Het gas rond het superzware zwarte gat in NGC 1068 draait twee kanten op

That's one small step for a man, a giant leap for mankind, dat waren de woorden van Neill Armstrong toen hij zijn eerste stap op de maan zette. De ruimte en het universum interesseren ons allemaal, vind hier alles terug over ons zonnestelstel, de NASA, geplande ruimte missies en andere gebeurtenissen die ons allemaal aangaan.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
univers
Observer
Berichten: 33354
Lid geworden op: 27 jan 2013, 11:10

Het gas rond het superzware zwarte gat in NGC 1068 draait twee kanten op

Bericht door univers » 22 okt 2019, 06:59

Afbeelding
Artist impression van het hart van melkweg NGC 1068, dat een actief voedend superzwaar zwart gat herbergt, verborgen in een dikke donutvormige wolk van stof en gas. ALMA ontdekte twee tegengesteld draaiende gasstromen rond het zwarte gat. De kleuren in dit beeld vertegenwoordigen de beweging van het gas: blauw is materiaal dat naar ons toe beweegt, rood beweegt weg.
Credit: NRAO / AUI / NSF, S. Dagnello

Bij nieuwe waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) hebben astronomen een ontdekking gedaan die zou kunnen verklaren waarom er al vroeg in de geschiedenis van het heelal superzware zwarte gaten bestonden. Tegengestelde gasstromen, zoals die zijn waargenomen in het hart van het sterrenstelsel NGC 1068, zouden weleens de sleutel kunnen zijn (The Astrophysical Journal Letters, 14 oktober). In het centrum van NGC 1068 bevindt zich een superzwaar zwart gat dat wordt gevoed vanuit een dunne, ronddraaiende schijf van gas en stof – een zogeheten accretieschijf. Een team van onderzoekers onder leiding van Violette Impellizzeri van het National Radio Astronomy Observatory (NRAO) heeft ALMA gebruikt om in te zoomen op deze gasschijf. Tot hun verrassing ontdekten ze daarbij dat de schijf uit twee delen bestaat. Het binnenste deel heeft een middellijn van 2 tot 4 lichtjaar en volgt de rotatie van het sterrenstelsel. Het buitenste meet 4 tot 22 lichtjaar en draait in tegengestelde richting. Volgens de astronomen betekent dit dat de gasstroom rond het zwarte gat om de een of andere reden verstoord is geraakt. De meest voor de hand liggende oorzaak is dat er een grote aanvoer van in tegengestelde richting stromend gas heeft plaatsgevonden, bijvoorbeeld vanuit een klein sterrenstelsel dat door NGC 1068 is ingevangen. Op dit moment is de toestand van deze schijf stabiel. Maar daarin zal verandering komen zodra er materiaal vanuit het buitenste deel van de schijf naar binnen toe ‘valt’. De beide gasstromen komen dan met elkaar in botsing, waarna de beide schijven in elkaar zakken en er grote hoeveelheden moleculair gas met hoge snelheid naar het zwarte gat toe stromen. Het kan overigens nog wel honderdduizenden jaren gaan duren voordat het zover is. Superzware zwarte gaten bestonden al toen het heelal nog maar een miljard jaar oud was. Hoe deze uitzonderlijke objecten, met massa’s die kunnen oplopen tot miljarden zonsmassa’s, zo snel zoveel materie hebben kunnen verzamelen is een van de grote vraagstukken in de astronomie. De nieuwe ALMA-waarnemingen van NGC 1068 bieden een mogelijke verklaring: wellicht hebben tegengesteld roterende gasstromen aan dit snelle vormingsproces bijgedragen. (EE)

Afbeelding
ALMA-afbeelding met twee gasschijven die in tegengestelde richtingen rond het zwarte gat in melkweg NGC 1068 bewegen. De kleuren in deze afbeelding vertegenwoordigen de beweging van het gas: blauw is materiaal dat naar ons toe beweegt, rood beweegt weg. De witte driehoeken worden toegevoegd om het versnelde gas te tonen dat uit de binnenschijf wordt verdreven - waardoor een dikke, verduisterende wolk rond het zwarte gat wordt gevormd.
Credit: ALMA (ESO / NAOJ / NRAO), V. Impellizzeri; NRAO / AUI / NSF, S. Dagnello

Afbeelding
Sterrenkaart met de locatie van NGC 1068 (ook bekend als Messier 77), een spiraalvormig sterrenstelsel op ongeveer 47 miljoen lichtjaar van de aarde in de richting van het sterrenbeeld Cetus.
Credit: IAU; Sky & Telescope magazine; NRAO / AUI / NSF, S. Dagnello

https://public.nrao.edu/news/going-agai ... lack-hole/
Een mens is net een open boek, je moet het enkel kunnen lezen.

Plaats reactie