgeving heel snel aan het veranderen is,” concludeert Lhermitte. “Ook de gebeurtenissen zelf zijn sterk veranderd, aangezien de ijsbergen nu bijna ogenblikkelijk uit elkaar vallen in kleinere ijsbergen.”



Reden
Volgens de onderzoeker is hier wel een verklaring voor. “De veranderingen die de Pine Island-gletsjer ondergaat worden voornamelijk veroorzaakt door (relatief) warm oceaanwater dat van onderaf aan de gletsjer knaagt,” zegt Lhermitte. “Door dit warmere water zien we dat de ijsplaten in de hele regio aan het verzwakken zijn. Deze worden dunner en er ontstaan meer scheuren. Ook het ijs stroomt sneller. En deze verzwakking verandert ook de frequentie en het patroon van nieuwe ijsbergen.” Hetzelfde is er aan de hand met die andere kwetsbare gletsjer op West-Antarctica; de Thwaites-gletsjer. Nog niet zo lang geleden boorden onderzoekers een diep gat in het ijs om betere voorspellingen te kunnen doen over de toekomst van deze gletsjer. Satellietwaarnemingen onthulden dat de gletsjer momenteel snel verandert en almaar dunner wordt, wat betekent dat veel ijs de zee in is gestroomd. En die alarmerende ontwikkeling zal nog wel even doorgaan. Bovendien bleek dat er onder de gletsjer een plas water schuilgaat dat ruim twee graden Celsius boven het vriespunt ligt, wat voor nog meer smeltend ijs zal zorgen.

Zeespiegelstijging
Wanneer een op het water rustende gletsjertong zoals de Pine Island-gletsjer ijs verliest, leidt dat niet direct tot een stijgende zeespiegel. Het ijs rust namelijk al op het water. “Het maakt dus volgens de wet van Archimedes niets voor het waterniveau uit of de ijsbergen smelten of niet,” zegt Lhermitte. Toch is afkalvend ijs reden tot zorg. “Je kunt dit het beste vergelijken met de rol van een trage auto in de file: deze vertraagt het achterliggende verkeer.” Het ijs dat aan het uiteinde van een gletsjer op het water rust, doet dus eigenlijk dienst als een soort ‘stopper’. Het geeft tegenwicht aan de achterliggende gletsjer en voorkomt dat ijs heel gemakkelijk in zee kan glijden. Als de ijsplaat echter massa verliest, kan ijs gemakkelijker de zee bereiken. Zo’n versnellende gletsjer dumpt meer ijs in zee en kan dus wel bijdragen aan een stijgende zeespiegel. “Als het front dus blijft opschuiven zal de remmende werking van de ijsplaat afnemen,” legt Lhermitte uit. “Hoe snel dit zal gebeuren en met welke ordegrootte blijft echter een vraagstuk waar wetenschappers zich op dit moment in vastbijten.”

Kwetsbaar
Op dit moment heeft de Pine Island-gletsjer van alle Antarctische gletsjers in de laatste tientallen jaren het meeste bijgedragen aan de zeespiegelstijging. Maar hoe zal het de gletsjer de komende tijd vergaan? “Over de evolutie van de Pine Island-gletsjer is veel discussie,” zegt Lhermitte desgevraagd, “waarbij we vooral proberen om de processen en hun impact beter te begrijpen. De grote vraag daarbij blijft vooral hoeveel ijs er zal verdwijnen en hoe snel dat gaat gebeuren. IJsplaten spelen daar als kurk op de fles een grote rol in. Daarom proberen we de toekomst van ijsplaten beter in kaart te brengen.” Maar net als de Thwaites-gletsjer, ziet de toekomst er voor de Pine Island-gletsjer niet heel rooskleurig uit. Onderzoekers voorspellen dan ook dat belangrijke gebieden in West-Antarctica – dat ongeveer vijftien procent van de totale ijskap uitmaakt – in de toekomst over minder ijs zullen beschikken.

Afbeelding
Het pijltje wijst de Amundsenzee-sector aan, waar de Pine Island- en Thwaites-gletsjer zich bevinden. Afbeelding: NASA

De recent losgekomen ijsbergen van de Pine Island-gletsjer zullen in ieder geval nog wel even op de oceaan ronddobberen. “Mogelijk stranden ze ergens lokaal op een stuk oceaanvloer, zoals ook het geval was met restanten van bijvoorbeeld B-46,” voorspelt Lhermitte. “Die hangen ook nog steeds rond in de buurt van de Thwaites-gletsjer. Op termijn zullen de ijsbergen wanneer ze meer noordelijk in warm water terecht zijn gekomen, smelten of in kleinere stukjes breken.” Waarschijnlijk zal dit nog niet de laatste afkalving van de Pine Island-gletsjer zijn. “Het is lastig om te voorspellen, maar mijn gevoel zegt dat dit soort afkalvingen jaarlijks zullen optreden,” zegt Lhermitte. “De ijsplaat zal steeds verder verzwakken waardoor ook het ijsfront steeds verder zal opschuiven.” Uiteindelijk wordt de ijsplaat steeds onstabieler. Daarom is het voor wetenschappers ontzettend belangrijk om de gletsjer nauwlettend in de gaten te houden. Op die manier willen onderzoekers de veranderingen die de gletsjer ondergaat op de voet blijven volgen, om zo ook de consequenties ervan met behulp van modellen en simulaties in kaart te brengen. Want alleen op die manier kunnen we gaan begrijpen wat de toekomst brengt.

https://www.scientias.nl/verzwakte-pine ... en-ervoor/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie